عصر فرهنگ، یاران کارآمدی و تحول ایران اسلامی عنوان جبهه سیاسی است که از مدیران دولتی و تعدادی از نمایندگان مجلس در ادوار گذشته شکل گرفته است. برخی از رسانه های کشور سعی دارند با توجه به حضور مدیران دولت قبل در این تشکل، آن را به محمود احمدی نژاد منتسب کنند و از دل همین برداشت به نقد و حتی تقبح آن نیز بپردازند. اما مواضع و اظهارات برخی از اعضاء یکتا نشان می دهد این جریان به صورت مستقل عمل می کند و در حال اتخاذ راهبردهای خود برای آینده سیاسی یکتا هستند.

از آنجایکه از فعالیت ها و اقدامات این جبهه مدت زمان زیادی نمی گذرد، اطلاعات نسبت به آن در حد اظهارات اعضای آن است. به همین دلیل سوالات و ابهامات درباره ماهیت و ساختار آن وجود دارد و بررسی تحلیلی این جبهه را برای ناظران سخت کرده و به طور مشخص اکثر تحلیل ها بر پایه حدس و گمان و در بهترین حالت بررسی مواضع سیاسی گذشته اعضای یکتا و برداشت آینده جبهه از این موضع گیری هاست.

جایگاه محمود احمدی نژادر در جبهه یکتا...

نه تنها اعضای جبهه از جمله کامران دانشجو، محمد عباسی، مسعود زریبافان، حاجی بابایی، ناظمی اردکانی، سیدمحمدحسینی، مهدی زاهدی، محمدحسن طریقت منفرد، محمد شیخان، اسدالله عباسی و مصطفی محمدنجار؛ ارتباط جبهه یکتا با رئیس دولت قبل را تکذیب کرده اند، بلکه محمود احمدی نژاد نیز در این زمینه تاکنون اظهار نظری نکرده و به نظر می رسد تنها ارتباط میان این جبهه و احمدی نژاد، حضور آنان در جمع مدیران وی در دولت قبل بوده باشد.

کامران دانشجو درباره ماهيت یکتا عنوان داشته که «ما یک عده یارانی هستیم که با هم نشسته‌ایم، اما شما اسم جبهه از این تجمع ندیده‌اید یکتا، یکتا است؛ یعنی یاران کارآمدی و تحول ایران اسلامی.» دانشجو که در حاشيه نخستين همايش يکتا حرف می زد درباره ارتباطشان با رئيس دولت دهم هم گفت که یکتا هیچ رابطه تشکیلاتی با آقای احمدی‌نژاد ندارد. از سوي ديگر فريدون عباسی معاون احمدی نژاد در دولت دهم که رياست سازمان انرژی اتمی را بر عهده داشت در اين باره گفت که این مجمع به صورت جداگانه فعالیت‌های خودش را دنبال می‌کند و احمدی‌نژاد هم افراد و ساز و کار خودش را دارد.

برای مشخص شدن ارتباط جبهه یکتا و احمدی نژاد، شاید دانستن این نکته مهم باشد که مستقل بودن و استقلال رای یکی از شاخص های اصلی رئیس دولت گذشته بود. احمدی نژاد حتی خود را فراتر از جریان اصولگرایان می دانست و می داند بنابراین اینکه خود را در جریان کوچکی محدود کند، جزء ویژگی های وی نیست. هر چند برخی از جریان ها سعی دارند تا با استفاده از نام احمدی نژاد، سبد رای او را به سمت خود بکشانند. به اذعان اصلاح طلبان احمدی نژاد در حال حاضر سبد رای قابل توجهی در شهرها و روستاها دارد و به عقیده برخی از ناظران سیاسی، اقدامات دولت فعلی و اتخاذ سیاست های اقتصادی روحانی، نوستالژی دولت احمدی نژاد را در اذهان مردم افزایش داده است. به طور کلی نقشی را که احمدی نژاد شاید به دنبال  آن است، نقش پدر معنوی برای جبهه اصولگرایی است.

اما ورای ارتباط با احمدی نژاد، یکی از اعضاء جبهه یکتا، شایعه رابطه یکتا و مشایی را نیز اساسا تکذیب می کند و از قبول نداشتن او می گوید. مسعود ظریفیان در این رابطه گفته: قرار نيست با کسي هم معارضه کنيم ضمن اينکه آقاي مشايي را اصلا قبول نداريم. وي در خصوص اينکه براي تشکيل يکتا جلسه يا مشورتي با جبهه پايداري شده است يا خير گفت: ما با همه کساني که در جبهه اصولگرايي هستند روابط و ارتباط خوب داريم و معتقديم بايد با آنها تعامل خوبي داشته باشيم.

اهداف سیاسی تشکیل جبهه یکتا

برخی از رسانه ها نیز ورای نسبت دادن جبهه یکتا به احمدی نژاد، انتخابات مجلس دهم را دستور کار این جریان دانسته و به نظر آنها، تشکیل چنین جبهه ای 9 ماه مانده به انتخابات تنها برای کسب کرسی های سبز بهارستان است. هرچند تشکیل هر حزب و  جناح سیاسی بدون نگاه به قدرت مردود است و دستیابی به قدرت سیاسی کارویژه اصلی احزاب و جناح ها است، اما با نگاهی به یکتا متوجه می شویم در حال حاضر آنها برنامه جدی برای رسیدن به قدرت ندارند و انتخابات مجلس دهم نیز در دستور کار فعلی آنها قرار ندارد.

در همین زمینه محمد عباسی، وزير ورزش در دولت سابق اذعان داشته که «هدف جبهه یکتا فعلا برنامه ریزی و انسجام برای انتخابات نیست؛ گرچه وزرای دولت نهم و دهم و خیلی از افراد دیگر در مجلس حضور داشته اند و ممکن است ظرفیت هایشان برای حضور در مجلس مورد توجه قرار گیرد.»

همچنین مسعود زریبافان، عضو هیئت مؤسس جبهه یکتا در گفت‌وگو با تسنیم، اظهار داشته: «جبهه یکتا برای انتخابات ایجاد نشده است و برای کار گفتمانی و عملیاتی کردن گفتمان انقلاب، امام (ره) و رهبری تشکیل شده است.جبهه یکتا باید به انتخابات، کارهای سیاسی و اجرایی کشور کمک کند نه اینکه در انتخابات فقط بخواهد لیست بدهد. تشکل یکتا در انتخابات به جریان‌های ارزشی کشور کمک می‌کند و لیست نمی‌دهد.»

زریبافان درباره احتمال نامزد شدن برخی از اعضا یکتا نیز گفته: «ما قصد دادن لیست در انتخابات را نداریم و اگر کسی بخواهد از این جبهه کاندیدا شود، می‌تواند برای خود تصمیم بگیرد؛ ولی اگر بخواهیم در بحث انتخابات کمک کنیم تلاش می‌کنیم که همسو، هم جهت و هم گرا با اصولگرایان حرکت کنیم و انشاءالله ساز جداگانه‌ای نزنیم.»

بنابراین شائبه انتخاباتی یکتا نیز در حال حاضر به آن اندازه ای که برخی از روزنامه ها و رسانه ها به آن دامن می زنند، وجود ندارد و اعضاء آن بیشتر دنبال نقش مشورتی و گفتمانی در عرصه سیاست داخلی و خارجی کشور هستند.

تاکید بر گفتمان سازی و تقویت گفتمان انقلاب اسلامی، در اظهارات حاجی بابایی سخنگوی جبهه یکتا نیز وجود دارد :« نیروهای انقلابی می توانند در جبهه یکتا به وظیفه شرعی خود عمل کنند.  یک سال و نیم پیش، دوستان تصمیم گرفتند تا با توجه به فرمایشات مقام معظم رهبری اقداماتی را در فضای سیاسی کشور عملیاتی کنند.فرقی نمی‌کند که در مسئولیت اجرایی باشیم یا در شرایطی که مسئولیت نداریم. باید به تکالیف شرعی و ولایی خود بپردازیم. هزاران مدیر و نیروی ارشد فرهیخته در سراسر کشور وجود داشته‌اند که ما توانستیم با ایجاد یک هماهنگی از استعداد آنها استفاده کنیم.»

به هر حال اگر تشکل یا جناحی برای انتخاباتی که تنها 9 ماه مانده به روز برگزاری، برنامه ای داشته باشد، آن را پنهان نمی کند و برای تبلیغات و جا افتادن در سپر سیاسی کشور، به صورت عیان و آشکار اهداف انتخاباتی خود را بیان می دارد. بنابر این تحلیل، در بهترین حالت می توان رویکرد سیاسی اعضای یکتا را سنجش قدرت تاثیرگذاری و بُرد نفوذ خود در میان جریانات همفکر خود دانست تا با بررسی واکنش ها و بازخورد تشکیل چنین جبهه ای در عرصه سیاسی و جامعه عمومی، برنامه های خود را برای آینده به صورت مشخص تری دنبال کنند.

سناریوی آینده یکتا

یکی از سناریوهای که می توان از تشکیلات جدید در جناح های سیاسی مطرح ساخت، کارایی کم و عدم نوگرایی در احزاب و جریانات سیاسی باعث شکل گیری شاخ های جدید در همان جناح اما با رویکرد جدید خواهد شد. به هر حال در انتخابات 92، جریان اصولگرایی به دلیل عدم اتخاذ سیاست مشترک و اتحاد میان نامزدهای خود، قدرت را به رقیب واگذار کرد که همین باعث انتقاد درون جناحی اصولگرایان نسبت به عدم هماهنگی و وحدت رویه نیز گردید. برآوردی که ممکن است برخی از شخصیت های سیاسی این جناح داشته باشند، این باشد که برای کسب قدرت و به دست آوردن آراء عمومی، می بایست جناح اصولگرایی پوست اندازی کند و از دل آن رویش های جدیدی خارج شوند تا با نگاه سیاسی نوتری خود را در مقابل رقیب عرضه کنند.

با نگاهی به جبهه یکتا، که دو عنصر کارآمدی و تحول در بطن نام آن قرار دارد، می توان این برداشت را داشت که آنها به دنبال تغییر و تحول در اصولگرایی و در نتیجه افزایش کارآمدی و  کارکردهای بهتری هستند. در همین زمینه اظهارات سید محمد حسینی  وزیر فرهنگ و ارشاد دولت دهم می تواند نگاه یکتا را در این زمینه مشخص سازد: «شکل‌گیری جبهه یکتا ظرفیت جدیدی در خدمت نیروهای ارزشی و انقلابی است و در مقاطع مختلف می‌تواند تاثیرگذار و تقویت‌کننده گفتمان امام و رهبری باشد.افراد عضو این مجموعه، مدیران ارشد دولتهای نهم و دهم و افرادی دلسوز و شناخته شده هستند که در این برهه زمانی احساس تعهد کردند تا با انسجام بیشتر و با تکیه بر عقل و خِرد جمعی ایفای نقش کنند.»

اما همانگونه که گفته شد احزاب و جریانات سیاسی نگاهی نیز به قدرت دارند و یکتا نیز از این امر مستثنی نیست، با توجه به فرصت کم باقی مانده به انتخابات مجلس دهم، اعضاء یکتا سعی خواهند کرد به صورت جداگانه در انتخابات عرضه اندام کنند اما می توان ظرفیت سازی برای آینده را بهترین رویکرد برای این جبهه دانست. ظرفیت سازی برای انتخاباتی مانند انتخابات ریاست جمهوری در سال 96، که زمان برای انسجام ساختار و تشکیلات نیز مناسب است و در دو سال باقی مانده نیز می تواند در افکار عمومی نیز جایی برای خود باز کرده باشد.