لاینها که هیچ شانههای خاکی جادهها هم در قرق ماشینهای پشت بند هم قطار شده است. آفتاب تموز میتابد. بیشتر رانندهها سیگار میگیرانند و سنگین پک میزنند و دودش را بین فاصله خیلی مختصر ماشین خودشان تا ماشین بغلی ول میدهند. اینجا کسی به ماسک اعتقاد ندارد.کیسههای تخمه و پسته است که دست به دست میشود.هر کسی مشتی در آن می چرخاند و لحظات جانکاه ترافیک به شوخی و خنده و خاطره بازی و به سخره گرفتن ماموران پلیس راهور میگذرد.
***وقتی جریمه بخشی عادی از هزینه سفر میشود
تعطیلی برای برخی از سهلانگاران بیماری مهلک کرونا هنوز مترادف همان در خانه نماندن و بار و بندیل سفر بستن است. دست خودشان نیست انگار. تا خبر بسته شدن ادارهها و سازمانها و راستههای بازار را میشنوند خودشان را در صف بنزین میبینند. بعد ماشین را آتش میکنند، از شهر میکنند و به دل جاده و راهبندان میزنند. همین کلاف سردرگم ترافیکهای جادهای است که گوشی را به دستمان میدهد. گزارش عینی تر از این نداریم. پیام این راهبندان و هجوم پلاکهای غیر بومی در شهرستانها روشن است: جریمه کارکردی در پرهیز از سفر نداشته و حالا بخشی عادی از هزینه سفر به شمار میرود.
***تبلیغات از جای شان تکان نمیخورند
در همه رسانهها که هیچ در گروههای مجازی خانوادگی هم همه همدیگر را ارشاد به پرهیز از سفر میکنند. با این حال زور تبلیغات وسیع هتلها و صندلیهای خالی مانده پروازهای ازران قیمت و بلیط نیم بهای قطارها با قرعهکشی های چند ده میلیونی به مثابه بلیط بخت آزمایی عمل میکنند و دودل ها را هم راضی و راهی به سفر میکنند. این در حالی است که کارشناسان امر همین سفرهای چند روزه ناقابل را دروازه وورد به پیکهای بعدی کرونا میدانند. معاون کل وزارت بهداشت پیش از این از ممنوعیت تبلیغ برای سفر و تاثیر آن بر کاهش جابهجایی ویروس و پیکهای مجدد خیر داده بود. ایرج حریرچی میگوید: «دستورالعمل این بوده که مردم از سفرهای غیر ضرور در شرایط پیک کرونا پرهیز کنند بنابراین در این وضعیت تبلیغات برای سفر معنایی ندارد. به همین دلیل بر اساس مصوبه ستاد کمیته امنیتی اجتماعی و کمیته تبلیغات ستاد ملی کرونا تبلیغ برای سفر و تشویق شهروندان به آن باید ممنوع شود.» اما در همین موضوع به ظاهر ساده نیز سوء مدیریت بیداد میکند. به طوری که در بحرانیترین روزهای درگیری خراسان رضوی با شیوع دلتای هندی رقابت هتلها و بیمارستانها تبدیل به بحث داغ روز شد. تا جایی که 30 درصد از تخت های بیمارستانهای مشهد در کرونا زدهترین روزهای این شهر به اشغال مسافران درآمد.
***موج پنجم با هجوم سفرهای تابستانی آغاز شد
نیمههای خرداد بود که از سوی مرکز مدیریت آمار کشور آمار و ارقام حیرت انگیزی منتشر شد. تنها در هفتههای منتهی به تابستان بیش از 56 میلیون تردد بین استانی به ثبت رسیده بود. این آمار در شرایطی منتشر میشد که نظام سلامت و کادر درمان در کشور هنوز از بار مشکلات و بحران پیک چهارم به شدت آسیب پذیر به نظر میرسید. همین آمار به صراحت گزارش میداد که این تردد ها نسبت به فروردین و اردیبهشت امسال افزایش معناداری داشته و با 21 درصد افزایش در این زمینه رو به رو بودهایم. عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا توقف هر نوع دورهمی و سفرهای بین استانی را ضرورتی برای کاهش آمار ابتلا و قربانبان کرونا عنوان میکند.
دکتر مینو محرز میگوید این ویروس از ارتباط نزدیک انسان با انسان سرایت و در نهایت جهش پیدا میکند و قطع ارتباطها میتواند قطعی ترین راهکار فروکش کردن پیکهای بحرانی این بیماری در کشور باشد: « در ایران تمرکز بیشتر افراد بر روی تاثیر واکسن بر جهش های این بیماری تمرکز پیدا کرده است در حالی که در این زمینه هنوز قطعیتی وجود ندارد و راه در امان ماندن از این بیماری همچنان رعایت پروتکل های بهداشتی است. اصلیترین این شیوه نامهها نیز همان قطع برگزاری دورهمی ها و سفر و پرهیز از اجتماعات است. این ویروس از انسان به انسان سرایت میکند و اگر این نوع ارتباطها کاهش پیدا کند در نتیجه شاهد کاهش موارد ابتلا به این ویروس خواهیم بود.»
عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا سفر در پیکهای این بیماری را خطرناک میداند و ادامه میدهد: «مسافرت رفتن و جابهجایی و تجمع میتواند تاثیر زیادی در شیوع کرونا داشته باشد. فرقی هم ندارد که این مسافرت با وسیله عمومی باشد یا شخصی. به هر حال فرد مبتلا جابهجا میشود و دیگران را هم درگیر بیماری میکند. این سفرها خطرناک هستند و باید فکری اساسی به حال ممنوعیت آنها شود.»
***شهرهای شمالی در قرق پلاکهای غیر بومی
سیل مسافران مرگ حالا دیگر در حال بازگشت به شهرهای شان هستند. بعضی ها مشمول جریمه شدهاند و برخی دیگر به خیال خودشان این موانع را دور زدهاند. شهرهای شمالی در سه روز گذشته در قرق پلاکهای غیر بومی بودند و حالا با دلنگرانی بیشتری باید منتظر سوغات این جا به جایی ها باشیم. رستورانها و اماکن تفریحی و بازارها در این تعطیلات بسته بودند اما چه کسی است که نداند همین تعطیلیها باعث قوت گرفتن بیشتر دورهمی های کرونا زده میشود. همین بساط است که تا چند روز دیگر بیمارستانهای شهرهای مبداء و مقصد را به اشغال بیماران مبتلا به کرونای نوع دلتا در میآورد.
تصاویر آخرالزمانی بهشت زهرای امروز و بهشت رضای مشهد و آرامستانهای شهرهای شمالی نتیجه همین سهلانگاری هاست. واقعیت این است که بار مشکلات امروز شیوع کرونا تنها نتیجه سوء مدیریت مسئولان نبوده و سهل انگاری آن هایی که هنوز سرایت این بیماری را باور ندارند نیز در آن سهم زیادی داشتهاست. جریمهها و محدودیت ها با تاثیر معکوسشان دروازه ورود به پیکهای بحرانی دیگر هستند و به نظر میرسد با مسافرانی که با این شرایط هم عزم سفرهای تفریحی تابستانه را دارند باید با محدودیتهای جدی تری برخورد کرد تا تر و خشک این شهرها با هم نسوزند و خانوادههای بیشتری داغدار مرگ عزیزشان نشوند.