به گزارش یزدرسا ،رهبران 21 کشور حاشیه اقیانوس آرام وارد پکن شدند تا برای شرکت در بیست و دومین نشست سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا-اقیانوسیه یا آپک، Asia Pacific Economic Cooperation (APEC)، در هتل مجللی به نام Sunrise Kempinski مستقر بشوند. نام این هتل به معنای خورشید تابان از شرق است که با هزینه‌ای بالغ بر دو میلیارد دلار ساخته شده و مجموعه‌ای وسیع چندین کلیومتری از تاسیسات مختلف تفریحی و ورزشی است.

رهبران چین فقط برای آسایش رهبران شرکت کننده در نشست این هزینه را نکرده‌اند بلکه برنامه‌ای در کل مرکز چین در نظر گرفته‌اند تا نه شلوغی جمعیت به چشم بیاید و نه آن که آلودگی هوا یا دیگر مشکلات روزمره این شهر دیده شود. به همین دلیل، کارخانه‌ها و مدارس تعطیل شده‌اند و رفت و آمد اتومبیل‌ها به شدت محدود شده و حتی روشن کردن آتش برای کباب یا ایجاد دود برای مراسم مذهبی هم ممنوع شده است.

رهبران چین این مقررات را به اجراء گذاشته اند تا مرکز چین آماده پذیرایی از رهبران آپک بشود و معنای هتل محل سکونت خود را در مدت اقامتشان احساس بکند هر چند که رسانه‌های غربی پذیرایی چینی را به شدت نقد کرده و آن را نشانه نوع حکومتداری رهبران چین دانسته‌اند. با وجود این نقد رسانه‌ای، رهبران کشورها با استقبال گرم شی جین‌پینگ، رییس جمهور، و دیگر مقامات چین روبرو شده و آنها هم رفتار گرمی از خود نشان داده‌اند تا آن حد که باراک اوباما، رییس جمهور آمریکا، در سخنرانی خود از امیدواری‌اش برای موفقیت چین و همکاری آمریکا در این زمینه گفت. به نظر می‌رسد که ملاحظات پروتکل‌های مربوط به اجلاس به دقت رعایت می‌شود اما آیا دیدارها و گفت‌وگوها در واقعیت امر هم گرم و صمیمانه هست یا آن که واقعیت در رقابت‌های جدی این رهبران با یکدیگر است؟

چين فرمان اقتصاد دنيا را به سمت شرق مي‌چرخاند

آپک و رقابت اصلي

شکی نیست که آمریکا و چین در جهان امروز دو رقيب بزرگ اقتصادی هستند که به ترتیب مقام‌های اول و دوم را در میان قدرت‌های اقتصادی به خود اختصاص داده‌اند. بنابراین، نشستی مثل این، بهترین مکان برای رقابت موجود بین این دو رقيب اقتصادی است. آپک متشکل از 21 کشور جهان است که با جمعیتی بالغ بر 40 درصد جمعیت جهانی، 44 درصد از تجارت جهانی را در دست دارند. رقابت بین اين دو در این نهاد بین‌المللی به معنای به دست آوردن پتانسیل‌های بیشتر برای داشتن یا رسیدن به نقش رهبری جهان است که نمی‌توان گفت هیچ کدام از دو کشور حاضر نیست از این پتانسیل‌ها چشم‌پوشی کند.

هر دو کشور روز شنبه 8 نوامبر و در اجلاس مقدماتی آپک به توافق اولیه در زمینه تاسیس یک منطقه تجارت آزاد رسيدند. تاسیس این منطقه قبل از موضوعات مهم دو طرف که به دلیل وجود اختلاف‌ نظرها نتیجه‌ای به دست نیامد اما در نهایت، وزیران امور بازرگانی و خارجه هر دو کشور با امضای سندی بنای اولیه تاسیس این مرکز را تایید کرده‌اند. تاسیس این نهاد می‌تواند مقدمه‌ای برای همکاری‌های بیشتر هر دو کشور در زمینه‌های اقتصادی باشد اما باید توجه داشت که هر دو کشور برای نقش خود در آپک برنامه‌هایی در نظر دارند تا با همراه کردن برخی از کشورهای عضو، رقیب را از داشتن نقش برتر در آپک محروم کنند.

موضوع بر سر اسناد همکاری اقتصادی و تجارت آزاد است که آمریکا تلاش می‌کند تا با 11 کشور عضو آپک توافق‌نامه فرامنطقه‌ای تجارت آزاد آسیا و اقیانوسیه را به امضاء برساند که کشور چین در میان این کشورها نیست. از طرف مقابل، چین هم می‌خواهد بدون حضور آمریکا به توافقی با 15 کشور عضو به معاهده همکاری اقتصادی برسد. این تلاش دو کشور به خوبی طرح هر دو را برای گسترش نفوذ خود در میان کشورهای عضو آپک نشان می‌دهد و به نظر می‌رسد که چین در تلاش خود شتاب بیشتری دارد زیرا پیشنهاد داده بود تا توان اجرایی تصمیمات کنفرانس مورد ارزیابی قرار بگیرد که آمریکا با این امر مخالفت کرد و هر دو کشور تنها در مورد بررسی جمعی تصمیمات توافق کردند.

هر چند که معلوم نیست برنامه دو کشور تا چه مقدار موفق خواهد شد و در نهایت کدام‌یک گوی سبقت را در آپک خواهد ربود، چین حداقل در همین نشست دست‌آوردهای مهمی داشته است. شنیزو آبه، نخست وزیر ژاپن، برای شرکت در نشست وارد پکن شد و با جین‌پینگ ملاقات و گفت‌وگو کرد و کره جنوبی هم اعلام کرد با چین در مورد تجارت آزاد به توافق رسیده‌اند و هر دو کشور سند همکاری را 10 نوامبر و در حاشیه نشست امضاء می‌کنند. به این ترتیب، چین با استقبال از آبه گام اول را برای کاهش تنش با ژاپن برداشته است و توانسته با امضای این سند با کره جنوبی، همکاری اقتصادی را با یکی از نزدیک‌ترین متحدان منطقه را به دست آورد.

عرصه دیگر قدرت‌ها

گذشته از این دو غول اقتصادی، باید به دیگر قدرت‌های بین‌الملل هم توجه داشت که بیست و دومین نشست آپک فرصت مناسبی برای جلب همکاری‌های اقتصادی و امضای اسنادی است که برای توان اقتصادی آنها اهمیت قابل توجهی دارد. یکی از این کشورها هند است که با تولید ناخالص داخلی بیش از 611 تریلیون دلار چهارمین اقتصاد جهان است و تا قبل از این مخالف شرکت در نشست آپک بود اما فرصت‌ها و پتانسیل‌های این نشست هند را متقاعد کرد تا حداقل به عنوان ناظر در آن شرکت کند. کشورهای عضو مثل ژاپن، کره جنوبی، مالزی و اندونزی از دیگر قدرت‌های اقتصادی هستند که با این هدف در آپک شرکت می‌کنند اما باید گفت که نشست امسال آپک برای یک کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

روسیه از نشست قبل تا این نشست با غرب در مورد بحران اوکراین دچار مشکلات اساسی شده به نحوی که غرب عضویت این کشور را در گروه ویژه اقتصادی خود لغو کردند و رژیم تحریمی گسترده‌ای را علیه این کشور به راه انداخته‌اند. ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه، با سرسختی تمام در مقابل این اقدامات غرب ایستاده و با خشنودی به پکن آمد تا در نشست آپک به غرب و به خصوص در حضور رییس جمهور آمریکا نشان بدهد که با وجود تمام این اقدامات باز جایگاه خود را در میان رهبران جهان دارد. روابط پوتین با رهبران پکن در این موضوع اهمیت خاصی دارد.

گراهام آليسون، مدير بخش علوم سياسي و بين الملل دانشگاه هاروارد، به 10 دیدار پوتین با جین‌پینگ طی یک سال و نیم اخیر اشاره می‌کند که به نظر وی تایید کننده روابط ویژه دو طرف است گذشته از این که هر دو طرف بر سر قضایای اوکراین و هنگ کنگ احساس مشابهی نسبت به غرب دارند. پوتین گذشته از زمینه‌های مختلف همکاری اقتصادی به چین نگاه خاصی به قرارداد انرژی با این کشور دارد که امیدوار است با اجرایی شدن آن بازار جدید انرژی چینی جایگزین بازار اروپایی باشد.

این موفقیتی است برای او تا آثار رژیم تحریمی غرب را کاهش بدهد و بتواند در برابر فشارهای غرب مقاومت کند. در مقابل، روسیه مهره قابل توجه چین در رقابت اساسی این کشور با آمریکا در میان کشورهای آپک است. هر دو کشور متقاعد به همکاری نزدیک شده‌اند تا از یک سو تاثیر اقدامات و فشارهای غرب را کاهش دهند و از طرف دیگر، همکاری باعث پیش‌برد هر دو کشور در اهداف بین‌الملل باشد چنان که هر دو کشور همکاری مشابه در گروه بریکش و برای همین هدف را دارند.

منبع : جوان آنلاين

انتهای پیام/ص