ID : 34448105
شاعر برجسته یزد عنوان کرد

عفت و حیای کلمه؛ ویژگی ارزشمند اشعار فردوسی


کارشناس ادبی استان یزد گفت: نکته بسیار حائز اهمیت در سخن فردوسی، عفت و حیای کلام این شاعر بزرگ است.

عالیه مهرابی از شعرای برجسته استان یزد در سالروز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی در مصاحبه با خبرنگار یزدرسا در خصوص این شاعر بزرگ گفت: استاد ابوالقاسم فردوسی، حکیم و شاعر بزرگ ایران که اعجاز سخنش بر هیچ کس پوشیده نیست همان که بر مرکب کلمات میتازد و جانها را فتح میکند. جان‌هایی که زلال اندیشه ها و داستان‌هایش را می‌نوشند و سیراب می‌شکند.


وی ادامه داد: فردوسی با ایجاد پیوند بین فرهنگ ایرانی و اسلامی، اثر شگرف و قابل احترام و تاثیرگذاری را خلق کرد که قلمرو جغرافیایی را درنوردید و امروز عطر سخنش در هر گوشه از جهان منتشر شده است. شاهنامه با ۶۰ هزار بیت منظوم؛ داستان زندگی ایران است و ایرانی و شاید بهترین داستانی که سبک زندگی اسلامی و ایرانی را به تصویر می‌کشد. در جای جای شاهنامه، روح توکل، اعتماد، مجاهدت، شجاعت و دلاورمردی، جوانمردی و خوبی ستایش شده است. شاهنامه نبرد زشتی و زیبایی است. خوبی و بدی، روشنایی و تاریکی و تنها خوبی است که پیروز است.


مهرابی اظهار داشت: نکته بسیار حائز اهمیت در سخن فردوسی، عفت و حیای کلام این شاعر بزرگ است. شاعری که چه در پردازش صحنه های رزم قهرمانانش و چه در ترسیم بزم ها و داستان‌های عاشقانه ی منظومه خویش پا را از دایره عفت کلام بیرون نگذاشته است. وی آنچنان زمام سخن را استادانه و قدرتمند به دست میگیرد که زیباترین عاشقانه ها در زیباترین و عفیف ترین کلام و سخن به تجلی می آورد. و این راز بلند مانایی فردوسی است و بی سبب نیست که حکیمش بنامند و استاد سخن.

وی بیان کرد: فردوسی آغاز منظومه عظیم خویش را با ستایش و خداوند آغاز می‌کند که نشان از اعتقاد توحیدی شاعر دارد؛ ایمانی که قلم شاعر را جوهری می‌بخشد برای چنین سرودن :
به نام خداوند جان و خرد

کزین برتر اندیشه برنگذرد

خداوند نام و خداوند جای

خداوند روزی ده رهنمای

خداوند کیوان و گردان سپهر

فروزنده ماه و ناهید و مهر

ز نام و نشان و گمان برترست

نگارندهٔ بر شده پیکرست


کارشناس ادبی افزود: در شاهنامه در حدود ۱۰۰۰ بیت در وصف خداوند و درستایش خالق است که می‌توان در دسته شعر توحیدی قرار گیرد. اشعاری بسیار استوار و فخیم که نشان از روح خداجوی شاعر دارد و توکل و توسل وی. فردوسی در پایان بخش «پادشاهی اردشیر»، با اشعاری زیبا و نغز به مدح خداوند می پردازد و شاعر، دقیقا به آیات قرآنی نظر داشته و مضمون آن ها را به نظم آورده است:
بر آن آفرین کافرین آفرید
مکان و زمان و زمین آفرید
هم آرام از اویست و هم کام از وی
هم آغاز از اویست و فرجام از وی
سپهر و زمان و زمین کرده است
کم و بیش گیتی بر آورده است
ز خاشاک ناچیز تا عرش راست
سراسر به هستیّ یزدان گواست
جز او را مخوان کردگار جهان
شناسنده ی آشکار و نهان


روح توحید و توکل و اعتماد به حق و مجاهده در حق در ابیات شاهنامه مشهود است. دردوره حکومت محمود عزنوی و زمانی که بردن نام علی(ع ) جرم بود فردوسی چنین می‌سراید:

درست این سخن گفتِ پیغمبر است / که من شهر علمم علیَم در است»
یا در جایی دیگر میفرماید:
سرایندهٔ خاک پای وصی

برین زادم و هم برین بگذرم

چنان دان که خاک پی حیدرم

ابا دیگران مر مرا کار نیست

این شاعر یزدی عنوان کرد: نکته بسیار جالب در شاهنامه تاکید بسیار فردوسی درلابلای ابیات به خردورزی است که خود حکم قرآنی و اموزه اسلام و قرآن است و به کرات  خداوند در قرآن انسان را به تعقل دعوت کرده است :
ان فی خلق السموات والارض....لآیات لقوم یعقلون (بقره: 164)


در شاهنامه بیش از ۵۰۰ بیت در ستایش عقل و خردورزی سروده شده است. فردوسی در آغاز شاهنامه بلافاصله بعد از ستایش خدای متعال، از اندیشه و خرد نام می‌برد:
نیابد بدو نیز اندیشه راه

که او برتر از نام و از جایگاه

سخن هر چه زین گوهران بگذرد

نیابد بدو راه جان و خرد

خرد گر سخن برگزیند همی

همان را گزیند که بیند همی

ستودن نداند کس او را چو هست

میان بندگی را ببایدت بست

خرد را و جان را همی سنجد اوی

در اندیشهٔ سخته کی گنجد اوی

وی در ادامه گفت: شاهنامه فردوسی هرچند به عنوان یک منظومه حماسی شناخته شده است اما سرشار از ابیات حکمی و اخلاقی است. آغاز شاهنامه با ابیاتی در ستایش خداوند است.فردوسی به زیبایی و در لابلای حماسه های زیبای خویش، مفاهیم قرانی و اسلامی را به ظرافت بیان کرده است:به یزدان هر آنکس که شد ناسپاس/ به دلش اندر آید ز هر سو هراس/ به جمشید بر تیره‎گون گشت روز/ همی کاست زو فر گیتی‎فروز فردوسی در اینجا بیان میکند که جمشید که در شدن باید به سوی خدا می‌رفت، چون سوی هوا و ابلیس را گرفت متوقف شد و فره هم از او جدا شد.


این شاعر توانای یزدی در پایان گفت: با خواندن شاهنامه احاطه و تسلط فردوسی بر  آیات و احادیث را می‌توان دید و هنر شاعر که با توانمندی و زیبایی این مفاهیم بلند را در خلال داستان‌های منظوم خویش آورده است. مقام معظم رهبری در دیدار اعضای گروه ادب و هنر صدای جمهوری اسلامی ایران در پنجم اسفند ۷۰ تصریح کرده‌اند: «شما خیال نکنید که در حکمت فردوسی، یک ذره حکمت زرتشتی وجود دارد. فردوسی آن وقتی که از اسفندیار تعریف می‌کند روی دینداری وی تکیه می‌کند. می‌دانید که اسفندیار یک فرد متعصب مذهبی مبلغ دین بوده که سعی کرده پاکدینی را در همه جای ایران گسترش بدهد. تیپ اسفندیار، تیپ حزب‌اللهی‌های امروز خودمان است؛ آدم خیلی شجاع و دینی بوده، حاضر بوده است برای حفظ اصولی که به آن معتقد بوده و رعایت می‌کرده خطر بکند و از هفت خان بگذرد و حتی با رستم دست و پنجه نرم کند.»


انتهای پیام / ا.م




summary-address :
Your Rating
Average (0 Votes)
The average rating is 0.0 stars out of 5.