عصر فرهنگ،

اخبار و موضع‌گیری‌های رسمی

متن بیانیه پایانی قرائت شده توسط ظریف و موگرینی

ما، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و نماینده عالی اتحادیه اروپا، همراه با وزرای خارجه ۳ کشور اروپایی به اضافه ۳ (فرانسه، آلمان، بریتانیا و آمریکا، چین، روسیه) از ششم تا سیزدهم فروردین ۱۳۹۴ در سوئیس دیدار نمودیم.

همان‌طور که در آذرماه ۱۳۹۲ توافق کرده بودیم، ما به این منظور در اینجا گرد آمدیم تا راه‌حل‌هایی به منظور دستیابی به حل‌وفصل جامعی که ماهیت صرفاً صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران را تضمین نموده و کلیه تحریم‌ها را به صورت کامل لغو نماید، پیدا کنیم.

امروز ما یک گام تعیین کننده برداشتیم. ما به راه‌حل‌هایی در مورد مؤلفه‌های مهم برنامه جامع اقدام مشترک، برجام، دست یافتیم. تصمیم امروز ما که مبانی مورد توافق برای متن نهایی برجام را پایه‌ریزی می‌کند بسیار مهم است. اکنون می‌توانیم مجدداً نگارش متن توافق نهایی و ضمایم آن را با بهره گرفتن از راه‌حل‌هایی که در این چند روز به آن‌ها دست یافته‌ایم، شروع کنیم.

1. همچنان که ایران برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای خود را دنبال می‌کند، سطح و ظرفیت غنی‌سازی و میزان ذخایر ایران برای دوره‌های زمانی مشخص، محدود خواهد شد و نطنز تنها مرکز غنی‌سازی ایران خواهد بود.
2. تحقیق و توسعه غنی‌سازی در ایران بر روی ماشین‌های سانتریفیوژ بر اساس یک جدول زمانی و سطح توافق شده، انجام خواهد شد.
3. فردو از یک سایت غنی‌سازی به یک مرکز هسته‌ای، فیزیک و فن‌آوری تبدیل خواهد گردید. در این مرکز همکاری بین‌المللی در حوزه‌های تحقیق و توسعه مورد توافق مورد تشویق قرار خواهد گرفت. مواد شکافت پذیر در فردو نخواهد بود.
4. رآکتور تحقیقاتی پیشرفته آب‌سنگین در اراک با همکاری مشترک بین‌المللی بازطراحی و نوسازی خواهد شد به گونه‌ای که پلوتونیوم با قابلیت تسلیحاتی در آن تولید نگردد. باز فرآوری صورت نخواهد گرفت و سوخت مصرف شده صادر خواهد گردید.
5. مجموعه تدابیری برای نظارت بر اجرای مفاد برجام شامل کد اصلاحی ۳.۱ و اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی مورد توافق واقع شده است. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از فناوری‌های مدرن نظارتی استفاده خواهد کرد و از دسترسی‌های توافق شده بیشتری از جمله به منظور روشن کردن موضوعات گذشته و حال برخوردار خواهد شد.
6. ایران در همکاری‌های بین‌المللی در حوزه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز مشارکت خواهد نمود که می‌تواند شامل ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای و رآکتورهای تحقیقاتی شود. یک حوزه مهم دیگر، همکاری در زمینه ایمنی و امنیت هسته‌ای می‌باشد.
7. اتحادیه اروپایی، اعمال تحریم‌های اقتصادی و مالی مرتبط با هسته‌ای خود را خاتمه خواهد داد.
8. ایالات‌متحده نیز اجرای تحریم‌های مالی و اقتصادی ثانویه مرتبط با هسته‌ای را همزمان با اجرای تعهدات عمده هسته‌ای ایران به نحوی که توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی راستی آزمایی شود، متوقف خواهد کرد.
9. یک قطعنامه جدید شورای امنیت سازمان ملل متحد صادر خواهد شد که در آن برجام تائید شده، کلیه قطعنامه‌های قبلی مرتبط با موضوع هسته‌ای لغو خواهد گردید و برخی تدابیر محدودیت ساز مشخص را برای یک دوره زمانی مورد توافق، لحاظ خواهد کرد.

ما در هفته‌ها و ماه‌های آینده، برای نگارش متن برجام شامل جزئیات فنی آن، در سطوح سیاسی و کارشناسی کار خواهیم کرد. ما خود را متعهد به تکمیل تلاش‌ها تا تاریخ ۱۱ تیرماه می‌دانیم.

متن ترجمه بیانیه هسته‌ای لوزان

1. در چارچوب راه‌حل‌های موجود، هیچ یک از تأسیسات و فعالیت‌های مرتبط هسته‌ای متوقف، تعطیل و یا تعلیق نمی‌شود و فعالیت‌های هسته‌ای ایران در تمامی تأسیسات هسته‌ای از جمله نطنز، فردو، اصفهان و اراک ادامه خواهد یافت.
2. جمهوری اسلامی ایران قادر خواهد بود مطابق مفاد برنامه جامع اقدام مشترک تولید صنعتی سوخت هسته‌ای خود را برای تأمین سوخت نیروگاه‌های هسته‌ای ادامه دهد.
3. دوره زمانی برنامه جامع اقدام مشترک در خصوص برنامه غنی‌سازی ایران 10 ساله خواهد بود. تعداد بیش از 5000 سانتریفیوژ در نطنز به تولید مواد غنی شده در سطح 67/3 درصد ادامه خواهند داد.
4. همچنین ایران قادر خواهد بود ذخایر موجود مواد غنی شده خود را برای تولید مجتمع سوخت هسته‌ای و یا صادرات آن‌ها به بازارهای بین‌المللی در قبال خرید اورانیوم اختصاص دهد.
5. ایران برنامه تحقیق و توسعه خود را بر روی ماشین‌های پیشرفته ادامه خواهد داد و مراحل آغاز و تکمیل فرایند تحقیق و توسعه سانتریفیوژهای IR-4، IR-5،6IR- و IR-8 را در طول دوره زمانی 10 ساله برنامه جامع اقدام مشترک ادامه خواهد داد.
6. راکتور تحقیقاتی اراک آب‌سنگین باقی خواهد ماند و با انجام بازطراحی ارتقاء یافته و روزآمد خواهد شد. در بازطراحی راکتور ضمن کاهش میزان تولیدی پلوتونیوم، کارایی راکتور اراک به میزان قابل توجهی افزایش پیدا خواهد کرد.
7. ایران به صورت داوطلبانه پروتکل الحاقی را به صورت موقت اجرا نموده و در ادامه فرآیند تصویب این پروتکل طبق یک جدول زمانی در چارچوب اختیارات رییس‌جمهور و مجلس شورای اسلامی به تصویب خواهد رسید.
8. پس از اجرایی شدن برنامه جامع اقدام مشترک، تمامی قطعنامه‌های شورای امنیت لغو خواهد شد و همه تحریم‌های اقتصادی و مالی چندجانبه اروپا و یک‌جانبه امریکا از جمله تحریم‌های مالی، بانکی، بیمه، سرمایه‌گذاری و تمامی خدمات مرتبط با آن‌ها در حوزه‌های مختلف از جمله نفت، گاز، پتروشیمی و خودروسازی فوراً لغو خواهند شد. همچنین کشورهای عضو گروه (1+5) متعهد هستند از وضع تحریم‌های جدید در موضوع هسته‌ای خودداری نمایند.
9. همکاری‌های بین‌المللی هسته‌ای با جمهوری اسلامی ایران از جمله با اعضای 1+5 در حوزه ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای، راکتور تحقیقاتی، گداخت هسته‌ای، ایزوتوپ‌های پایدار، ایمنی هسته‌ای، پزشکی و کشاورزی هسته‌ای و ... امکان‌پذیر و ارتقاء پیدا خواهند کرد.
10. تدوین پیش‌نویس برنامه جامع اقدام مشترک تا بازه زمانی 10 تیر در آینده نزدیک آغاز خواهد شد. با نهایی شدن متن، برنامه جامع اقدام مشترک در قالب قطعنامه‌ای در شورای امنیت سازمان ملل متحد مورد تأیید قرار خواهد گرفت. جهت لازم الاجرا شدن برنامه جامع اقدام مشترک برای تمامی کشورهای عضو سازمان ملل متحد، این قطعنامه همچون قطعنامه‌هایی که علیه ایران تصویب شده بودند تحت ماده 41 فصل هفتم منشور ملل متحد تصویب خواهد شد تا بتواند قطعنامه‌های قبلی را لغو کند.
11. طرف‌های برنامه جامع اقدام مشترک پس از تصویب قطعنامه شورای امنیت، به یک دوره زمانی آماده‌سازی برای اجرای برنامه جامع اقدام مشترک نیاز خواهند داشت. پس از طی مرحله آماده‌سازی و همزمان با شروع به اجرای اقدامات هسته‌ای از سوی ایران در یک روز تعیین شده لغو تمامی تحریم‌ها به طور خودکار به اجرا در خواهد آمد.
12. در چارچوب راه‌حل‌های به دست آمده؛ برای بازگشت‌پذیری متقابل تعهدات مندرج در برنامه جامع اقدام مشترک در صورت نقض تعهدات از سوی هر یک از طرف‌ها سازوکار لازم پیش بینی شده است.

صحبت‌های روحانی در مورد بیانیه هسته‌ای

ما اهل فریب و دورویی نیستیم، اگر وعده‌ای در چارچوب مصالح و منافع ملی داده‌ایم، به آن عمل خواهیم کرد مشروط بر اینکه طرف مقابل هم به وعده‌های خود عمل کند. اگر طرف مقابل به وعده‌هایش عمل کند ایران نیز به وعده‌هایش عمل خواهد کرد. وی با تأکید بر اینکه غنی‌سازی در خاک ایران اصل پذیرفته شده بین‌المللی است‌، افزود: دنیا صفحه جدیدی از روابط با ایران را تجربه خواهد کرد. همه تحریم‌های اقتصادی و قطعنامه‌های شورای امنیت در روز اول اجرای توافق، لغو خواهد شد.

مذاکرات هسته‌ای پله اول برای تعامل سازنده با جهان است زیرا در دنیای امروز پیشرفت، توسعه، ثبات و امنیت در منطقه و جهان بدون همکاری و هماهنگی امکان‌پذیر نیست. ما می‌خواهیم روابط خود را با کشورهایی که رابطه سرد داریم بهتر کنیم و حتی با کشورهایی که احیاناً دارای تنش هستیم به دنبال رسیدن به پایان تنش و خصومت می‌باشیم.

آن‌ها زمانی می‌گفتند، غنی‌سازی در ایران برای جهان و منطقه خطرناک است اما امروز قبول کردند که این کار برای هیچ‌کس تهدید نیست. نیروگاه اراک با فناوری مدرن‌تر به فعالیت خود ادامه خواهد داد. «فردو» که برخی فکر می‌کردند بسته می‌شود برای همیشه باز می‌ماند. رییس‌ جمهوری با اشاره به اینکه همه تحریم‌های مالی، اقتصادی و بانکی از روز اجرای توافق لغو خواهد شد، گفت: با لغو ۶ قطعنامه علیه ایران و همکاری‌های جدید در بخش هسته‌ای و دیگر بخش‌ها، ایران صفحه جدیدی از مناسبات با دنیا را تجربه خواهد کرد.

واکنش کاخ سفید به اظهارات روحانی

سخنگوی کاخ سفید در واکنش به سخنان روحانی که گفته بود «مذاکرات هسته‌ای ما پله اول برای تعامل سازنده با جهان است» تأکید کرد: من می‌فهمم که ایرانی‌ها در وضعیتی هستند که نیاز دارند این توافق را به مردم آنجا بفروشند. برای ما، این توافقی بر سر برنامه هسته‌‌ای ایران بود، تمام! مذاکرات برای همین بود. فکر می‌کنم نگرانی‌هایی که ما خارج از برنامه هسته‌ای درباره ایران داریم، درست به اندازه دیروز و امروز برقرارند.

آمریکا با ایران توافقی که تهدید کننده امنیت اسرائیل باشد، امضا نخواهد کرد.

صحبت‌های جان کری در مورد بیانیه هسته‌ای

من امروز می‌توانم به شما اعلام کنم تفاهم سیاسی با جزئیات که ما درباره آن به توافق رسیده‌ایم مبنایی خوب برای توافقی است که ما به دنبال آن هستیم. این تفاهم‌نامه مبنایی برای توافقی است که بر اساس آن ایران میزان ذخائر اورانیوم غنی‌سازی شده خود را تا حدود پانزده سال آینده حدود نود و هشت درصد کاهش خواهد داد. این توافقی است که بر اساس آن ایران برای مدت ده سال تعداد سانتریفیوژهای خود را تا دو سوم کاهش خواهد داد.

این توافقی است که مدت زمان دستیابی ایران را به نقطه فرار هسته‌ای افزایش خواهد داد که اکنون به‌طور علنی گفته می‌شود این مدت زمان برای ایران حدود دو الی سه ماه است. این زمانی است که ایران می‌تواند در آن با تسریع فعالیت غنی‌سازی شده خود مواد لازم را برای ساخت یک بمب اتمی تولید کند. بر اساس این توافق این مدت زمان به مدت یک سال طولانی خواهد شد. این مدت زمان حدود شش برابر بیشتر از زمانی است که ایران اکنون می‌تواند بمب اتمی تولید کند.

هیچ پایانی برای اعتبار توافقنامه‌ای که تلاش می‌کنیم تدوین و نهایی سازی کنیم وجود ندارد. هیچ پایانی برای این توافقنامه وجود ندارد. پارامترهای این توافقنامه در مراحل مختلف اعمال و اجرا خواهند شد. برخی از این پارامترها برای مدت ده سال اعمال خواهند شد. برخی دیگر برای مدت پانزده سال اعمال خواهند شد. برخی دیگر هم برای مدت بیست‌وپنج سال اعمال خواهند شد؛ اما پارامترهای خاص از جمله تدابیر شفاف‌سازی به شکل کاملاً مشخص در زمان آینده هم اعمال خواهند شد.

مدت اعتبار این تدابیر و پارامترها به هیچ‌وجه پایان نخواهد یافت و نکته مهم در این توافقنامه این است که جامعه جهانی این اطمینان را خواهد داشت که برنامه هسته‌ای ایران کاملاً مسالمت‌آمیز است و در صورتی که بر اساس تدابیر و پارامترهای مشخص شده نباشد ما امکانات و تدابیری در اختیار داریم که با آن برخورد کنیم.

حداقل برای بیست‌وپنج سال آینده ذخائر اورانیوم ایران تنها در حدود سیصد کیلوگرم باقی خواهد ماند. اورانیومی که در مرکز نطنز غنی‌سازی می‌شود باید در مقیاس 3.6 درصد باشد که موردنیاز برای مصارف صلح‌آمیز است و به هیچ‌وجه به سطحی که برای تولید بمب موردنیاز است نخواهد رسید.

ما همچنین توافق کرده‌ایم که ایران راکتور خود را از نو طراحی کند و از طریق همکاری جهانی به راکتوری تبدیل خواهد شد که صرفاً برای تحقیقات مسالمت‌آمیز هسته‌ای و داروهای هسته‌ای می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد. ایران همه سوخت مصرفی راکتور اراک را تا زمان فعالیت آن به خارج این کشور منتقل می‌کند. ایران موافقت کرده است از ساخت هر راکتور دیگر ظرف دستکم پانزده سال آتی خودداری کند.

توافق کردیم ایران با بازرسی‌های منظم و فراگیر روبرو باشد که این بهترین راه ممکن برای پی بردن و شناسایی هر گونه تلاش برای تولید مخفیانه سلاح هسته‌ای است. بازرسان نه تنها دسترسی منظم به همه سایت‌های اظهار شده هسته‌ای ایران به طور نامحدود خواهند داشت بلکه قادر خواهند بود سایت‌هایی که ایران در آن‌ها سانتریفیوژ می‌سازند و اورانیومی که به برنامه هسته‌ای ایران تزریق می‌شود نیز زیر نظر داشته باشند. آن‌ها دستکم طی بیست آتی قادر به پیگیری این مسئله خواهند بود.

ما هنوز جزییات فنیِ بسیاری داریم که هر دو طرف باید روی آن کار کنیم و حتی موضوعات دیگری وجود دارد که ما اذعان داریم که باید هنوز حل و فصل شود. به عنوان مثال، (یکی از این موضوعات) مدت زمان محدودیت‌های تسلیحاتی و موشک‌های بالیستیک سازمان ملل علیه ایران است. همچنین زمانبندی دقیق و ساز و کار (لازم) برای تبدیل راکتور اراک و تأسیسات فردو است.

بدیهی است که ما همچنان عمیقاً درباره حرکات بی‌ثبات کننده ایران در منطقه نگران هستیم و ما همچنان کاملاً متعهد هستیم که به فهرست کامل تمام موضوعات مورد اختلافی که در حال حاضر با ایران داریم، بپردازیم؛ اما به خاطر نگرانی‌هایی که درباره آن موضوعات و امنیت منطقه داریم و دقیقاً به خاطر همان نگرانی است که ما بر این باوریم که این توافق بسیار حساس است.

صحبت‌های اوباما در مورد بیانیه هسته‌ای

توافق جامع طی ماه‌های آینده نگارش خواهد شد ولی مهم‌ترین نکات این توافقنامه جلوگیری از تولید پلوتونیوم و کاهش دو سومی ظرفیت غنی‌سازی ایران خواهد شد. این توافقنامه صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران را تأیید می‌کند و اگر ایران کوچک‌ترین حرکتی بر خلاف توافقنامه انجام دهد تمام تحریم‌ها علیه این کشور باز خواهد گشت. حتی اگر یک میلی‌متر بدانیم که ایران در حال تخطی است، تحریم‌ها باز خواهد گشت. اگر ایران به توافق انجام شده تا موعد تعیین شده پایبند بماند تمام تحریم‌ها علیه این کشور لغو خواهد شد. توافقنامه باید به طوری اجرایی شود تا ایران نتواند توانایی بازسازی تأسیسات به حالت قبل خود را داشته باشد. توافق انجام شده از پیشروی «احتمالی» ایران به سمت تولید سلاح اتمی جلوگیری می‌کند. تحریم‌ها برنامه هسته‌ای ایران را متوقف نکرد ولی باعث آمدن تهران به پای میز مذاکره شد.

مسائل دیگری درباره ایران از جمله وضعیت اجتماعی و غذایی ایران باید مورد بررسی قرار بگیرد. اگر ایران موضوع حمایت از «تروریسم» در منطقه را نیز بتواند لغو کند پیشرفت بسیار زیادی انجام داده زیرا این موضوع باعث نگرانی اسرائیل به خصوص بنیامین نتانیاهو و دیگر کشورهای منطقه از جمله عربستان است. مطمئن هستم که توافق انجام شده رضایت نتانیاهو را نیز در بر خواهد داشت.

باراک اوباما ادامه داد؛ در صورتی که کنگره آمریکا با این توافق موافقت نکند جهان آمریکا را به منظور جلوگیری از راه حل دیپلماتیک ملامت خواهند کرد. من و نتانیاهو درباره چگونگی مقابله با برنامه هسته‌ای ایران اختلاف نظر داریم ولی به وی توصیه می‌کنم که راه حل صلح‌آمیز بهتر است.

صحبت‌های وزیر خارجه فرانسه در مورد بیانیه هسته‌ای

علیرغم انتشار بیانیه مشترک توسط ایران و گروه 1+5 در شهر لوزان سوئیس، طرفین هنوز بر سر زمانبندی و نحوه برداشته شدن تحریم‌های ایران توافق نکرده‌اند. مسئله چگونگی برداشته شدن تحریم‌های ایران هنوز حل نشده است زیرا ایرانی‌ها می‌خواهند که تحریم‌ها بلافاصله برداشته شوند. ما به آن‌ها میگوییم که ما زمانی تحریم‌ها را کاهش می‌دهیم که شما به آنچه با آن موافقت کرده‌اید عمل کنید و اگر شما به تعهدات خود پایبند نمانید، ما قطعاً می‌توانیم وضعیت را به شکل سابق بازگردانیم. در این زمینه جمع‌بندی صورت نگرفته است.

صحبت‌های وزیر خارجه انگلیس در مورد بیانیه هسته‌ای

بر اساس اين موافقت‌نامه ايران از کاهش چشمگير تحریم‌های اقتصادي و مالي، شامل پايان همه قطعنامه‌های شوراي امنيت سازمان ملل، برخوردار خواهد شد. دیپلمات‌ها و کارشناسان فني از همه طرف‌ها در هفته‌های آينده سخت کار خواهند کرد تا جزئيات را تا پايان ژوئن نهايي کنند. (آریا)

صحبت‌های وزیر دفاع انگلیس در مورد بیانیه هسته‌ای

مایکل فالون، وزیر دفاع انگلیس ضمن استقبال از تفاهم اعلام شده بین ایران و گروه 1+5 گفت: امیدواریم این اتفاق به بهبود روابط لندن با تهران منجر شود. این «توافقنامه» به طور بالقوه از ایجاد رقابت تسلیحاتی در خاورمیانه جلوگیری کرده است. البته این توافق باید در معرض راستی‌آزمایی قرار بگیرد. تحریم‌ها تا زمانی که پیشرفت‌های مورد موافقت با ایران حاصل نشوند، برداشته نخواهند شد. ما دوست داریم بار دیگر با ایران روابط عادی داشته باشیم و می‌خواهیم سفارتمان را در تهران بازگشایی کنیم. ما با مردم ایران سر جنگ نداریم. (بی بی سی)

صحبت‌های نتانیاهو در مورد بیانیه هسته‌ای

نتانیاهو تأکید کرد که هر گونه توافق غرب با ایران بر سر برنامه اتمی این کشور باید شامل تعهد روشن و قطعی ایران برای به رسمیت شناختن حق موجودیت اسرائیل باشد. بنیامین نتانیاهو خواستار آن شد که تا زمان دست‌یابی به یک توافق نهایی با ایران فشار جامعه‌ جهانی بر جمهوری اسلامی ادامه یابد. او توافق لوزان را خطری جدی برای منطقه و جهان خواند و هشدار داد که این توافق بقای اسرائیل را تهدید می‌کند.

نخست‌وزیر اسرائیل افزود که با این توافق، تحریم‌های ایران آن‌هم در زمانی‌که این کشور در حال گسترش سیاست‌های خشونت‌بار خود در منطقه و جهان است، لغو می‌شوند.

او افزود که اگر توافق نهایی با ایران بر اساس توافق اولیه لوزان تدوین شود معنای آن این خواهد بود که محدویت‌های ایران چند سال دیگر برداشته می‌شوند و ایران ظریف غنی‌سازی بسیار بالایی خواهد داشت و قادر خواهد بود کمتر از چند ماه به توان ساخت بمب‌های بسیاری دست پیدا کند. این توافق همچنین ممکن است یک مسابقه هسته‌ای در کل منطقه خاورمیانه به راه بیندازد و خطر جنگی وحشتناک را به شدت افزایش دهد.

مقامات اسرائیل شامگاه پنجشنبه با انتشار بیانیه‌ای توافق اولیه لوزان را «اشتباهی تاریخی» خوانده بودند. در این بیانه تصریح شده بود که اگر برنامه جامع اقدام مشترک قرار است چارچوب و اساس توافقی نهایی میان جمهوری اسلامی و کشورهای گروه ۱+۵ باشد، این «اشتباهی تاریخی خواهد بود که جهان را به مراتب خطرناک‌تر خواهد کرد».

موجودیت اسرائیل در مذاکرات بی‌مورد است

ماری هارف، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا با درخواست بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی مبنی بر به رسمیت شناختن اسرائیل از سوی ایران در توافق هسته‌ای مخالفت و تأکید کرد: مذاکرات تنها بر موضوع هسته‌ای تهران متمرکز هستند. مذاکرات به اندازه کافی پیچیده است و به همین دلیل به مسائلی جز موضوع هسته‌ای پرداخته نخواهد شد. (فاکس نیوز)

صحبت‌های وزیر خارجه آلمان در مورد بیانیه هسته‌ای

تلاش‌ها برای توافق هسته‌ای با ایران نتیجه داده است. ما موانعی را که در ده سال اخیر همواره بر سر راه توافق با ایران قرار داشتند را از سر راه برداشته‌ایم؛ البته هنوز زود است که در این باره جشن بگیریم. آنچه که ما در لوزان به دست آوردیم توافق روی نکات کلیدی بود. همچنان باید تا پایان ژوئن به مسئله ضوابط و اصول توافق هسته‌ای پرداخته شود. از اسرائیل می‌خواهیم نگاه دقیق‌تری به این توافقنامه بیندازد. مفاد اصلی آن برای تضمین امنیت در خاورمیانه هستند. (رویترز)

بیانیه لوزان به اندازه‌ای که انتظار می‌رفت، بد نیست

نخست‌وزیر اسبق رژیم صهیونیستی گفت: این تفاهم بد است اما نه به انداره‌ای که ما انتظار داشتیم. درز اطلاعات در طول مذاکرات نشان می‌داد امتیازات غرب به ایران بیشتر از آن چیزی است که در نهایت مورد توافق قرار گرفت. بهشت و جهنم در جزئیات توافق قرار دارد. تهدید اقدام نظامی علیه ایران باید حفظ شود تا اطمینان حاصل شود که کشورهای 1+5 می‌توانند بیشترین امتیازاتی را که می‌توانند از تهران بگیرند.

امتیازات بسیاری به ایران داده شده است. این نگاه در سراسر خاورمیانه وجود دارد که آمریکا تضعیف شده است. این درک، این روزها، به واقعیت پیوسته است و این اشتراک نظر وجود دارد که آمریکا از سر قدرت مذاکره نکرده است بلکه به خاطر میل رسیدن به توافق، مذاکره کرده است.

بیانات آیت‌الله امامی کاشانی در نماز جمعه

ماهیت بیانیه اخیر لوزان، یک چارچوب کلی است و جزئیات نیست، درباره جزئیات بعداً صحبت خواهد شد. دنیای غرب پذیرفت که ایران انرژی هسته‌ای برای استفاده در مقاصد صلح‌آمیز، صنعت و تکنولوژی داشته باشد، لغو تحریم‌ها صورت می‌گیرد، نه تعلیق، البته درباره سیر لغو در مذاکرات بعدی بحث می‌شود. جزئیات در این سه ماه آینده بررسی می‌شود. سیر لغو تحریم‌ها در این سه ماه مشخص می‌شود. عوامل موفقیت ایران در مذاکرات اخیر بالا رفتن رشد و ارتقا علمی نظام جمهوری اسلامی است. ‫امروزه ایران در دنیا حرف برای گفتن دارد. اینکه رئیس‌جمهور آمریکا شب گذشته گفت ما نتوانستیم جلوی پیشرفت ایران را بگیریم این یک افتخار برای ایران است. به غرب توصیه می‌کنیم که به عهد خود پایبند باشند و عهدشکنی نکنند. عهدشکنی در وجود غرب است. ایران عهدشکن نیست چون مردم ایران پایبند به دین هستند. تیم مذاکره کننده هسته‌ای در سایه حمایت ولایت‌فقیه توانست در این مذاکرات پیروز باشد. تیم مذاکره کننده بر اساس فرموده رهبری و بر اساس نرمش قهرمانانه عمل کرد.

شکست ایران در سنگر سیاسی هدف اصلی دشمن در مذاکرات لوزان بود

آیت‌الله علم‌الهدی: دشمن در طول مدت مذاکرات سعی داشت تا با حرکت‌های تبلیغاتی و رسانه‌ای ایران را در یک سنگر سیاسی شکست دهد. در این ایام که دو طرف در موضوع توافق سخن می‌گفتند وزیر خارجه آمریکا از گزینه نظامی حرف می‌زند و تهدیدهای بی اساس خود را مطرح می‌کند. دشمن در این چند روز حرکت‌های شیطانی زیادی را در رسانه‌های خود ایجاد کرد و سایر ملت‌ها را پس و پیش کردند تا در یک سنگر سیاسی ما را شکست دهند. (مهر)

اظهارات اعراب خلیج‌فارس به بیانیه لوزان و تماس تلفنی اوباما

«محمد بن زاید آل نهیان» ولی عهد ابوظبی: امیدواریم که توافق نهائی که قرار است حاصل شود منجر به تقویت امنیت و ثبات منطقه و جهان شود.

«سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان برای به دست آمدن یک توافق نهائی با هدف ثبات منطقه و جهان ابراز امیدواری کرد.

«تمیم بن حمد» امیر قطر ضمن تأکید بر موضع همیشگی قطر بر ضرورت اتخاذ یک راه‌حل مسالمت‌آمیز و خالی بودن منطقه از سلاح هسته‌ای، ابراز امیدواری کرد این توافق ابتدائی راهی برای تقویت امنیت در منطقه باشد.

بیانیه توجیهی وزارت خارجه امریکا درباره توافق سیاسی با ایران

غنی‌سازی

• تعداد سانتریفیوژهای ایران از 19000 کنونی به 6104 دستگاه می‌رسد. ایران موافقت کرده دستکم به مدت 15 سال، بالای 3.67 درصد غنی‌سازی نکند. تمامی سانتریفیوژهای اضافی ایران تحت نظارت آژانس ذخیره شده و تنها برای جایگزینی سانتریفیوژهای فعال مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• ایران موافقت کرده است که به مدت دستکم 15 سال، ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود را از مقدار 10000 کیلوگرم کنونی، به 300 کیلوگرم کاهش دهد.
• ایران موافقت کرده است که تا 15 سال هیچ تأسیسات غنی‌سازی تازه‌ای نسازد.
• زمان‌بندی گریز ایران (زمانی که طول می‌کشد ایران مواد غنی‌شده کافی برای یک سلاح داشته باشد) در حال حاضر بین 2 تا 3 ماه ارزیابی می‌شود. این زمانبندی ذیل این چارچوب، برای دستکم 10 سال، به دستکم یک سال افزایش می‌یابد.
• ایران تأسیسات خود در فردو را تبدیل می‌کند، به نحوی که دیگر برای غنی‌سازی اورانیوم به کار نرود. ایران موافقت کرده تا به مدت دستکم 15 سال در تأسیسات فردو غنی‌سازی اورانیوم انجام ندهد. ایران موافقت کرده تا تأسیسات فردو را به نحوی تبدیل کند که تنها برای اهداف صلح‌آمیز به کار گرفته شود (به مرکز تحقیقات هسته‌ای، فیزیک، فناوری). ایران به مدت دستکم 15 سال هیچ مواد شکافت‌پذیری در فردو نخواهد داشت. تقریباً دو سوم سانتریفیوژها و زیرساخت‌های فردو حذف خواهد شد. سانتریفیوژهای باقی‌مانده نیز اورانیوم غنی نخواهد کرد. تمامی سانتریفیوژها و زیرساخت‌های مربوطه تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار می‌گیرد.
• ایران برای 10 سال، تنها در تأسیسات نطنز و با تنها 5060 سانتریفیوژ نسل اول (IR-1) اورانیوم غنی‌سازی می‌کند.
• ایران 1000 سانتریفیوژ IR-2m خود را که در حال حاضر در نطنز نصب شده، برداشته و به مدت 10 سال آن‌ها را در انبار تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار می‌دهد.
• ایران برای دستکم 10 سال از مدل‌های IR-2، IR-4، IR-5، IR-6 یا IR-8 برای تولید اورانیوم غنی‌شده استفاده نمی‌کند. ایران بر اساس یک زمانبندی و مؤلفه‌هایی که با 1+5 مورد توافق قرار می‌گیرد، با سانتریفیوژهای پیشرفته خود، فعالیت‌های تحقیقات و توسعه خواهد داشت.
• پس از 10 سال، ایران به طرح غنی‌سازی و تحقیقات و توسعه غنی‌سازی که به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه‌شده و مطابق با برنامه اقدام مشترک جامع و ذیل پروتکل الحاقی مقید خواهد بود،‌ که منجر به محدودیت‌های مشخص بر ظرفیت غنی‌سازی می‌شود.

بازرسی و شفافیت

• آژانس بین‌المللی به تأسیسات هسته‌ای ایران، از جمله به تأسیسات غنی‌سازی این کشور در نطنز و تأسیسات غنی‌سازی پیشین آن در «فردو» دسترسی منظم خواهد داشت و در این راستا از پیشرفته‌ترین و مدرن‌ترین فناوری‌های نظارتی استفاده خواهد کرد.‎
• بازرس‌ها به زنجیره تأمین (supply chain) که پشتیبان برنامه هسته‌ای ایران است، دسترسی خواهند داشت. سازوکارهای بازرسی و شفافیت‌ جدید با نظارت دقیق بر اجزا و مواد هسته‌ای ایران از انحراف این برنامه به سمت برنامه‌ای مخفیانه جلوگیری خواهد کرد.
• بازرس‌ها به معادن اورانیوم دسترسی خواهند داشت و در کارخانه‌های اورانیوم که ایران به مدت ۲۵ سال اقدام به تولید کیک زرد کرده پایش مستمر انجام خواهد داد.‎
• بازرس‌ها از روتورهای سانتریفیوژ ایران نظارت مستمر به عمل خواهند آورد و تأسیسات تولید و ذخیره اورانیوم ایران را برای ۲۰ سال در معرض نظارت قرار خواهند داد. پایگاه ساخت سانتریفیوژ ایران متوقف شده و تحت نظارت مستمر قرار خواهد گرفت.‎
• یک کانال تدارکاتی انحصاری (dedicated procurement channel) به منظور نظارت و تأیید تک تک موارد مربوط به تأمین، فروش و انتقال مواد و فناوری‌های هسته‌ای و مواد دارای استفاده‌های دوگانه به ایران ایجاد خواهد شد به همراه ترتیبات اضافی شفافیت.
• ایران با اجرای پروتکل الحاقی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی موافقت کرده که به آژانس امکان اطلاعات و دسترسی بیشتر به برنامه هسته‌ای ایران، هم در تأسیسات اعلام شده و هم در تأسیسات اعلام‌نشده فراهم می‌آورد.‎
• ایران ملزم خواهد بود به آژانس دسترسی‌های لازم برای تحقیق درباره تأسیسات مشکوک این کشور یا تحقیق درباره ادعاهای وجود تأسیسات غنی‌سازی پنهان، تأسیسات تبدیل (اورانیوم)، تأسیسات تولید سانتریفیوژ یا تأسیسات تولید کیک زرد در هر نقطه از آن کشور فراهم کند.‎
• ایران موافقت کرده کد اصلاحی ۳.۱ که مستلزم اطلاع‌رسانی زودهنگام درباره ساخت تأسیسات جدید است را اجرا کند.‎
• ایران اقدام به اجرای مجموعه‌ای مورد توافق از اقدامات (agreed set of measures) برای پرداختن به نگرانی‌های آژانس بین‌الملل انرژی اتمی درباره جنبه‌های نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای خود خواهد کرد.‎

رآکتورها و باز فرآوری

• ایران موافقت کرده رآکتور تحقیقاتی آب‌سنگین در اراک را بر اساس طراحی مورد توافق با 1+5، بازطراحی و بازسازی کند، به نحوی که دیگر پلوتونیوم سطح تسلیحاتی تولید نکرده و تحقیقات و تولید رادیو ایزوتوپ را امکان‌پذیر کند. هسته اصلی رآکتور که می‌توانست مقادیر قابل توجه پلوتونیوم سطح تسلیحاتی تولید کند، نابود شده یا از کشور خارج می‌شود. ایران در طول عمر رآکتور، تمام سوخت مصرف‌شده رآکتور را به خارج از کشور منتقل می‌کند.
• ایران به صورت نامحدود، متعهد شده است که دست به باز فرآوری یا تحقیق و توسعه باز فرآوری بر سوخت هسته‌ای مصرف‌شده، نزند.
• ایران به مدت 15 سال، فراتر از نیازهای رآکتور اصلاح‌شده اراک، آب‌سنگین انباشت نکرده و تمامی آب‌سنگین باقی‌مانده را در بازارهای بین‌المللی به فروش می‌رساند. ایران به مدت 15 سال، هیچ رآکتور آب‌سنگین دیگری نمی‌سازد.

 تحریم‌ها

• ایران در صورتی که به صورتی قابل راستی‌آزمایی به تعهدات خود پایبند باشد، تخفیف تحریمی دریافت خواهد کرد. آمریکا و اتحادیه اروپا زمانی که آژانس تائید کند ایران تمام گام‌های کلیدی مرتبط با هسته‌ای را برداشته، تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای را تعلیق خواهند کرد. در هر زمان که ایران به تعهدات خود عمل نکند، این تحریم‌ها فوراً به جای خود باز می‌گردند. معماری تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای ایالات‌متحده در بخش اعظم دوره توافق حفظ شده و امکان بازگشت فوری آن‌ها در صورت بروز مورد جدی عدم- کارایی را فراهم می‌کند.
• تمامی قطعنامه‌های پیشین شورای امنیت سازمان ملل مرتبط با مسئله هسته‌ای ایران همزمان با تکمیل اقدامات مرتبط با هسته‌ای که نگرانی‌های کلیدی (غنی‌سازی، فردو، اراک، ابعاد احتمالی نظامی و شفافیت) را پاسخ دهد، برداشته می‌شود.
• با این حال، مجوزهای اصلی در قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل (آن‌هایی که مربوط به انتقال فعالیت‌ها و فناوری‌های حساس است)، با یک قطعنامه‌های جدید شورای امنیت سازمان ملل که برنامه اقدام مشترک جامع را تائید و بر اجرای کامل آن اصرار می‌کند، بار دیگر برقرار می‌شوند. این (قطعنامه) همچنین کانال اکتساب فوق‌الذکر را ایجاد می‌کند که یک تمهید شفاف‌سازی کلیدی به شمار می‌آید. در این قطعنامه، محدودیت‌های مهم بر تسلیحات متعارف و موشک‌های بالستیک و همچنین مجوزهایی که اجازه بازرسی محموله‌ها و بلوکه دارایی‌ها را می‌دهد، وجود خواهد داشت.
• یک روند حل مناقشه تعریف می‌شود که تمامی طرف‌های برنامه اقدام مشترک جامع را قادر می‌سازد برای حل اختلاف‌نظرها در مورد اجرای برنامه اقدام مشترک جامع، تلاش کنند.
• در صورتی که یک مسئله عدم-کارایی قابل توجه را نتوان از طریق آن روند حل کرد، آن وقت تمامی تحریم‌های پیشین سازمان ملل می‌توانند بار دیگر اعمال شوند.
• ذیل توافق، تحریم‌های ایالات‌متحده مرتبط با مسئله تروریسم، نقض حقوق بشر و موشک‌های بالستیک پابرجا خواهند بود.

 زمان‌بندی

• به مدت 15 سال، ایران عناصر اضافی برنامه خود را محدود خواهد کرد. به عنوان نمونه، ایران تأسیسات غنی‌سازی جدید یا رآکتورهای آب‌سنگین نساخته و ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود را محدود کرده و فرآیندهای پیشرفته شفافیت را می‌پذیرد.
• تمهیدات مهم بازرسی و شفاف‌سازی پس از 15 سال نیز ادامه خواهد داشت. پایبندی (adherence) ایران به پروتکل الحاقی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، از جمله دسترسی قابل توجه و تعهدات شفاف‌سازی، دائمی خواهد بود. بازرسی‌های قدرتمند زنجیره تأمین اورانیوم ایران برای دستکم 25 سال، ادامه خواهد داشت.
• حتی پس از دوره سخت‌ترین محدودیت‌های برنامه هسته‌ای ایران، ایران همچنان عضوی از پیمان منع گسترش هسته‌ای است که ایران را از توسعه و دستیابی به تسلیحات هسته‌ای منع کرده و اعمال پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر این برنامه را ضروری می‌کند.

صحبت‌های وزیر انرژی آمریکا در مورد بیانیه هسته‌ای

ما با بستن هر چهار مسیر احتمالی منتهی به ساخت سلاح اتمی که در خصوص ایران نگرانی داشتیم، به این توافق رسیدیم. آنان گفته بودند که به دنبال برنامه‌ای صلح‌آمیز هستند ولی ما می‌خواستیم در این خصوص اطمینان حاصل کنیم. مسئله اساسی این است که ما توان تولید (اورانیوم غنی شده) آنان را کم کنیم. از دیگر سو میزان ذخایر آنان را محدود کنیم. ما پلوتونیوم تولیدی آنان را به خارج از کشورشان منتقل می‌کنیم و مهم اینکه اقداماتی بی‌سابقه برای دسترسی‌ها بیشتر، شفافیت و نظارت برای همه فعالیت‌های اتمی در همه جای ایران صورت داده‌ایم.

کاری که ما کرده‌ایم این است که در شروع کار، مهارهایی بسیار عمده قرار داده‌ایم تا اطمینان حاصل کنیم اگر ایران بخواهد به سوی سلاح اتمی گریز کند، بتوانیم خیلی زود آن را شناسایی کنیم و زمان کافی که دست‌کم یک سال است، داشته باشیم. سپس برنامه‌ای را مدون کنیم که ما را از این دوره به دوره‌ای طولانی مدت تر، یعنی پانزده سال یا بیشتر، منتقل کند که آنان برنامه انرژی هسته‌ای را با اطمینان جامعه جهانی درباره صلح‌آمیز بودنش، داشته باشند.

امید می‌رود در آینده جوانان ایرانی به دنبال راهی برای پیوستن مؤثرتر به جامعه جهانی و غرب باشند.

نخست‌وزیر عراق: تحریم‌ها علیه ایران باید لغو شوند

وی ضمن استقبال از توافق هسته‌ای ایران با قدرت‌های بزرگ گفت: تحریم‌ها علیه ایران باید لغو شود. امیدواریم ایران و کشورهای غربی با دستیابی به توافق نهایی درباره برنامه هسته‌ای ایران بتوانند به همه ابهامات مربوط به این پرونده پایان دهند. این توافق اثبات کرد که گفتگو می‌تواند کشورها را از بسیاری از مشکلات و خشونت و فاجعه ناشی از آن نجات دهد. (تسنیم)

حزب‌الله لبنان: ایران در مذاکرات پیروز شد

شیخ محمد یزبک رئیس هیئت شرعی حزب‌الله لبنان: جمهوری اسلامی ایران با رهنمون‌های مقام معظم رهبری و صبر و تسلیم نشدن در برابر تهدیدات دشمنان، در مذاکرات هسته‌ای پیروز شده است. نگرانی دشمن اسرائیلی و بنیامین نتانیاهو در قبال این تفاهم، درست بودن آن را نشان می‌دهد و این پیروزی اسلام ناب محمدی و همه مستضعفان جهان است. (دیپلماسی ایرانی)

واکنش‌ها و تحلیل‌ها

اگر بناست کشوری توافق هسته‌ای را خراب کند، آن آمریکا است نه ایران

نشریه آمریکایی «فارین‌پالیسی» نوشت: سه ماه موجود میان خوانده شدن بیانیه توافق و رسیدن به توافق، زمانی بسیار مهم است که می‌تواند این موفقیت را کامل کند و یا بالعکس، به شکست بکشاند. در تهران، دو عامل دانایی تیم مذاکره‌کننده ایرانی و حمایت برخی افراد صاحب نفوذ و دارای قدرت، مسیر را برای توافق هسته‌ای، نه که روان ولی بیمه کرده است. در ایران برخی هستند که نسبت به توافق مشکوک‌اند و قدرت هم دارند از جمله روزنامه‌نگاران و نمایندگان پارلمان ولی بر خلاف این اعتراضات ایرانی، این واشنگتن است که میزبان موانع سر راه توافق است و مخالفت اصلی با توافق هسته‌ای از جانب آمریکایی‌ها خواهد بود و نه سیاستمداران ایرانی. (فارس)

آمریکا در حال تشدید فشار بر ایران است

روزنامه آمریکایی «لس‌آنجلس تایمز» نوشت: خوش‌بینان گفتند که توافقی هسته‌ای، می‌تواند راه را برای آشتی گسترده‌تر بین دو کشور ایران و آمریکا هموار کند اما این موضوع حتی یک احتمال بعید و دور هم نیست. توافق هسته‌ای، پایان تنش میان آمریکا و ایران نیست. آمریکا و ایران در بسیاری از درگیری‌هایی که جهان عرب را به هرج و مرج کشانده، یکدیگر را در طرف‌های مقابل (و در ضدیت با هم) می‌یابند. آمریکا در حال تشدید فشار و شتاب دادن به بازسازی ائتلاف‌های قدیمی خود با تلخ‌ترین دشمنان ایران است: شامل رژیم‌های محافظه‌کار سنی از قبیل عربستان سعودی و مصر. وقتی چارچوب توافق هسته‌ای حاصل شد اولین تلفن اوباما با ملک سلمان پادشاه عربستان سعودی بود و نه بنیامین نتانیاهو از اسرائیل. (انتخاب)

با ایران توافق بد نشد

روزنامه «هاآرتص» نوشت: بسیاری از مقامات رژیم صهیونیستی با این تحلیل که با ایران توافق بد صورت نگرفته موافق هستند اگرچه ممکن است به آن اعتراف نکنند. چارچوب توافق بین ایران و گروه 1+5 بر خلاف اظهارات نتانیاهو در کنگره، موضع‌گیری‌های علنی کابینه اسرائیل طی دو سال گذشته و واکنش شرطی شده این رژیم در شب گذشته «به هیچ عنوان توافق بدی نیست». از این پس سازمان ملل مجاز به بازرسی سرزده از تمامی تأسیساتی خواهد بود که مشکوک به انجام فعالیت‌های غنی‌سازی غیرمجاز هستند. (فارس)

زمان‌بندی کاهش تحریم‌ها حل نشده است

نشریه آمریکایی «نیویورک‌تایمز» نوشت: زمانی که اوباما به ریاست جمهوری رسید با حجم عظیمی از سانتریفیوژهای نصب شده در سالن‌های نطنز مواجه شد، زمانی که مجبور شد اجرای امواج متعددی از حملات سایبری علیه آن را تأیید کند. موضوع زمان‌بندی کاهش و تخفیف تحریم‌ها هنوز حل نشده است. (تسنیم)

آمریکا هرآنچه که می‌خواست از ایران گرفت

رویترز با طرح این سؤال که آیا این توافق‌نامه، خواسته‌های کنگره آمریکا را برآورده می‌کند مدعی شده است: این توافق به اندازه کافی مبهم است تا ایرانی‌ها بتوانند به افکار عمومی خود بگویند به موفقیت رسیده‌اند.

در ادامه این واکنش‌ها اندیشکده بروکینگز، بیانیه لوزان را کلی و در مواردی مبهم دانست و مدعی شد: مسئله اصلی در تهران و موافقت آیت‌الله خامنه‌ای است؛ در اکتبر 2009 نیز بعد از دستیابی به موافقت اولیه و برگشت تیم هسته‌ای ایران، آن‌ها با مخالفت شدید رهبر ایران مواجه شدند.

راشاتودی نیز نوشت: آمریکا در یک توافق خارق‌العاده هر آنچه را که می‌خواست از ایران گرفت اما ایران هنوز منتظر ترحم سازمان انرژی اتمی است.

تعهدات ایران نقد و لازم‌الاجرا و لغو تحریم‌ها مشروط است

رادیو فردا در تحلیلی پیرامون بیانیه لوزان نوشت: تعهدات ايران بر اساس متن بيانيه منتشر شده نقد و لازم الاجراء و لغو تحریم‌ها مشروط، تدريجی و زمان‌دار خواهد بود. پیش‌تر رهبر جمهوری اسلامی تأکید کرده بود که لغو همزمان همه تحریم‌ها جزئی از مذاکرات است و نه نتيجه آن. رهبر جمهوری اسلامی پیش‌تر اعلام کرده بود که توافق بالقوه بايد به صوت يک مرحله‌ای و جامع صورت گيرد. متن منتشر شده در لوزان حاکی است که توافق‌ها قطعاً و عملاً دومرحله‌ای شده و با وجود اعلام موارد توافق کلی در لوزان در پاره‌ای زمینه‌ها، تعيين مفاد بسياری از توافق‌ها موکول به انتهای ماه ژوئن شده است.

ايران تنها سه ماه فرصت خواهد داشت که در زمينه رفع ابهام‌ها اقدامات لازم را به عمل آورد و تا آن زمان هیچ‌یک از تحریم‌ها لغو نخواهند شد. تدوين «طرح جامع اقدام مشترک» تنها «طرح اقدام مشترک» اجرا شده و کليه تحریم‌های جاری تا آن زمان به قوت خود باقی می‌مانند. ايران سر انجام پذيرفته است که در قبال لغو مشروط و تدريجی تحریم‌ها، از راه بسيار پر هزينه و بی نتيجه مانده ۱۲ سال گذشته بازگردد.

آمریکا توافقی عالی، یک توافق غیرقابل‌باور را بدست آورد

هوشنگ امیراحمدی، رئیس شورای ایران-آمریکا: این توافق در حقیقت ایران را بسیار فراتر از معاهده منع اشاره هسته‌ای برده و در اصل دستان ایران را خواهد بست. این توافق مسئله هسته‌ای ایران را دستکم ۱۰ سال متوقف خواهد کرد. آمریکا توافقی عالی، یک توافق غیرقابل‌باور را بدست آورد؛ و کاملاً شوکه شده‌ام که جمهوری اسلامی تا بدین حد پیش رفت. بعد از تمام امتیازات، ایران واقعاً از تحریم‌ها رها نشده است. در حقیقت رهایی از تحریم‌ها منوط به تأییدات آژانس شده مبنی بر اینکه ایران شفاف و پاک است؛ و این خود یک مشکل بوده است. اگر متنی که وزارت خارجه آمریکا منتشر کرده است درست باشد، تحریم‌های آمریکا علیه ایران لغو نمی‌شود. تحریم‌های آمریکا صرفاً تعلیق می‌شوند. حتی در این متن گفته شده است که تحریم‌های اروپایی‌ها نیز تعلیق می‌شوند. (راشاتودی)

بیانیه لوزان صدای بنی‌صدر را هم درآورد

ابوالحسن بنی‌صدر رئیس‌جمهور فراری ایران طی اظهاراتی در هافینگتون پست گفت: این یک توافق یک جانبه، به نفع آمریکا و به ضرر ایران است. ایران متعهد به لغو کلیه فعالیت‌ها است و اما غرب تنها تحریم‌ها را تعلیق خواهد کرد. مسئولان سعی دارند با دستکاری ترجمه به مردم بقبولانند که پیروز شده‌اند. (راه دانا)

فروش اس-۳۰۰ به ایران در‌صورت رفع تحریم‌ها

منابع دفاعی روسی اعلام کردند که اگر سازمان ملل تصمیم بگیرد ممنوعیت فروش سلاح به تهران را رفع کند، مسکو ممکن است اجرای قرارداد فروش سامانه‌های موشکی دفاع هوایی اس-۳۰۰ را به ایران از سر بگیرد. (دیپلماسی ایرانی)

نتایج نشست لوزان آغاز مرحله جدیدی از انقلاب اسلامی است

علی مطهری گفت: با نتایج نشست لوزان مرحله جدیدی از حیات انقلاب اسلامی آغاز شده و امیدوارم امضای توافق‌نامه نهایی نیز به نفع ملت ایران باشد و رونق اقتصادی در کشور ایجاد شود زیرا فکر می‌کنم جایگاه جدیدی برای جمهوری اسلامی ایران در دنیا پدید خواهد آمد. نکته‌هایی در این بیانیه وجود دارد که باید مورد نقد و بررسی بیشتر قرار گیرد، به طور مثال امضای پروتکل الحاقی را قطعاً باید نمایندگان مجلس مورد بررسی و تأیید قرار دهند. این حرف که می‌گویند توافق دومرحله‌ای شده، غلط است زیرا درباره جزییات هنوز مذاکره‌ای صورت نگرفته و هم‌اکنون صرفاً یک بیانیه‌ای صادر شده است که زمینه توافق نهایی خواهد بود. باید راه‌های انتقاد از نتایج نشست لوزان باز باشد، یعنی همه باید نظرات خود را درباره آن ارائه دهند. (ایرنا)

کار بزرگ دولت روحانی و ظریف در تاریخ ثبت خواهد شد

حسین مرعشی: بی‌شک این کار بزرگ دولت روحانی و ظریف در تاریخ ثبت خواهد شد. به نظر من ظریف و روحانی مزد شجاعت و صبوری خود را خواهند گرفت. این اقدام دولت روحانی و ظریف را از لحاظ تاریخی می‌توان با اقدام دولت مصدق در ملی‌کردن صنعت نفت، یا حتی کار شاه‌عباس در نجات بندرعباس مقایسه کرد. امیدواریم آحاد مردم حتی دلواپسان، قدر تدابیر عالی رهبری، شجاعت و اقدامات مؤثر رییس‌جمهور و قدر کار کار‌شناسی طاقت‌فرسای ظریف و همکارانش را بدانند تا در سال همدلی دولت و ملت در ادامه این گام مهم گام‌های بلندی برای شکوفایی اقتصادی و رفع فقر و ایجاد رفاه مردمی برداشته شود. دلواپسان از امروز در معرض آزمون بزرگی هستند و باید دید آیا قدر این نعمت بزرگ الهی را می‌دانند، یا خیر. اگر آن‌ها قصد خدمت و دستیابی به منافع ملی را داشتند، باید امروز راضی باشند، اما اگر قصدشان خودنمایی و دستیابی به اهداف افراطی بوده، از امروز باید با تأسی تاییدات رهبری آرام بگیرند و بگذارند در سال تعامل دولت و ملت این دولت هم در آرامش کشور را اداره کند.

دچار خودشیفتگی نشویم!

آیت‌الله رفسنجانی: منطق ایران قدرت‌های جهانی را مجاب کرد که علیرغم اوضاع نابسامان بسیاری از مناطق جهان به ویژه منطقه خاورمیانه، بر ثبات و امنیت مثال زدنی ایران تأکید کنند. قدرت علمی و تحقیقاتی، استدلال و منطق فرزندان ایران بود که غرب و آمریکا را مجاب کرد تا پای میز مذاکره بنشینند. در نظام اسلامی دو سه مقطع خطرناک داشتیم که از پیچ‌های سرنوشت‌ساز عبور کردیم، البته باید با هوشیاری، توجه داشته باشیم که در سراشیبی بعد از عبور از گردنه‌های خطرناک، دچار خودشیفتگی نشویم.

حاکمان اسرائیل را شیطان‌ترین موجودات بشری هستند. رسانه‌های صهیونیستی بلندگوی مخالفان توافقات هسته‌ای ایران و ۱+۵ خواهند بود (فارس)

افزایش محبوبیت اوباما پس از توافق لوزان

در حالی که مخالفان اوباما به ویژه جمهوری‌خواهان آمریکایی همچنان به انتقادات خود از مواضع دولت او در قبال مذاکرات هسته‌ای ایران ادامه می‌دهند، بر اساس نظرسنجی موسسه «گالوپ» محبوبیت باراک اوباما به دنبال بیانیه مشترک اعلام شده در پایان مذاکرات هسته‌ای لوزان ۴ درصد افزایش یافته و از ۴۶ درصد در آخرین نظرسنجی‌ قبلی به ۵۰ درصد رسیده است. (فارس)

سرعت اقتصاد ایران به پای ببرهای آسیا می‌رسد

خبرگزاری رویترز در گزارشی به تأثیر لغو تحریم‌ها برای ایران پرداخت و نوشت: اگر ارتباط بازار ایران با بازار جهانی بار دیگر برقرار شود می‌تواند ده‌ها میلیارد دلار درآمد برای شرکت‌های ایرانی و خارجی ایجاد کند و تعادل اقتصادی خلیج‌فارس را که تاکنون به نفع کشورهای عربی این منطقه بوده به نفع ایران تغییر دهد.

برای عینی شدن نتایج بیانیه باید تا امضای توافقنامه نهایی صبر کرد

علیرضا طهماسبی، وزیر سابق صنایع و معادن: در این بیانیه چند نکته نسبتاً مبهم وجود دارد؛ مثلاً نحوه برداشته شدن تحریم‌ها و زمان مشخص آن؛ اما جدا از این موضوع، نمود عینی کاهش و برداشته شدن تحریم‌ها در اقتصاد ایران، حداقل در یک دوره میان‌مدت رخ خواهد داد اما اثر روانی آن یک اثر فوری و البته کوتاه مدت است. باید انتظار داشت که اثر روانی این بیانیه مشترک در بازارها بروز پیدا کند. علاوه بر بازارها، یک خوش‌بینی اقتصادی میان فعالان اقتصادی جریان می‌گیرد. در عین حال معتقدم که اثر واقعی برداشته شدن تحریم‌ها زمانی مشخص می‌شود که سرمایه‌گذاران خارجی برای سرمایه‌گذاری به ایران بیایند که برای این موضوع باید مقداری صبر کرد. برای عینی شدن نتایج این توافقات باید تا تیرماه صبر کرد. (صدای اقتصاد)

کدام‌یک از تحریم‌های امریکا و اروپا علیه ایران برداشته می‌شود؟

برخی از مهم‌ترین تحریم‌هایی که خارج از شورای امنیت وضع‌شده‌اند و در صورت توافق نهایی لغو می‌شوند به شرح زیر است:

 تحریم صادرات بنزین (تحریم امریکا)

 تحریم شرکت‌هایی که با ایران مبادله تجاری داشته باشند (تحریم امریکا)

 تحریم پست بانک، کشتیرانی جمهوری اسلامی، شرکت‌های بیمه‌ای، نفتی و انرژی دولتی در ایران (تحریم امریکا)

 تحریم کشتیرانی جمهوری اسلامی (تحریم اتحادیه اروپا و کانادا)

 تحریم شرکت‌های مختلف کشتیرانی بین‌المللی به علت ارتباط با ایران (تحریم اتحادیه اروپا و امریکا)

 تحریم شرکت‌ هواپیمایی ایران‌ایر (تحریم امریکا)

 تحریم بیش از 180 موسسه، شرکت و افراد مرتبط با فعالیت‌های هسته‌ای (تحریم اتحادیه اروپا)

 تحریم بانک مرکزی (تحریم امریکا)

 تحریم خرید نفت از ایران (تحریم اتحادیه اروپا)

 تحریم شرکت ملی نفت‌کش، کشتی‌ها و مؤسسات وابسته به این شرکت (تحریم امریکا)

دستور آماده‌باش سیف به بانک‌ها

رئیس‌کل بانک مرکزی در دیدار با مدیران عامل و اعضای هیئت‌مدیره بانک‌ها و مؤسسات اعتباری، سال جدید را که با خبرهای خوش آغاز شده، سالی پربرکت خواند و اظهار داشت: با توافق صورت گرفته، بانک‌ها باید فعالیت خود را بیشتر کنند و برای حضور پررنگ در عرصه بین‌المللی آماده باشند. (مهر)

اغلب تحریم‌ها بعد از 6 ماه برداشته خواهد شد

گاردین به نقل از دیپلمات‌های غربی نوشته است که بر اساس تفاهمی که هفته گذشته در شهر لوزان سوئیس میان ایران و 1+5 شکل گرفت، ایران از همه تحریم‌های اقتصادی و مالی رها خواهد شد، اما این اتفاق تنها زمانی روی می‌دهد که تهران به لیستی شامل شرایطی دقیق عمل کند؛ امری که انتظار می‌رود دستکم 6 ماه زمان ببرد. این دیپلمات‌های غربی هم‌چنین اذعان کردند، فرآیند اجرای این شرایط می‌تواند طولانی‌تر هم بشود و این خطر را دارد که عموم مردم ایران نسبت به این تفاهم دچار سرخوردگی و ناامیدی شوند. (مشرق)

توافق لوزان قطعاً یک تعهد بین‌المللی برای ایران است

مهدی محمدی گفت: این توافق قطعاً یک تعهد بین‌المللی برای ایران است. این توافق به هیچ‌وجه متوازن نیست. درباره فردو فاجعه رخ داده است. زمان‌بندی برداشتن تحریم‌ها کاملاً مبهم است، همچنین خبری از رشد برنامه غنی‌سازی در زمان 10 ساله نیست. (فارس)

بزرگ‌ترین خیانت این است که مذاکرات، ابزاری برای دوقطبی کردن جامعه شود

محمدباقر قالیباف: نبايد پشت تيم مذاكره‌كننده را خالي كنيم. دل‌نگرانی از جزئيات تفاهم شده قابل‌پذیرش است اما توقعات بيجا داشتن از يك مذاكره در اين سطح به دور از منطق و عقل است. قاعدتاً منطق مذاكره منطق دادوستد است.

موضوع مذاكرات هسته‌اي يك موضوع ملي و فراجناحي است و تحليل و موضع‌گيري درباره آن از عينك منافع و مصالح گروهي و جنــــاحـي بزرگ‌ترين خيانت به آرمان‌هاي انقلاب و آينده اين ملت و سرزمين است. بزرگ‌ترين خيانت را كساني مرتكب مي‌شوند كه موضوع مذاكرات هسته‌اي و موضوعات مشابه را ابزاري براي دوقطبي كردن جامعه استفاده مي‌كنند. كساني كه بر اين شيپور مي‌دمند، قطعاً خير و صلاح اين ملت و سرزمين را نمي‌خواهند.

اقتصاد كشور را بايد از درون مقاوم كرد. قطع وابستگي به نفت و خام‌فروشي منابع غني اين كشور تلاش و همت مي‌خواهد، روحيه جهادي مي‌خواهد تا گردنه‌هاي سخت را طي كند. لوزان هرچقدر هم كه شادي بياورد آينده ما را نمي‌سازد. (فردا)

دستاوردها یا از دست‌داده‌ها‌؟!

حسین شریعتمداری: چالش هسته‌ای 12 ساله اگرچه تابلوی هسته‌ای دارد ولی این تابلو فقط بهانه‌ای برای تحریم‌هاست و تحریم‌ها حربه‌ای برای مقابله با جمهوری اسلامی ایران است، نکته‌ای که مقامات رسمی غرب و مخصوصاً آمریکا بارها به صراحت از آن یادکرده‌اند و دقیقاً به همین علت است که به قول حضرت آقا؛ آمریکایی‌ها نمی‌خواهند چالش هسته‌ای تمام شود و «دیوید فروم» تصریح می‌کند که هدف اصلی تحریم‌ها در گام اول تغییر رفتار و در گام بعدی تغییر ساختار ایران است.

بیانیه در تعریف حقوقی آن یک سند توضیحی است که اجرای مفاد آن الزام‌آور نیست و چنانچه تعهد و الزامی در آن باشد، دیگر «بیانیه» نخواهد بود، بلکه نام آن «توافق» است ولی انتشار این - به قول آقایان بیانیه- نشان داد سند یاد شده حاوی تعهداتی است که ایران ملزم به اجرای آن است. در بندهای مربوط به ایران در متن اصلی توافقنامه، از عبارت «IRAN HAS AGREED TO»، «ایران موافقت کرده است که» استفاده شده است و باید پرسید در کدام فرهنگ رسمی و شناخته شده حقوقی یا سیاسی، AGREEMENT مفهوم و معنایی غیر از «توافق» دارد؟

امتیازاتی که ایران سخاوتمندانه تقدیم حریف کرده است، شفاف و قابل اندازه‌گیری است اما آنچه حریف بر عهده گرفته است، مبهم، چندپهلو و تفسیرپذیر است به گونه‌ای که «وعده نسیه» گویاترین تعریف برای آن است. (کیهان)

دیپلماسی هسته‌ای، رویا یا واقعیت

دکتر محمد صادق کوشکی عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران: در توافق لوزان (که بعضی‌ها دوست دارند آن را تا سر حد یک بیانیه مطبوعاتی کاهش بدهند) تعهدات ایران با دقت و جزئیات مشخص شده ولی تعهدات غربی‌ها مبهم، کلی و موکول به آینده شده است! و دقیقاً به همین دلیل است که مقامات غربی از توافقات به عمل‌آمده در لوزان به عنوان یک توافق خوب یاد می‌کنند. توافقی که امنیت آمریکا و رژیم صهیونیستی را تأمین می‌کند و به نوشته روزنامه صهیونیستی «هاارتص» در نظر مقامات این رژیم هم «مطلوب» تلقی می‌شود.

سال گذشته رهبر انقلاب به صراحت از ظرفیت 190 هزار سو برای غنی‌سازی (در حد تأمین سوخت نیروگاه بوشهر) به عنوان یک مطالبه اساسی سخن گفتند. در ابتدای سال جاری هم ایشان به صراحت رفع تحریم‌ها را به عنوان جزئی از توافق قابل‌پذیرش دانستند و نه نتیجه آن! خوب است مقامات وزارت خارجه و مذاکره‌کنندگان محترم این ابهام را رفع کنند که این دو خط قرمز مطرح شده از سوی رهبری نظام چه جایگاهی در توافقات اخیر داشته است؟ (مشرق)

بیانیه لوزان عبور از خط قرمزهاست

حمید رسایی گفت: بیانیه لوزان عبور از خط قرمزهاست. متأسفانه به دلیل تعجیلی که برای انعقاد توافقنامه وجود داشته، دقت لازم صورت نگرفته و برخی از خطوط قرمز تصریح شده توسط رهبر معظم انقلاب در نتیجه مذاکرات لوزان رعایت نشده است. ما به هیچ‌وجه به متن «فکت شیتی» که آمریکایی‌ها منتشر کرده‌اند نمی‌خواهیم استناد کنیم اما وقتی می‌بینیم بین متنی که آن‌ها منتشر کرده‌اند و متنی که وزارت خارجه خودمان منتشر کرده مشترکاتی وجود دارد ناخواسته دلیل خوشحالی آمریکا را متوجه می‌شویم. متن انگلیسی توافقنامه منتشر شده در کنار فکت‌شیتی که آمریکایی‌ها منتشر کرده‌اند و فکت‌شیت منتشره ظریف وزیر خارجه اشتراکات متعددی دارد که حکایت از عدم رعایت خط قرمزها می‌کند؛ اما در همین متن‌های منتشره اختلافاتی هم هست که هر طرف به فهم خود استناد می‌کند برای همین باید پرسید مگر رهبر انقلاب تصریح نکردند که متن‌های مورد توافق باید بدون ابهام باشد و قابل تفسیر نباشد؟ وقتی اختلاف هست سؤال این است که بر چه چیزی توافق شده است.

بیانیه لوزان نگرانی و دلواپسی ما را بیشتر کرد

حجت‌الاسلام حمید روحانی: ضمن حمایت و تشکر از تیم هسته‌ای اعلام می‌کنیم که آن بیانیه نگرانی و دلواپسی ما را بیشتر کرد ما نگران و دلواپس هستیم که آمریکا و نظام سلطه به طریق دیگری خیانتش به ملت ایران را تحمیل کند و خون شهدا پایمال شود. نگرانیم که آرمان‌های امام راحل و انقلاب اسلامی نادیده گرفته شود

.

ملت ایران نگران است تا شعار (انرژی هسته‌ای حق مسلم ما است) لطمه ببند. امیدواریم مذاکرات هسته‌ای فراتر از خطوط قرمزی که رهبر معظم انقلاب اسلامی تعیین کردند نرود و خطوط قرمز رعایت شود

.

ما امیدوار هستیم که آن جمله امام که فرمودند «از خدا می‌خواهیم که این قدرت را به ما ارزانی دارد که نه تنها از کعبه مسلمین که از کلیساهای جهان نیز ناقوس مرگ بر آمریکا و شوروی را به صدا درآوریم»، محقق شود.

آمریکا در بیانیه لوزان به تمام خواسته‌های خود رسید؛ ایران نرسید

اسماعیل کوثری: آمریکا در بیانیه لوزان به تمام خواسته‌های خود در مذاکرات هسته‌ای رسید اما ایران به خواسته اصلی خود که لغو کامل تحریم‌ها بود، نرسیده است. متأسفانه حدود یک‌سال است که تیم مذاکره کننده ایرانی تنها وقت‌کُشی کرده است. طرف غربی مذاکرات نیز در طی یک‌سال گذشته همان مواضع ثابت خود را حفظ کردند و اتفاق جدیدی رخ نداد

.

در طی این مدت هیچ حرف تازه‌ای زده نشد و تنها وقت ملت و کشور گرفته شد و در نهایت متأسفانه همان حرف‌هایی که تیم مذاکره کننده غربی گفت، اجرا شد و تیم مذاکره کننده ایرانی اقدامی در جهت مثبت بودن روند مذاکرات برای ما انجام نداد و در طول این یک‌سال تنها شعار داد. از زمانی که تیم مذاکره کننده جدید ایرانی، سکان این مذاکرات را در دست گرفت، هیچ تغییری در مواضع طرف غربی ایجاد نشد.