به گزارش صبح تفت به نفل از ایرنا، این روزها درختان باغ‌شهر زیبای تفت، یکی پس از دیگری قطع و باغ‌های آن تخریب و تبدیل به خانه می‌شوند.

حفظ این باغ‌ها و ارائه راه‌کارهایی برای جلوگیری از تخریب بیشتر آنها نیازمند عزم همگانی است، از یک سو لازم است با انجام پویش‌های مردمی، فرهنگ حفظ باغ در بین مردم نهادینه شود و از سوی دیگر حمایت مسئولان در حفظ آن و بالا بردن ارزش افزوده فروش محصول انار از اهمیت خاصی برخوردار است.

می‌توان با تبدیل فضای باغ به یک مکان گردشگری ضمن حفظ حالت سنتی باغ‌ها، جذب گردشگر و رونق آنها از تخریب آنها هم جلوگیری کرد.

موضوع دیگری که باید به جد از سوی مسئولان دنبال شود اقدام‌های بازدارنده در تخریب باغ‌ها است به گونه‌ای که هیچکس نتواند و نخواهد به تخریب باغ و تبدیل آن به خانه اقدام کند.

طی یکسال گذشته تصمیمات مختلفی برای جلوگیری از تخریب باغ‌های تفت اتخاذ شده اما آنطور که لازم بوده نتوانسته مانعی جدی برای تخریب کنندگان باشد.

ضرورت ثبت ملی باغ‌شهر تفت

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تفت به خبرنگار ایرنا گفت: در صورت ثبت ملی باغشهر تفت به دلیل وجود ضوابط و مقررات خاص و مجازاتی که برای تخریب کنندگان در نظر گرفته شده، بهتر می‌توان از تخریب باغ‌ها جلوگیری کرد و بافت سنتی زیبای کوچه باغ‌های تفت بیشتر حفظ می‌شود.

مهدی جمالیان با بیان اینکه ثبت ملی به جهت تهیه پرونده ثبتی و تأیید آن در شورای ثبت وزارت میراث فرهنگی یک فرآیند زمان بر است، افزود: بنا بر اعلام مدیرکل میراث فرهنگی استان ثبت ملی باغشهر تفت در دستور کار میراث فرهنگی است که در صورت عزم همگانی، همکاری و پیگیری همه دستگاه‌ها و ارگان‌ها این کار سریع‌تر انجام می‌شود.

وی ادامه داد: پس از ثبت یک بافت تاریخی در فهرست آثار ملی، ضوابط و مقرراتی وجود دارد نظیر اینکه تعریض بدون مجوز معابر یا استفاده از مصالح ناهمگون (سقف‌های شیروانی و فلزی، دیوارچینی باغ‌ها با مصالح ناهمگون و …) ممنوع است که همه مردم و مسئولان پس از ثبت باید خود را ملزم به رعایت این قوانین و مقررات بدانند تا نتایج این ثبت بیشتر ملموس شود.

مدیر میراث فرهنگی شهرستان تفت به نقش جهاد کشاورزی در حفظ باغ‌ها اشاره و تصریح کرد: بعد از ثبت ملی باغشهر نقش اداره جهاد کشاورزی پر رنگ تر می‌شود و در زمینه آموزش به باغداران، مرمت قنوات و قیمت خرید انار به گونه‌ای باید باغداران حمایت شوند تا به سمت تغییر کاربری باغ‌های خود نروند.

وی به ضعف قانونی در زمینه تخریب باغ‌ها هم پرداخت و گفت: به واسطه جاذبه باغ‌ها گاه از قوانین سو استفاده می‌شود و از آنجا که ساخت و سازها منبع درآمدی برای شهرداری‌ها شده، کمیسیون ماده ۱۰۰ به جریمه اکتفا می‌کند.

جمالیان تأکید کرد: آثار و عواقب ساخت و سازها به میزان ۱۰ درصد، بسیار بیشتر از این مقدار است و ورود جدی تر کمیسیون ماده ۱۰۰ را می‌طلبد.

وی علت دیگر زیاد بودن تخریب باغ‌ها در شهر تفت را نزدیکی آن به مرکز استان عنوان کرد و گفت: متقاضی برای خرید باغ‌های تفت با قیمت خوب زیاد است و این سبب شده برخی از باغداران تفتی ترجیح دهند باغ‌های خود را بفروشند.

اجرای سیستم آبیاری نوین، راهکار جهاد کشاورزی برای جلوگیری از تخریب باغات

رئیس جهاد کشاورزی شهرستان تفت درباره اقدامات این اداره در راستای حفظ باغ‌ها گفت: طی چهار سال گذشته در ۳۰۰ هکتار از باغ‌های شهر تفت سیستم آبیاری نوین اجرا شد که سبب افزایش ۱۰۰ درصدی بهره‌وری آب شده است.

محمدحسین فلاح نژاد با اشاره به اینکه در چند سال اخیر باغ‌های انار شهرستان دچار آفت مگس مدیترانه‌ای و کرم گلوگاه بودند، افزود: مواد اولیه مبارزه با این آفات به صورت رایگان در اختیار باغداران شهرستان قرار گرفت که سبب شد در ۲ سال اخیر تلفات انار به کمتر از ۱۰ درصد برسد.

وی ادامه داد: توزیع کود حواله‌ای، همراهی با باغداران در اصلاح و هرس باغ‌ها توسط شرکت‌های فنی و مهندسی و آموزش‌های لازم به باغداران که در شرایط کرونایی به صورت مجازی دنبال شد، از دیگر اقدامات جهاد کشاورزی برای حفظ و نگهداری باغ‌های تفت بوده است.

فلاح نژاد افزود: سطح زیر کشت انار شهرستان تفت متشکل از شهر تفت و روستاهای اسلامیه و دهشیر یکهزار هکتار بوده که به واسطه خشکسالی‌ها و تغییر کاربری‌ها به ۷۰۰ هکتار رسیده است.

وی با بیان اینکه مردم با حفظ باغ‌های خود به فضای سبز شهر و شهرداری کمک می‌کنند، افزود: انتظار داریم شهرداری در زیرساخت‌های آبیاری تحت فشار که در حال انجام است همراهی لازم را داشته باشد.

خدمات ندادن، عامل مؤثر بازدارنده در تخریب باغ‌ها

رئیس جهاد کشاورزی تفت تصریح کرد: یکی از دلایل تغییر کاربری اراضی نداشتن ارزش افزوده فروش انار برای باغدار است و خرید باغ با قیمت خوب سبب شده تا باغداران به سمت فروش بروند.

وی درباره ساخت و سازهای غیرمجاز و تخریب باغ‌ها گفت: قوانین حفظ کاربری جهاد کشاورزی مربوط به خارج از محدوده شهری و طرح هادی است که همواره با هدف حفظ کشاورزی نظیر ساخت انباری برای نگهداری ادوات یا حضور کارگران انجام می‌شود.

فلاح نژاد به تشریح تجربه موفق این اداره در جلوگیری از ساخت و ساز در زمین‌های کشاورزی پرداخت و گفت: با درخواست این اداره، شورای حقوق بیت المال مصوب کرد که هیچ گونه خدماتی نظیر آب، برق و گاز به ساخت و سازهای داخل زمین‌های کشاورزی داده نمی‌شود و این عامل بازدارنده خوبی بود.

وی ادامه داد: چنانچه این موضوع درباره ساخت و ساز در باغ‌های شهر تفت هم دنبال شود عامل بازدارنده خوبی خواهد بود که شورای شهر به راحتی می‌تواند از شورای حفاظت از حقوق بیت المال مجوز آن را بگیرد.

رئیس اداره جهاد کشاورزی تفت با بیان اینکه جریمه‌های ساخت و ساز در باغ‌ها بازدارنده نیست، گفت: چنانچه جریمه چند برابر قیمت واقعی زمین باشد دیگر کسی رغبت به تغییر کاربری نمی‌کند.

وی تصریح کرد: فلسفه اجازه قانون برای تخریب ۱۰ درصدی باغ ساخت انبار یا مخزن ذخیره آب برای افزایش بهره وری باغ است نه اینکه ۷۰۰ مترمربع از یک باغ هزارمتر مربعی تخریب و تبدیل به ساختمان شود.

فلاح نژاد یادآور شد: یکی از راه‌های دیگر بازدارنده در تخریب باغ‌ها جلوگیری از تعریض کوچه باغ‌ها است و اینکه شهرداری اجازه عقب نشینی به باغدار را ندهد.

ضعف قانونی، علت اصلی تخریب باغ‌ها

رئیس شورای شهر تفت با بیان اینکه ملاک عمل شهرداری‌ها در تبدیل، تغییر کاربری، تفکیک باغ‌ها و اراضی کشاورزی، ماده ۱۴ زمین شهری است، گفت: این قانون برای شهرهای کوچکی مانند تفت ضعف دارد و همین منجر به تخریب باغ‌ها شده است.

وی ادامه داد: بر اساس این قانون تفکیک اراضی با حداقل دو هزار مترم ربع امکان پذیر است که اجازه ساخت بر روی ۱۰ درصد زمین به تراکم ۲۰ درصد داده است؛ یعنی یک باغ دو هزار متری می‌تواند ۲۰۰ مترمربع آن را تخریب و با دو طبقه بسازد.

سید مهدی اعرابی افزود: چنانچه بین سه تا پنج هزار متر مربع مساحت باغ باشد مالک می‌تواند تا سطح اشتغال ۱۵ درصد، باغ را تخریب کند و با تراکم ۳۰ درصد (سه طبقه) بسازد که زیر زمین نیز جزو طبقه محسوب نمی‌شود.

وی ادامه داد: این قانون موجب ایجاد حق برای مالک شده و طبق قانون شهرداری باید به مالک پروانه ساخت دهد.

رئیس شورای شهر تفت با بیان اینکه تبصره این ماده قانونی برای باغ‌های زیر ۲ هزار مترمربع که تخریب ۱۰ درصدی را اجازه داده می‌باشد، گفت: اکثر باغ‌های شهرستان تفت در این وضعیت قرار دارند که تبصره این قانون می‌گوید اگر ۱۰ درصد مساحت کمتر از ۱۵۰ مترمربع شد مالک تا ۱۵۰ مترمربع اجازه ساخت دارد، هرچند برای باغ‌های زیر ۵۰۰ مترمربع اجازه ساخت وجود ندارد.

وی به تبصره دیگر این قانون اشاره کرد که کمتر از سوی مالکان رعایت می‌شود و افزود: چنانچه مالک برای ساخت یک طبقه پروانه بگیرد باید برای هر ضلع باغ چهار متر عقب نشینی کند و اگر دو طبقه بخواهد بسازد باید هشت متر عقب نشینی کند.

اعرابی تصریح کرد: بازرسان شهرداری هنگام تخریب باغ، آن را بازدید می‌کنند، چنانچه در حد پروانه تخریب صورت گرفته باشد که مشکلی ندارد ولی اگر بیش از آن تخریب شده باشد کار متوقف می‌شود و نماینده فضای سبز شهرداری از آن بازدید می‌کند.

وی اضافه کرد: گزارش تخریب بیش از حد پروانه ساخت به دادگستری ارسال می‌شود که آنجا درباره مجازات تصمیم گیری می‌شود و به موازات آن پرونده تخریب در کمیسیون فضای سبز شهرداری بررسی و جریمه آن محاسبه می‌شود.

رئیس شورای شهر تفت تأکید کرد: شورای پنجم جهت جلوگیری از تخریب بیش از حد باغ‌ها حداقل تخریب مساحت باغ‌ها را ۷۰ مترمربع و حداکثر آن را ۱۵۰ مترمربع مصوب کرد و یک سالی اجرا شد ولی اخیراً از سوی استانداری مورد اعتراض قرار گرفت و شهرداری مکلف به رعایت ماده ۱۴ قانون زمین شهری شد.

وی به اقدام شورای شهر در ترغیب باغداران به نگهداری باغ‌های خود اشاره کرد و گفت: شورای شهر باغداران را از پرداخت پروانه ساخت مخزن ذخیره آب برای نگهداری باغ‌ها با حداکثر ۵ درصد مساحت باغ معاف کرد.

اعرابی افزود: شورای شهر همچنین جریمه قطع درختان را صد در صد افزایش داد.

وی با بیان اینکه ثبت ملی باغشهر تفت از سوی شورای شهر دنبال می‌شود و به جاهای خوبی رسیده، گفت: در نامه‌ای به نماینده تفت و میبد در مجلس شورای اسلامی خواستار اصلاح قانون تخریب باغ‌ها شده‌ایم.

شهرستان تفت، سرسبزترین و ییلاقی ترین نقطه استان یزد است به گونه‌ای که تصورات هر تازه واردی را در مورد کویری بودن این استان به چالش می‌کشد.

باغ‌های انار، دو / ‏‬سوم شهر تفت را به سیطره خود در آورده و این از نکات بکر و دیدنی شهر تفت است، اما متأسفانه بخشی از این باغ‌ها طی چند سال اخیر توسط افراد متمول و اغلب هم غیر بومی، خریداری و به ساختمان تبدیل شده است که همین امر، نارضایتی مردم را به دنبال داشته است.

امسال ۱۲ تن انار در هر هکتار از باغات انار تفت برداشت شد که بعلت سرمازدگی نسبت به پارسال ۴۰ درصد کاهش نشان می دهد، سطح زیر کشت کل باغات تفت هم از یکهزار هکتار در سال های گذشته به ۷۰۰ هکتار کاهش یافته است.

انتهای پیام/