به گزارش یزدرسا، افول سیاسی، اقتصادی، اجتماعی دولت آمریکا واقعیتی است که امروز دیگر منحصر به ادبیات مردم و سیاستمداران ایران نیست، چرا که بسیاری از اندیشمندان غربی و آمریکایی نیز به این واقعیت اذعان دارند.

افول امریکا از نظر اندیشمندان

توماس پیکتی، فرید زکریا، نوام چامسکی، برژینسکی، گبر اشتاینگارت، رابرت گلیپین، لاین، هافینگتون، مایکل لومباردی، استفان والت، مرشایمر، جیمز ریکاردز، جوزف استیگلیتز و شان کلارک از جمله افرادی هستند که بر افول آمریکا صحه می‌گذارند.

«هنری کیسینجر»، نظریه‌پرداز راهبردی و سیاستمدار شناخته‌شده آمریکایی در همین باره گفته است: «به نظرم، ترامپ شاید یکی از همان چهره‌هایی در تاریخ باشد که گاه گاه برای اعلام پایان یک عصر سر برمی‌آورند» جوزپ بورل نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی نیز می‌گوید: آمریکا دیگر ابرقدرت نخواهد بود.آینده نزدیک، آینده خلا ابرقدرتی است. حتی چین هم نمی تواند جای آمریکا را بگیرد. نظام سیاسی دنیا به هم می ریزد و هرج و مرج سیاسی اتفاق می افتد. در این شرایط کشوری که قوی باشد می تواند خود را حفظ کند. آمریکا دیگر ادعای رهبری جهان را ندارد و دنیا وارد یک فاز بی رهبری در جهان می‌شود. اگر قرن بیستم قرن آمریکا بود، قرن بیست و یکم را باید قرن آسیا دانست.»

استفان والت، نظریه‌پرداز واقع‌‌گرا می‌گوید: روزهایی که در آن آمریکا، هم ‌زمان می‌توانست قسمت اعظم جهان را مدیریت کند، تمام شده است. 

پولانزاس نیز می‌گوید: نقش سرکردگی آمریکا که پس از جنگ جهانی دوم شروع شده بود رو به اضمحلال و درحال زوال است.

جوزف نای معتقد است:  قدرت آمریکا نسبت به نیمه دوم قرن20 شکل متفاوتی پیدا خواهد کرد. زیرا سهم آمریکا از اقتصاد جهانی کمتر شده و بازیگران غیر دولتی جایگاه مهم تری یافته‌اند. ایالات متحده باید به‌قول کلینتون، برای جهانی چند شریکی آماده باشد.

همچنین فرید زکریا، سردبیر نیوزویک بین‌المللی،  سقوط  اقتصاد آمریکا در آینده را قطعی می‌داند.

اوکتاویوپاز، برنده جایز نوبل ادبیات گفته است: من چند سال پیش که به ایالات متحده رفتم آنقدر کتاب با موضوع فروپاشی آمریکا دیدم که سرگیجه گرفتم!

افول آمریکا از نظر سیاستمداران

جان مک کین، سناتور جمهوری‌خواه آمریکایی اعتراف می‌کند:  نظم منطقه‌ای در خاورمیانه (غرب آسیا)، به سرعت رو به فروپاشی است و قدرت و نفوذ آمریکا در آنجا رو به افول است. پاتریک بوچانان، سیاستمدار جمهوری‌خواه نیز علائمی از افول مطرح کرده است. مثل سلاح هسته‌ای کره شمالی، قدرتمندی چین، تهدید ناتو توسط روسیه و... برژینسکی:کدام دیوانه‌ای آمریکای ابرقدرت را از بلندای سال ۲۰۰۰ به دره‌ی کنونی آورده است؟ دموکرات‌های احمق؟ جمهوری‌خواهان کم‌عقل؟ یا ایران؟! ما در شرایط بسیار عجیب و پیچیده‌ای به سر می‌بریم».

افول آمریکا از نظر مردم آمریکا

طبق نظرسنجی فاکس‌نیوز در مارس 2010، بیش از 79 درصد مردم آمریکا فکر می‌کنند که احتمال فروپاشی اقتصادی وجود دارد. بحران مالی ایالات متحده، زمینه زوال نسبی یا زوال مطلق این کشور را رقم می‌زند.

استیگلیتز از یاس و ناامیدی مفرط مردم آمریکا از نظام اقتصادی و سیاسی این کشور خبر می دهد و می گوید: این رویا که آمریکا سرزمین فرصت هاست واقعا کم کم تبدیل به رویا و افسانه شد که هیچ داده ای آنرا تایید نمی کند. در حال حاضر آمریکایی‌ها واقعا افسرده شده اند و 81 درصد مردم آمریکا معتقدند که کشورشان در مسیر اشتباهی قرار دارد. در حالت کلی بیست و نه درصد از آمریکایی‌ها فکر می‌کنند اقتصاد بهترمی‌شود، و ۴۴ درصد بدبینی عمیقی نسبت به بهبود وضع موجود دارند.

كاهش توانمندى صنعتى وتوان رقابت توليدى

در زمينه صنعت حمل ونقل غيرنظامى، ميزان رشد صنايع توليدى ايرباس و بوئينگ طى ده سال گذشته از 5.5 به 3.7 درصد درسال رسیده است. در صنعت خودروسازى هم، محصولات ژاپن، اروپا و كره جنوبى گوى سبقت را از محصولات آمريكايى ربوده‌اند.

كاهش قدرت صنايع مالى و خدماتى

مشكلاتى نظير گسترش بى رويه، منفعت محورى بيش از اندازه، نظارت اندك و عدم موفقيت اقتصادى روبه‌رو است. اين عوامل سبب كاهش كيفيت بخش خدمات و به تبع آن افول جذابيت سياست‌هاى داخلى اين كشور شده است.

از 1980 تاكنون درآمد واقعى كارگران و طبقه متوسط تغيير چشمگيرى نداشته است. رشد نامتوازن اجتماعى بين بخش‌هاى فقير و ثروتمند به همراه توزيع ناعادلانه درآمد افزابش داشته است. چنين مشكلاتى براى سيستم سرمايه دارى آمريكايى كه برمبناى مصرف انبوه توده مردم ساختاربندى شده پيامدهاى منفى دارد.

بحران اقتصاد جهانى، باعث ايجاد چالش براى مشروعيت اقتصاد بازار آزاد و مدل سرمايه دارى ليبرال دموكراسى شد. نقش چين در نهادهاى بين المللى نظير صندوق بين المللى پول، بانک جهانى يا گروه بيست افزايش يافته و در مقابل از قدرت نفوذ اين كشور در نهادهاى مذكور كاسته شده است. شكل گيرى نهادهاى منطقه اى و بين المللى جديدى همانند سازمان همكارى شانگهاى كه همگى نشان از حركت جهان به سوى نظام چند قطبى دارد.

شوراى اطلاعات ملى آمريكا در گزارش روندهاى جهانى 2025 خود عنوان نموده است، تا اين سال مدل ليبرال دموكراسى توسعه سياسى و اقتصادى با چالش دولت‌هاى اقتدارگرا مواجه خواهد بود. افزايش محبوبيت پيشرفت اقتصادى چين می‌تواند نقش بسيار مهمى در افول قدرت نرم اين كشور داشته باشد .

افول اقتصادی

رکود بازار بورس، ورشكستگي بانك ها و مؤسسات مالي آمريكاو سقوط ارزش شاخص بورس وال استريت از زمان ركود بزرگ اقتصادي ۱۹۳۰ ميلادي بي سابقه بوده است.

افول اقتصادی را می‌توان در شاخص‌هایی مثل: زوال طبقه متوسط، وضعیت اقتصاد کلان، بحران بدهی، نابرابری، فقر، ناامیدی مردم، گسترش بی خانمانی، ضعف در زیرساخت ها و کاهش تولید صنعتی نشان داد.

سه بحران اصلی اقتصاد آمریکا عبارتند از :بدهی، کسری بودجه و آینده نامطمئن. دلار ایالات متحده نمی‌تواند به اندازه کافی برای تامین نیازمندی‌های فیزیکی خود کالا تولید کند و در نتیجه در حال پیمودن کسری تجاری بی سابقه ای در تجارت است. کسری تجاری که در سال 2004 به 665 میلیارد دلار رسیده است،چرخش آمریکا را از یک تولید کننده جهانی به مصرف کننده جهانی کالاها تبدیل می کند. سهم آمریکا ازصادرات جهانی نسبت به سال 1960، به نصف کاهش پیدا کرده و از سهم 27درصدی در اقتصاد جهانی در سال 1951 به 21 درصد در سال 2001 افت کرده است.

بحران بدهی

بدهی های ایالات متحده به مرز خطرناکی (بیش از 26 هزار میلیارد دلار رسیده) است. صندوق بین المللی پول پیش بینی می‌کند که درسال2020 بدهی آشکار ایالات متحده به صددرصد خواهد رسید. حدود 150میلیون فقیر دائمی و افرادی که درآستانه فقر قرار گرفته‌اند در آمریکا وجود دارند. وزارت کشاورزی آمریکا اعلام کرد که به علت مشکلات اقتصادی خانواده‌های آمریکایی، بیش از 40 میلیون نفر در آمریکا کوپن غذا دریافت می‌کنند (بالغ بر 64.7 میلیارد دلار).  ناویس اسمیلی از 46میلیون نفر (14درصد جمعیت کشور) محتاج به کوپن غذا خبر می‌دهد.

کودکان

آمریکا در فقر کودکان نیز رتبه اول را در بین کشورهای پیشرفته داراست. گزارش یونیسف در سال 2009 حاکی از آن است که 23 درصد کودکان آمریکایی زیر 7 سال در فقر زندگی می‌کنند.

بیکاری

الیزابت وارن، رئیس هیات نظارت کنگره: یک پنجم آمریکایی‌ها بیکار یا جویای کارند یا به تازگی از کار برکنار شده اند از آغاز بحران اقتصادی در 2007، بیش از8.4 میلیون شغل از بین رفته است.

تعطیلی ده‌ها هزار کارخانه و شرکت آمریکایی و ورشکستگی بیش از 200 بانک آمریکایی، منجر به بیکاری تعداد زیادی از مردم و ورشکستگی کلی اقتصاد آمریکا شده است. بحران اقتصادی 2007، هنوز هم گریبان ایالات متحده را رها نکرده بطوری که در سال2012 از هر شش آمریکایی که دنبال کار تمام وقت بودند حتی یک نفر هم شغلی نمی‌یابد.

اگر چه آمارها، نرخ بیکاری در آمریکا را پنج درصد نشان می‌دهد، اما به گفته ترامپ رئیس جمهور منتخب 2016 این رقم واقعی این نیست و با توجه به وجود 94 میلیون و 300 هزار آمریکایی بیکار، احتمالا رقم بیکاری 21 درصد است. بر اساس آخرین گزارش وزارت کار آمریکا، اواسط سال جاری حدود 46 درصد از نیروهای کاری اخراجی در آمریکا، بیش از 27 ماه را در جستجوی کار بوده و نتیجه ای به دست نیاورده اند. در این میان 31 درصد از آنان نیز بیش از یک سال است که بیکار مانده اند

افول بین‌المللی

قدرت هژمونیک یا توان بسیج عمومی کشورها، قابلیتی بود که آمریکایی‌ها از آن بدون گلوله، بهره می‌جستند اما ناتوانی این کشور در تمام کردن موضوع سوریه (که به ادعایی تمام تلاش خویش را برای این مهم به کار بست)، سبب شد تا قابلیت تمام‌کنندگی معادلات سیاسی و ژئوپلیتیک از آن‌ها سلب شود. آمریکایی‌ها در عرصه‌ی بین‌المللی به‌شدت از ناتوانی در بسیج‌کنندگی خود رنج می‌برند. روسیه، ایران چین، سوریه، افغانستان و عراق، منطقه گرایی ضدهژمونیک آمریکای لاتین و بریکس بشدت هژمونی آمریکا را تحت الشعاع قرار داده اند.

افول نظامی

فرماندهان نظامی آمریکا در ماه فوريه 2017 در کنگره اعلام کردند كه ارتش این کشور در موضع ضعف قرار دارد و سال ها به علت ناکافی بودن منابع بودجه و بیش از دو دهه مناقشه های مختلف، تضعیف شده است.  به همین دلیل ترامپ بودجه نظامی را بشدت افزایش داد. ارتش آمریکا برای نابودی داعش 10-30 سال زمان اعلام کرد حال آنکه صدام را در مدت کوتاهی برکنار کرده بود.

رهبر معظم انقلاب در همین رابطه می‌فرمایند: همه‌ واقعیت‌های منطقه‌ ما نشان‌دهنده‌ این است که آمریکا در اهداف خود در این منطقه و در بیرون این منطقه شکست خورده است. آمریکا در سوریه شکست خورد، آمریکا در عراق شکست خورد، آمریکا در لبنان شکست خورد، آمریکا در قضیه‌ فلسطین شکست خورده است، آمریکا در غزه شکست خورده است، آمریکا در تسلط بر مسائل افغانستان و پاکستان شکست خورده است، در بین آن ملتها منفور است؛ در خارج از این منطقه هم همین‌طور است؛ آمریکا در اوکراین شکست خورده است؛ شما هستید که دچار شکست شدید؛ سالهای متمادی است شکست پشت سر شکست.

انتهای پیام/

تهیه شده توسط دکتر اکبر غفوری، عضو هیئت علمی دانشگاه یزد