شرایط امانت گرفتن کتاب از ایستگاه‌ها
ایجاد ایستگاه‌های مطالعه در اماکن عمومی‌ شهر پس از تاکید مقام معظم رهبری بر ضرورت افزایش سرانه مطالعه در بین مردم کشورمان، به عنوان یک طرح ملی در دستور کار نهاد کتابخانه‌های عمومی ‌‌کشور و به تبع آن استان‌ها قرار گرفت  ؛ به همین دلیل مقرر شد که ایستگاه‌هایی با فضاهای محدود برای ارائه رایگان کتاب به علاقه‌مندان در اماکن عمومی ‌از جمله ایستگاه راه آهن، فرودگاه، بیمارستان‌ها، ادارات و غیره ایجاد شود.در قالب این طرح، مخاطبان بعد از برداشت کتاب از قفسه مربوطه 15 روز مهلت داشتند که کتاب را به ایستگاه دیگری تحویل دهند و یا با واریز 2‌هزار تومان به شماره حساب 123 بانک تجارت، کتاب را خریداری کنند.در هر ایستگاه 15 عنوان کتاب برای سنین و سلیقه‌های مختلف قرار داده شد تا مردم بتوانند پس از مطالعه، آنها را به هر یک از ایستگاه‌های دیگر یا کتابخانه‌های تحت پوشش نهاد کتابخانه‌های عمومی‌‌ در سراسر کشور برگردانند.
از 15 عنوان قرار داده شده در ایستگاه‌های مطالعه 10 عنوان کتاب مخصوص بزرگسالان، 2 عنوان مخصوص نوجوانان و 3 عنوان ویژه کودکان است؛ این عناوین طوری انتخاب شده‌اند که هر کسی براساس سلیقه خود بتواند حداقل یکی از این کتاب‌ها را انتخاب کند.
طرح ایستگاه‌های مطالعه با تفکر افزایش سرانه مطالعه شکل گرفت و به همین دلیل مرحله اول اجرای آن، شناسایی مکان‌های پرتردد بود به همین دلیل در ابتدا مسیرهای حمل و نقل عمومی ‌‌مدنظر گرفته شد و سپس با این ایستگاه‌ها قراردادهایی منعقد و کتابخانه‌ها در ایستگاه‌ها جانمایی شد.

استقبال مردم از ایستگاه‌های موجود
مدیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی ‌استان درباره شیوه اجرای طرح ایجاد ایستگاه‌های مطالعه در اماکن عمومی‌ در یزد و وضعیت فعلی آن گفت: در حال حاضر 10 ایستگاه فعال مطالعه در مرکز استان فعالیت می‌کنند که برخی از آنها مورد استقبال مردم واقع شده‌اند.
«رقیه دوست فاطمی‎‎ها» افزود:  هنوز سیاست‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در قبال تقویت و توسعه یا حذف این ایستگاه‌ها اعلام نشده است.
وی ادامه داد: با توجه به کمبود اعتباری که همه دستگاه‌های کشور از جمله نهاد کتابخانه‌های عمومی ‌‌با آن مواجهند به‌طور قطع توسعه این ایستگاه‌ها در دستور کار این سازمان نخواهد بود، اما ممکن است سیاست‌هایی برای جابه‌جایی ایستگاه‌های موجود اتخاذ شود.
این مسئول با اشاره به استقبال برخی از دستگاه‌ها برای راه‎‎اندازی این ایستگاه‌ها اظهار کرد: برخی از دستگاه‌های استان از جمله بنیاد شهید و امور ایثارگران استان متقاضی راه‎‎اندازی این ایستگاه‎‎های مطالعه هستند اما کمبود منابع و سازه‌ها، امکان توسعه را از نهاد کتابخانه‌های عمومی استان گرفته است.

محدودیت منابع به دلیل بازنگرداندن کتاب‌ها
دوست فاطمی‎‎ها یکی از مهم‌ترین اشکالات طرح را بازنگرداندن کتاب‌هایی که به امانت گرفته شده است، عنوان کرد و افزود: با توجه به استقبال مردم و به امانت بردن کتاب‌ها و در برخی موارد پس نیاوردن آنها، منابع این ایستگاه‌ها به صورت قابل ملاحظه‎ای کاهش یافته است.وی افزود: در کشورهای خارجی امانت دادن کتاب به همین سبک رایج است، اما اجرای آن در کشور ما به فرهنگ‎‎سازی نیاز دارد.
این مسئول، ضرورت پیگیری سرانجام ایستگاه‌های مطالعه و اعلام سیاست‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در مورد آنها را متذکر شد و افزود: باید ساز و کاری برای اجبار مخاطبان به بازگرداندن کتاب‌ها فراهم شود تا این منابع در دسترس عموم مردم قرار بگیرد. مدیر کل نهاد کتابخانه‌های عمومی ‌استان همچنین کمبود نیروی انسانی برای نظارت بر ایستگاه‌های مطالعه استان را مطرح کرد و گفت: اختصاص نیروی متخصص و تقویت منابع، تنها راه برای تقویت ایستگاه‌های مطالعه و توسعه آنهاست.

ایستگاه‌های پرمخاطب و کم‎‎مخاطب
کارشناس ایستگاه‌های مطالعه نهاد کتابخانه‌های عمومی ‌استان اظهار کرد: در حال حاضر 10 ایستگاه مطالعه در ایستگاه راه آهن، فرودگاه، ترمینال مسافربری، استانداری، شهرداری، آستان امامزاده سیدجعفر محمد(ع)، درمانگاه بقایی‎‎پور، بیمارستان    های شهید صدوقی، مجیبیان و شهدای کارگر، دایر است.به گفته «احمد جمالی‌زاده» ایستگاه‌های راه‌آهن، فرودگاه، پایانه مسافربری و بیمارستان مجیبیان به ترتیب پرمخاطب‎‎ترین ایستگاه مطالعه در استان هستند ولی استقبال از برخی از ایستگاه‌ها از جمله ایستگاه مطالعه استانداری و شهرداری یزد با توجه به اینکه مخاطبان خاصی دارند، کمتر است.این کارشناس اضافه کرد: این ایستگاه‌ها با هدف افزایش سرانه مطالعه راه‎‎اندازی شده‎‎اند و هریک 50 تا 100 جلد کتاب را در 15عنوان در رده‌های سنی مختلف به مخاطبان ارائه و معرفی می‌کنند. وی ادامه داد: هر مخاطب بعد از برداشتن کتاب از ایستگاه 15 روز مهلت دارد که کتاب را بخواند و به ایستگاه دیگر یا کتابخانه‌های عمومی ‌سراسر کشور تحویل دهد که با توجه به درج مشخصات ایستگاه در گوشه کتاب، این کتاب به ایستگاه بازگردانده خواهد شد.

مکث
وضعیت ایستگاه‌های مطالعه استان
استان یزد دارای 10 ایستگاه مطالعه است که برای افزایش سرانه مطالعه شهروندان یزدی دایر شده است و همه آنها در مرکز استان قرار دارند. ایستگاه‌های مطالعه واقع در راه‎‎آهن، فرودگاه، ترمینال مسافربری و بیمارستان مجیبیان یزد به ترتیب پرمخاطب‎‎ترین ایستگاه‌های مطالعه استان هستند ولی استقبال مردم از ایستگاه‌های استانداری و شهرداری یزد چندان رضایت بخش نیست. تقاضاهای متعددی نیز برای راه‎‎اندازی این ایستگاه‌ها در دستگاه‌های استان وجود دارد که نهاد کتابخانه‎‎های عمومی‌  استان در این باره منتظر سیاست‎‎‎‎گذاری‎‎های نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور است.

انتهای پیام/ع