صبح مهریز؛ امام خمینی(ره) در مهرماه سال 1358 در سخنرانی در قم ویژگی‌های اعضای شوراهای اسلامی شهر را تبیین می‌کنند. با توجه به نزدیکی به انتخابات پنجمین دوره شورهای اسلامی شهر و روستا این سخنرانی مهم حضرت امام را از نظر می گذرانیم:

قضیۀ شوراها را‏‎ سطحی و  کوچک نشمرید

الآن ملاحظه می‌کنید که یک مسئلۀ مشکلی که پیش ما هست، و باید آگاه بشوید همه‏‎ ‎‏و آگاه کنید همه را و علمای اسلام آگاه کنند همه را، قضیۀ شوراهاست. قضیۀ شوراها را‏‎ ‎‏یک امر سطحی و یک امر کوچک نشمرید. این شوراها اختیاراتی دارند که به واسطۀ آن‏‎ ‎‏اختیارات می‌توانند مسائل ما را ضایع کنند؛ و می‌توانند مسائل اسلامی را جلو ببرند.‏‎ ‎‏بدانید که الآن دنبال اینکه اعلام این شده است که شوراهای شهر را بناست تشکیل‏‎ ‎‏بدهند، دستجاتی که مخالف با نهضت اسلام هستند و از اسلام می‌ترسند، از احکام اسلام‏‎ ‎‏می‌ترسند، این‌ها در صدد توطئه هستند که یک افرادی را جا بزنند به ملت. آن‌ها می‌دانند‏‎ ‎‏که خودشان ندارند این قدر جمعیت، عددشان این قدرها نیست که بتوانند ببرند، لکن‏‎ ‎‏افرادی را جا بزنند، افرادی که از خودشان است، از حزب خودشان است، جا بزنند به‏‎ ‎‏ملت، و ملت را اغفال کنند برای رأی دادن به آن‌ها.‏

‏‏ویژگی‌های اعضای شورای شهر‏

‏روزی است امروز که باید هم علمای اسلام و هم مردم متفکر و هم همۀ طبقات‏، درست این چشم‌هاشان را باز کنند، و افرادی که انتخاب می‌کنند افرادی که شناسایی از‏‎ ‎‏قبل داشته باشند. هرکس در هر شهری هست افرادی را از سابق می‌شناسد، در زمان رژیم‏‎ ‎‏افرادی را می‌شناسد؛ می‌داند که این‌ها اهل توطئه نبودند؛ اسلامی بودند و روشن بودند‏‎ ‎‏در امور اسلامی و خائن نبودند؛ چپ‌گرا نبودند؛ راستگرا نبودند؛ به صراط مستقیم‏‎ ‎‏اسلامی بودند. هرکس در هر شهری هست افراد را می‌شناسد. از افرادی که درست‏‎ ‎‏نشناسید که این‌ها چه مردمی هستند، چه اشخاص بازاری و چه اشخاص اداری و چه‏‎ ‎‏اشخاص روحانی، هیچ فرقی نمی‌کند باید بشناسید که این آدم در این مدتی که زمان‏‎ ‎‏طاغوت بود چکاره بود. اگر شناختید او را و درست هر کسی در محیط خودش شناسایی‏‎ ‎‏کرد اشخاصی را، آن وقت علمایی که آنجا هستند، در بلاد هستند، و اشخاصی که از‏‎ ‎‏بازاری‌ها و معتمدین بازار و عرض می‌کنم، اینها هستند، دانشگاهی‌ها، دانشجوها، این افراد‏‎ ‎‏را معرفی کنند به مردم.

افراد باید اولاً مسلمان باشند؛ و ثانیاً معتقد به نهضت باشند؛ امین‏‎ ‎‏باشند در کارهایشان؛ ایمان حقیقی داشته باشند؛ متعهد باشند نسبت به احکام اسلام؛‏‎ ‎‏سوابق خلاف و سوء نداشته باشند. از روحانیین هم باید تعیین بشود. از اهل بازار هم باید‏‎ ‎‏باشد. از آن صنف‌های دیگر هم باید باشد. لکن، همه باید در این معنا شرکت داشته باشند‏‎ ‎‏که مُسْلِم ‏‏[‏‏باشند‏‏]‏‏. و البته آنهایی که غیر مسلم هستند برای خودشان شوراهایی ممکن‏‎ ‎‏است تعیین کنند، لکن مسلم و متعهد به اسلام متعهد به این نهضت؛ معتقد به این نهضت؛‏‎ ‎‏مخالف با طاغوت، انحراف چپ و راستی نداشته باشد. نه به طرف آن گروه‏‎ ‎‏سرمایه داری برود؛ نه به طرف چپ باشد، مستقیم، اسلامی، دلسوز برای این ملت. اگر‏‎ ‎‏مسلمان باشد و متعهد باشد، آن برای ملت دلسوز است؛ خیانتکار نیست؛ با امانت کارش‏‎ ‎‏را انجام می‌دهد؛ هر کاری بخواهد برای آن شهر خودش انجام بدهد، به مصلحت افراد‏‎ ‎‏آن شهر، به مصلحت خود آن شهر، به مصلحت اسلام عمل می کند.‏

هشدار به طبقات مختلف ملت‏‏ ‏

‏و اگر خدای نخواسته در این مسئله غفلت بکنید، یا روحانیین غفلت بکنند، یا خطبا‏غفلت بکنند، یا فضلا غفلت بکنند، یا دانشگاهی‌های متعهد غفلت بکنند، یا بازاری‌ها‏‎ ‎‏غفلت بکنند، یا کشاورزان و کارگران غفلت بکنند، و یک اشخاصی که برخلاف مسیر‏‎ ‎‏ملت است، برخلاف مسیر اسلام است پیدا بشود، ممکن است که یک شهری را به فساد‏‎ ‎‏بکشد؛ و ممکن است بعد از او یک مملکتی به فساد کشیده بشود. باید با تمام قوا با تمام‏‎ ‎‏قدرت غفلت نکنید از این معنا؛ و علمای بلاد غفلت نکنند از این امر؛ اهل منبر غفلت‏‎ ‎‏نکنند؛ فضلایی که در اطراف هستند، اهل علمی که در اطراف هستند، دانشگاهی‌ها،‏‎ ‎‏دانشجوها، همه غفلت از این نکنند. که یک افرادی که باید سرنوشت یک شهر را شما‏‎ ‎‏می‌خواهید به یک عده بدهید، سرنوشت همه چیز شهر را به یک عدّه می‌خواهید‏‎ ‎‏بدهید، باید یک کسی باشد که هم سررشته داشته باشد از امور؛ و هم امین و معتقد به‏‎ ‎‏نهضت باشد. این یکی از مسائل بزرگ است که ما الآن مواجه با آن هستیم فعلاً، و بعدش‏‎ ‎‏هم مسائل دیگری پیش می‌آید، و مابین راه هستیم الآن. ما الآن مسائلی پیش داریم که‏‎ ‎‏یکی یکی باید درست بشود، و تا این مسائل درست نشود، ما نرسیدیم به آن مطلبی که‏‎ ‎‏جمهوری‌اسلامی است.‏

جلد دهم صحيفه امام خميني (ره) صفحات 217 الي220 سخنراني 1358/7/12

یزدرسا