به گزارش خبرنگار یزدرسا؛ شهر یزد مساحتی بالغ بر 12 هزار هکتار دارد و هسته اولیه شکل‌گیری آن بافت تاریخی بوده اما افزایش جمعیت، شهر را حول محور بافت تاریخی گسترش داد.

تا دهه 70 و قبل از شکل گیری واحدهای صنعتی بزرگ در یزد و مهاجرپذیر شدن این شهر، اساساً مقوله‌ای به اسم توسعه شهری در این شهر معنا و مفهومی نداشت و این اتفاق به قدری کند و نامحسوس انجام می‌شد که سال‌ها شکل و شمایل شهر بی‌تغییر و همانند تصاویر باقی‌مانده از قبل از انقلاب بود.

از اوایل دهه 80 شهر ناگهان با پدیده توسعه مواجه شد و حضور گسترده مهاجران، اشتیاق مردم به زندگی در جایی خارج از بافت تاریخی با بناهای نو و به‌روز و افزایش جمعیت شهری، یزد را به شکل عجیب و غریبی توسعه داد.

توسعه نامتوازن از دو دهه پیش به آفتی تبدیل شد که هنوز هم گریبان شهر یزد را گرفته است

البته توسعه به خودی خود، اتفاق خوشایند و مبارکی است اما توسعه نامتوازن، به آفتی تبدیل شد که هنوز هم گریبان شهر را گرفته و حتی شعارهای مدیران شهری و اعضای شورای شهر در ادوار مختلف برای توسعه متوازن نتوانست شهر را از این آفت نجات دهد.

توسعه نامتوازن شهری به طور قطع تبعات و آسیب‌های جدی مادی و معنوی بسیاری دارد زیرا رشد بی‌قواره شهر لاجرم آثار نامطلوب خود را بر زندگی مردم خواهد گذاشت.

در شرایطی که وضعیت نامطلوب اقتصادی مردم نیز به کمک توسعه نامتوازن آمده، جمع شدن امکانات در یک یا چند منطقه گرانی سرسام‌آور زمین و مسکن را در آن مناطق و حتی اطراف و حوالی آن به دنبال داشته و در مقابل، حاشیه‌های شهر نیز در فقر امکانات، گسترش پیدا کرده است.

رشد افسارگسیخته مناطق حاشیه‌ای یزد

در شرایطی که قرار بود مناطق حاشیه‌نشین یزد ساماندهی شوند، توسعه نامتوازن، حضور اقشار کم درآمد جامعه را در این مناطق افزایش داده و این مناطق به شکل افسارگسیخته‌ای در حال رشد و گسترش هستند.

موضوع جلوگیری از رشد نامتوازن شهری هم‌اکنون یکی از دغدغه‌های کمیسیون معماری، شهرسازی و عمران شورای ششم شهر یزد است و اعضای این شورا تاکنون مواردی را برای جلوگیری از این شکل از توسعه مطرح کرده‌اند.

مرتضی شایق، رئیس کمیسیون معماری، شهرسازی و عمران شورای شهر یزد در این باره به خبرنگار یزدرسا گفت: شهر گسترده یزد نیاز به مدیریت از جهات مختلف دارد و علاوه بر رشد زیرساختی، نیاز به مدیریت خدمات شهرداری نیز وجود دارد.

وی با بیان اینکه گستردگی شهر ارائه خدمات شهری و زیرساختی را دچار مشکل کرده است، افزود: یزد هم‌اکنون 12 هزار هکتار وسعت دارد که یک سوم این وسعت یعنی 4 هزار هکتار از این مساحت را معابر تشکیل می‌دهند و این نشان از گستردگی شهر دارد.

شایق عنوان کرد: وقتی شهر به شکل افسارگسیخته‌ای گسترش پیدا می‌کند، امکان توزیع متناسب و متوازن خدمات نیز کاهش می‌یابد و رهاورد این گسترش بی قاعده و قانون، توسعه نامتوازن شهری است.

از اراضی بافت تاریخی یزد استفاده بهینه شود

وی ادامه داد: در حال حاضر در بافت تاریخی یزد زمین‌های بزرگی وجود دارد که می‌توان از آنها استفاده بهینه کرد. در شرایطی که رها ماندن این اراضی در بافت تاریخی به یک معضل تبدیل شده، عده‌ای اصرار به توسعه شهری و انتقال خدمات شهری و زیرساختی به نقطه دیگری از شهر دارند.

شایق بیان کرد: اراضی موجود در بافت تاریخی از زیرساخت‌های آب و برق و گاز و معبر و ... برخوردارند و نیازی به اتلاف هزینه و زمان در این زمینه نیست.

عضو شورای اسلامی شهر یزد عنوان کرد: شهر باید در نقطه‌ای محدود شود و مدیریت شهری باید این مقوله را به طور جدی مدنظر قرار دهد.

وی ادامه داد: اکنون کاریزبومی در حاشیه شهر یزد احداث شده و شکی نیست که تا چندی دیگر، فاصله بین کنارگذر یزد – تفت و کاریزبوم، باز هم شهرسازی انجام می‌شود و این به معنای توسعه سمت دیگری از شهر است و به طور قطع این سطح از گستردگی، خدمات رسانی را دچار مشکل می‌کند.

در مقایسه با 40 سال پیش تنها 5 درصد باغ‌ها و فضاهای سبز شهری یزد باقی مانده است

شایق عنوان کرد: اگر شهر یزد را در طول 40 سال گذشته مورد بررسی قرار دهیم، خواهیم دید که زمانی فضای سبز شهری با مجموعه‌های مسکونی برابری می‌کرده اما امروز تنها پنج درصد از باغ‌ها مانده و شهر به شکل ناموزونی رشد پیدا کرده است.

وی تاکید کرد: گستردگی شهر از یک سو، رشد ناموزون ساختمان‌ها بی‌توجه به نیازهایی نظیر فضای سبز، مسجد، فضاهای مذهبی و ورزشی و تفریحی از سوی دیگر و در کنار آن تهدید شهر با انواع آلودگی‌ها، شهر پرقدمت یزد را آزار می‌دهد.

طرح جامع شهری در یزد اجرا می‌شود

شایق بیان کرد: در شورای شهر یزد بحث طرح جامع شهری مطرح شده و پس از تجدیدنظر در برخی از بندهای آن، به زودی قرارداد آن منعقد می‌شود که پس از تصویب شورا، رعایت بندهای این طرح که توسعه متوازن شهری را نیز مورد توجه جدی قرار داده، باید مدنظر پیمانکاران طرح باشد.

‌تلاش خبرنگار یزدرسا برای دریافت نظرات سایر اعضای کمیسیون معماری، شهرسازی و عمران شورای شهر یزد بی‌نتیجه ماند اما یزدرسا آماده انتشار راهکارها و نظرات اعضای این کمیسیون در مورد توسعه متوازن شهری است.

انتهای پیام/