به گزارش عصر فرهنگ؛ استان یزد به ویژه شهرستان یزد در طول نیم قرن گذشته به استناد گزارش‌های هواشناسی، کم بارش‌ترین منطقه کشور بوده و شهر یزد سال‌هاست لقب کم بارش‌ترین شهر کشور را با خود به همراه دارد.

سال‌ها خشکسالی در یزد وضعیت این استان را به ویژه در روستاها به شدت نگران‌کننده کرده و خشکسالی خسارت‌هایی شدیدی به کشاورزی، منابع آبی و ... وارد کرده به نحوی که مردم از خشکسالی به عنوان یک بلا و آفت یاد می‌کنند.

آسیبی که خشکسالی طی دو دهه اخیر به استان یزد وارد کرده، به مراتب سخت‌تر و سهمگین‌تر از آسیبی است که زلزله به برخی از شهرهای کشور وارد کرده است.

از دست رفتن جمعیت روستاها نخستین ثمره خشکسالی‌های پی در پی در یزد

نخستین ثمره این خشکسالی‌های پی در پی، از دست رفتن جمعیت روستاها و شهرنشینی و حاشیه‌نشینی بسیاری از روستاها است که البته تبعات و آسیب‌های آن در نوع خود قابل تامل است.

امسال در شرایطی که در همه کشور شاهد بارش برف و باران به شکل گسترده‌ای بودیم، مردم یزد نیز امیدوار به بارش رحمت الهی بودند اما بر اساس آمارهای موجود از میزان بارش‌ها، یزد وضعیتی کاملا متفاوت با دیگر مناطق کشور را داشت.

گرچه بارندگی در مناطقی نظیر شیرکوه و خاتم و ... چند بار اتفاق افتاد و حتی در برخی روستاهای دامنه شیرکوه شاهد بارش برف بودیم اما این بارش‌ها بسیار محدود بود و نگران‌کننده‌تر اینکه این اتفاق برای شهر یزد رخ نداد تا یزد همچنان لقب کم‌بارش‌ترین شهر کشور را با خود یدک بکشد.

در مجموع روزهای سرد پاییزی و زمستانی یزد، این شهر دو تا سه روز آن هم در ساعات محدودی شاهد بارش بود که میزان آن حتی با سال گذشته که سال چندان پربارشی نبود، قابل مقایسه نیست.

میزان کاهش بارش‌های پاییزی یزد در ۴۰ سال گذشته بی‌سابقه بوده است

مدیرکل مدیریت بحران استان یزد در این زمینه گفت: استان یزد امسال وضعیتی کاملا متفاوت با سایر نقاط کشور را تجربه کرد به نحوی که میزان کاهش بارش‌های پاییزی در طول ۴۰ سال گذشته بی‌سابقه بوده است.

محمدحسین امامی در مصاحبه با مهر بیان کرد: میزان بارش‌های پاییزی در سال جاری در مقایسه با سال گذشته در همه شهرستان‌های استان یزد به جز خاتم، با کاهش قابل توجهی مواجه بوده است به نحوی که این میزان کاهش در شهرستان یزد به عنوان مرکز استان، به ۹۵ درصد رسید.میزان بارش‌های پاییزی در سال جاری در مقایسه با سال گذشته در همه شهرستان‌های استان یزد به جز خاتم، با کاهش قابل توجهی مواجه بوده است به نحوی که این میزان کاهش در شهرستان یزد به عنوان مرکز استان، به ۹۵ درصد رسید

وی عنوان کرد: بعد از یزد، اشکذر نیز شرایط بحرانی نسبت به سال گذشته تجربه کرد و میزان بارش در این شهرستان ۸۱ درصد کاهش داشت.

امامی خاطرنشان کرد: به طور میانگین در همه شهرستان‌های استان یزد، بارش باران و برف در پاییز امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته از کاهش ۵۳ درصدی برخوردار بوده و تنها شهرستان خاتم با افزایش هشت درصدی نسبت به سال گذشته مواجه بوده است.

مدیرکل مدیریت بحران استان یزد تصریح کرد: اگر شرایط به همین منوال پیش برود، امسال بحران آب در یزد بسیار جدی‌تر از سال‌های قبل خواهد بود و اگر در سال‌های قبل از اوایل خردادماه، هشدارها نسبت به صرفه‌جویی در مصرف آب آغاز می‌شد و مردم و مسئولان دائم نگران منابع آبی استان بودند، امسال این نگرانی‌ها از اول فروردین‌ماه آغاز می‌شود.

گرچه پیش‌بینی‌های هواشناسی دائم از بارش باران و برف در یزد و مناطق مختلف استان خبر می‌دهد اما در اغلب موارد، این پیش‌بینی‌ها به وقوع نمی‌پیوندد یا حداقل در مرکز استان، پیش‌بینی‌های هواشناسی درست از آب در نمی‌آید.

هواشناسی یزد در هفته‌های گذشته مدام از بارانی بودن مناطق مختلف استان خبر داده اما تقریبا تنها دو یا سه پیش‌بینی نسبت به بارندگی در یزد درست از آب درآمده و ابرهای آسمان یزد، با لجاجت بارش بر کویر تفتیده یزد را دریغ می‌کنند و از زمستان تنها سوز و سرمایش نصیب یزدی‌ها شده و همچنان از بارش رحمت الهی خبری نیست.

خبر هواشناسی یزد از بارندگی در اوایل هفته آینده

کارشناس هواشناسی یزد اوایل هفته آینده را بارانی اعلام کرده اما به نظر می‌رسد این بارش‌ها چندان قسمت مرکز استان نباشد و بیشتر، ‌ ارتفاعات و روستاهای دامنه شیرکوه از آن بهره‌مند شوند گرچه مردم این روستاها نیز دائم از کاهش بارش‌ها ابراز نگرانی می‌کنند.

محمدعلی مدبر، کارشناس هواشناسی استان یزد در مورد وضعیت بارش‌ها در هفته آینده اظهار داشت: بارش باران به صورت پراکنده از اوایل هفته آینده و در روزهای شنبه و یک‌شنبه آغاز می‌شود.

وی افزود: دمای هوا در روزهای جمعه و شنبه آینده به ۲۰ درجه سانتیگراد خواهد رسید اما از نیمه‌های روز شنبه، دمای هوا دوباره کاهش یک‌باره خواهد داشت و تا روز دوشنبه، دمای هوا به زیر صفر درجه خواهد رسید.

نقشه‌های هواشناسی نشان می‌دهند که شهر یزد، نصیب چندانی از این بارش‌ها ندارند و بیشتر در ارتفاعات شاهد بارش در قالب برف و باران خواهیم بود.

دلایل کاهش بارش باران در یزد

از آنجا که برای تامین منابع آب زیرزمینی، بارش در دشت‌ها به شدت حائز اهمیت است، دشت‌های استان یزد از اغلب بارش‌ها بی‌بهره هستند و منابع زیرزمینی یزد همچنان بیلان منفی در برداشت دارند.

علت این وضعیت استان یزد توسط گروه‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفته و هر گروه و تشکل علمی، عاملی را برای نباریدن باران در یزد موثر می‌دانند، برخی باروری غیراصولی ابرها و برخی دیگر تغییر اقلیم یزد را عامل کاهش شدید بارندگی می‌دانند.

علما و البته برخی مسئولان یزدی نیز با اشاره به متون دینی و احادیث و روایات، یکی از عوامل کاهش باران را افزایش گناه می‌دانند و این موضوع حتی در یکی از نشست‌های خبری اخیر به صورت غیررسمی مورد بررسی قرار گرفت و توسط مسئولان امر مطرح شد.

گرچه مسئولان از بیان این مورد امتناع می‌کنند و قشر روشنفکر جامعه نیز به دنبال عوامل علمی و جغرافیایی مسئله کاهش بارش‌ها در یزد هستند، اما نمی‌توان از کنار موضوع مطرح شده نیز به سادگی گذشت.

به هر حال اینکه یزد امسال که بارش برف و باران مردم همه مناطق کشور را شگفت‌زده کرده در فقر بارشی شدید حتی نسبت به سال‌های گذشته به سر می‌برد، جای سئوال و تامل دارد که دلایل آن باید توسط کارشناسان امر مورد بررسی قرار گیرد.

اینکه باران تا پشت دروازه‌های یزد می‌آید اما یزد از آن بی‌نصیب می‌ماند و بهره‌ای ناچیز می‌برد، سئوالی است که کارشناسان باید برای آن پاسخی بیابند.