Skip to Content


بررسي نقش تغذيه در تامين سلامت عمومي جامعه در ميزگرد ايسناي يزد


بروز انواع سرطان‌ها و بيماري‌هاي غيرواگيري مانند ديابت، فشارخون بالا و چاقي از دغدغه‌هاي عمومي جامعه در حوزه سلامت است كه بارها مورد هشدار پزشكان و كارشناسان مربوطه قرار گرفته است. اين در حالي است كه منشاء بسياري از بيماري‌هايي كه مردم كشورمان را تهديد مي‌كند، رفتارهاي غلط و نادرست تغذیه‌اي افراد است و بنا به اظهارات پزشكان تغذيه مناسب حتي مي‌تواند تا 60 درصد ابتلا به انواع بيماري را كاهش دهد و در عین حال نيز درمان بسیاری از دردها نيز در تغذيه مناسب و سالم است.

به گزارش یزدبانو به نقل از ايسنا – منطقه يزد، "آزاده نجار زاده" عضو هئیت علمی دانشگاه علوم پزشکی و سرپرست مرکز تحقیقات تغذیه و امنیت غذایی استان ‌در این میزگرد با اشاره به نقش تغذیه در سلامت عمومی جامعه، اظهار کرد: نکته اول در این مورد، تغییر نوع و سبک تغذیه متناسب با سبک زندگی افراد است.

وی با بیان این که امروزه تحرک در بسیاری از افراد بسیار کاهش پیدا کرده است،‌ گفت: متأسفانه در چنين شرايطي نه تنها تغذيه متناسب با كم تحركي کاهش نيافته،  بلكه به رغم حجم کم، داراي انرژی بسیار زیادی هستند.

نجارزاده یک وعده پیتزا به همراه سیب‌زمینی سرخ کرده و نوشابه را معادل نیاز غذایی یک روز مردی بزرگ دانست و خاطرنشان کرد: در حقیقت علاوه بر این که ما بر اساس نیاز روزانه خود نسبت به مصرف مواد غذایی اقدام نکرده‌ایم، بلکه بسیار بیشتر از آن در حال دریافت انرژی هستیم.

تغذیه عامل کاهش 40 درصد بیماری‌های شایع

اين متخصص تغذیه، نقش تغذیه را در سلامت عمومی جامعه،‌ پیشگیرانه دانست و بیان کرد: با توجه به نقش تغذیه در کاهش بیش از 40 درصد از بیماری‌های شایع بین اقشار مختلف جامعه، جلوگیری از شیوع بسیاری از بیماری‌ها از جمله دیابت، مستلزم کنترل و اصلاح رفتار غذایی است.


وی با اشاره به نقش ژنتیک در بسیاری از بیمارهای شایع و غیرشایع، تصریح کرد: تغذیه حتي می‌تواند تا حد زیادی نقش ژنتیک در بروز یا عدم بروز بیماری در انسان‌ها را تحت تأثیر خود قرار دهد.

سرپرست مرکز تحقیقات تغذیه و امنیت غذایی استان در مورد بیماری غیرواگیري نظیر دیابت، گفت: کسانی که به هر دلیل مستعد مبتلا به بیماری‌های غیرواگیر هستند با شیوه مناسب تغذیه می‌تواند از ابتلا به اين بیماری‌ها جلوگیری کند.

فست‌فوت‌ها تهدیدی جدی برای سلامت رفتاری

دكتر نجارزاده، افزایش فست‌فوت‌ها را تهدیدی جدی برای سلامت رفتاری انسان‌ها در حوزه تغذیه و ابتلا به بیماری‌های غیر واگیر عنوان کرد و ادامه داد:‌ ترویج فرهنگ استفاده از غذاهای سالم و مورد نیاز روزانه متناسب با تحرک بدنی از جمله ضرورت‌های برنامه‌ریزی‌های سلامت جامعه محسوب می‌شود.

وی با اشاره به نقش تغذیه در پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های مختلف و جلوگیری از پیشرفت بیماری‌های غیر واگیر، خاطرنشان کرد: بیمه‌ها باید بیش از پیش نسبت به حمایت هزینه‌های مشاوره تغذیه در مراکز درمانی و بهداشتی اقدام کنند.

اين متخصص تغذیه همچنين آموزش و ایجاد زمینه اصلاح الگوی رفتار غذایی را از دیگر ضرورت‌های تأمین سلامت عمومی جامعه دانست و افزود: اصول اولیه تغذیه صحیح بر این مبنا استوار است که انسان‌ها نباید تا قبل از گرسنگی شدید، نسبت به مصرف مواد غذایی اقدام کنند و قبل از سیری کامل، از خوردن غذا دست بردارند.

این مقام مسئول با اشاره به ضرورت ترويج فرهنگ خودمراقبتی بین اقشار مختلف جامعه، تصریح کرد: متأسفانه در رفتار غذایی حال حاضر، بسیاری از افراد بدون توجه به مکانیزم‌های سیری و گرسنگی بدن خود و این که چه موادغذایی بايد را در کنار هم مصرف کنند، نسبت به مصرف موادغذایی مختلف در وعده‌های مختلف صبحانه،‌ نهار و شام اقدام می‌کنند.

صنعتی شدن از دلایل اصلی تغییر رفتار غذایی

نجارزاده صنعتی شدن را یکی از دلایل اصلی ضرورت تغییر رفتار غذایی عنوان کرد و ادامه داد: تنوع مصرف غذایی در یک وعده، از جمله معضلات جدی تغذیه در جامعه کنونی ما محسوب می‌شود که اثرات مخربي در سیستم گوارش بسیاری از افراد ایجاد می‌کند.

وی اظهار کرد: مهمترین مشکل انسان‌های امروزی عدم زندگی در زمان است و این که انسان‌ها هیچ یک از کارهای خود را با حواس کامل و حوصله انجام نمی‌دهند.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی یزد جایگزین کردن غذای سالم به جای غذاهای ناسالم در محافل و مجالس مختلف را از دیگر مسائل حائز اهمیت در راستای اصلاح الگوی مصرف مواد غذایی در جامعه خواند.

رژیم خام خواری به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود

اين متخصص در مورد رژیم خام‌خواری و مصرف غذاهای رژیمی نيز گفت: اصل تعادل و تنوع‌، مهمترین اصل در اعمال رژیم‌های غذایی مناسب است که با تنظیم و کنترل مصرف موادغذایی مختلف در افراد مختلف تجویز می شود.

وی با بیان این که رژیم خام خواری به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود، ادامه داد: در سبک مناسب و روش تغذیه اصولی توصیه شده، حداقل در نصف هر بشقاب غذا، از سبزیجات مختلف استفاده شود.

متخصص تغذیه خاطرنشان کرد: متأسفانه در استان یزد کمترین درصد مصرف سبزیجات و بیشترین حد مصرف قند و شکر در وعده‌های غذایی مردم استفاده می‌شود و این دقیقا بر خلاف استانداردهای تغذیه سالم و اصولی است.

نجارزاده استفاده از سبزیجان پخته را یکی از راهکارهای موثر در راستای مصرف سبزیجات در وعده‌های غذایی مختلف دانست و بیان کرد: بهتر است كه بیشترین حد مصرف غذایی،‌ حاوی سبزیجات مختلف باشد.

وی با اشاره به موضوع سوءتغذیه به عنوان يكي از معضلات امروز جامعه در حوزه تغذیه، گفت: بر خلاف نظر بسیاری از افراد، سوء‌ تغذیه فقط مربوط به انسان‌های ضعیف از نظر مالی و جسمی نيست بلکه انسان‌های چاق و پرخوراک را هم در بر می‌گیرد.

تعادل و تنوع‌، مهمترین اصول رژیم‌های غذایی

سرپرست مرکز تحقیقات تغذیه و امنیت غذایی استان در بخش پاياني سخنانش خاطرنشان کرد: دریافت انرژی و چربی زیاد و عدم دریافت مناسب مواد مغذی، از جمله عوامل بروز سوء تغذیه در افراد مختلف است.

نجارزاده با اشاره به ضرورت شناخت مشاورین و درمان‌گران تغذیه از سوی متقاضیان، اظهار كرد: تعادل، تنوع و نظم، سه اصل حائز اهمیت و ضروری در رژیم غذایی مناسب و استاندارد است که باید از سوی پزشک متخصص تغذیه تجویز و توسط بیمار رعایت شوند.

اصلاح رفتار غذایی از ضرورت‌های حوزه سلامت

دکتر "محمدرضا آقایی" مدیر مرکز تحقیقات و درمانی دیابت استان نيز در اين ميزگرد به میزان شیوع بالاي دیابت در استان اشاره و اظهار کرد: متاسفانه شیوع دیابت در استان یزد بالاتر از میانگین کشوری است و مهمترين علل آن نيز سبک نامناسب زندگی، عوامل ژنتیکی، اضطراب و تمایل خانواده‌ها بویژه جوانان به مصرف غذاهای آماده‌ و فوری است.

وي با تاكيد بر اين كه اصلاح رفتار غذایی از جمله ضرورت‌های حوزه بهداشت و درمان است، سبک نامناسب زندگی را شامل تغذیه نامناسبت، پایین بودن میزان مصرف میوه و سبزی، بی‌توجهی به ورزش و کاهش فعالیت‌های بدنی و افزایش زندگی شهرنشینی به ويژه در استان يزد ذکر کرد .

آقایی در ادامه با بيان اين كه بيماري دیابت از طريق وراثت نيز به فرزندان منتقل می‌شود، افزود: هر قدر زندگی فرد نامناسب‌تر باشد، احتمال ابتلا وی و حتي فرزندانش به دیابت نیز بیشتر می شود.

ديابت در يزدي‌‌ها دو برابر ميانگين كشوري

مدیر مرکز تحقیقات و درمانی دیابت استان یزد با اشاره رسالت‌هاي دانشگاه علوم پزشكي در تامين سلامت جامعه، اظهار کرد: دانشگاه علوم پزشکی به عنوان متولی حراست از سلامت اقشار مختلف جامعه، اختیارات 25 درصد اقدامات مربوط حفظ و ارتقای سلامت مردم را به عهده دارد و این در حالی است که بقیه امور به مسائل اجتماعی،‌ فرهنگی و اقتصادی افراد جامعه مربوط می‌شود.

وي در ادامه به تشکیل بیش از 19 هزار پرونده براي بیماران دیابتی در مرکز تحقیقاتی درمانی دیابت یزد اشاره كرد و گفت: براساس برآوردها، 10 درصد جمعیت استان به دیابت مبتلا هستند که این رقم از میانگین کشوری، 1.5 تا دو برابر بیشتر است.

آقایی در بخش پاياني سخنانش در مورد تغذیه درمانی ویژه بیماران دیابتی نيز خاطرنشان کرد: رعایت رژیم غذایی مناسب در کنترل بیماری دیابت بسیار ضروری و مهم است ولی از آن جایی که شیوه زندگی افراد، فرهنگ و یا وضعیت اقتصادی اجتماعی آنان کاملاً متفاوت است باید به جای رژیم یکسان و از پیش تعیین شده، دستورالعمل‌های تغذیه‌ای بر مبنای اهداف درمان و نیاز هر فرد دیابتی زیر نظر یک متخصص تغذیه انجام شود.

نشانگرهاي رنگي در 80 درصد مواد غذایی توليدي یزد

البته دکتر"رضا مورکیان" مدیر نظارت بر مواد غذایی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی یزد هم در ادامه شرایط کنونی حوزه بهداشت، درمان و تغذیه را در حال گذر دانست و بیان کرد: متأسفانه در شرایط کنونی فرهنگ تغذیه در جامعه متناسب با تغییر فرهنگ رفتاری و حرکتی آن تغییر نکرده است.

وی با اشاره به ضرورت آگاه سازی اقشار مختلف جامعه در مورد ویژگی‌های هر ماده غذایی در زمان عرضه، گفت: مشخص کردن میزان انرژی، میزان قند، میزان چربی، نمک و اسید های چرب موجود در مواد غذایی از جمله اقدامات دانشگاه علوم پزشکی در راستای ارائه غذای سالم و تأمین سلامت جامعه است.

مورکیان در همين رابطه رنگ قرمز را نشانه مقدار بیش از حد انواع شاخص‌ها، رنگ نارنجی را نشانه متوسط بودن مقدار شاخص و رنگ سبز را نشانه کمترین مقدار شاخص تعیین شده در هر ماده غذایی دانست.

وي خاطرنشان کرد: در حال حاضر بیش از 80 درصد انواع مواد غذایی تولید شده در استان یزد دارای نشانگرهای رنگ تغذیه بوده و مابقی در حال اجرای این طرح هستند.

استفاده حداقلي از قند و نمك در توليد‌ي‌هاي مواد غذايي

اين مقام مسئول با اشاره به این که مواد غذایی وارداتی ملزم به رعایت قانون درج نشانگرهای تغذیه‌ای هستند، ادامه داد: طبق قانون، تمام واحدهای تولیدي انواع مصرف غذایی موظف هستند با اجرای طرحي پنج ساله، 20 درصد از میزان قند و نمک مصرفی در تولید مواد غذایی‌شان را کاهش دهند.

وي با بيان اين كه واحدهای تولیدی مواد غذایی در استان یزد نيز بر همين اساس ملزم به استفاده حداقل قند و نمک در مواد غذایی شده‌اند، آموزش عمومی را از دیگر اقدامات در دستور کار حوزه بهداشت مواد غذایی ذكر كرد.

مدیر نظارت بر مواد غذایی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی یزد در مورد مشکلات و معضلات تولید انواع مواد غذایی با درصد پایین قند و نمک نيز خاطرنشان کرد: تعریف و تدوین برخی از استانداردهایی که به عنوان مثال ميزان حداقل قند در نوشابه را تعیین کرده،‌ از جمله معضلات اجرای طرح کاهش قند و نمک در تولید مواد غذایی است.

قرار گرفتن صنعت در سطح ایده‌آل اصول بهداشتی

این مقام مسئول با اشاره به ضرورت همسان کردن صنایع و اولویت‌های بهداشتی در مورد مواد غذایی، گفت: صنعت باید طوری ارتقا پیدا کند که نسبت به رعایت اصول بهداشتی در سطح ایده آل قرار بگیرد.

مورکیان آموزش اقشار مختلف جامعه در مورد شناخت مواد غذایی سالم و استاندارد را از جمله ضرورت‌های جدی مدیریت تولید و مصرف انواع مواد غذایی دانست و بیان کرد: به طور مثال مردم باید بدانند هر چقدر قند و نبات سفیدتر باشند، غیر بهداشتی و غیراستانداردتر هستند.

لزوم شناخت جايگاه طب سنتی در ترویج مصرف غذای سالم

دکتر" مجید امتیازی" رئیس دانشکده طب سنتی استان نيز در اين ميزگرد درمان با غذا را يكي از قوانين علاج در طب سنتي خواند و بر ضرورت شناخت جایگاه طب سنتی در ترویج مصرف غذای سالم به منظور تأمین سلامت افراد جامعه تاكيد كرد.

وي درمان با غذا، درمان با دارو با اولویت داروهای ساده و بعد از آن داروهای مرکبی و نهايتاً حجامت و ماساژ را سه قانون علاج در طب سنتی عنوان کرد.

امتيازي در ادامه گفت: طب سنتی دانشی است بر پایه مشاوره، تجربه، اخلاق و طب که بر اساس آن، حالت‌ های مختلف بدن انسان شناخته می‌شود.

وي اظهار كرد: اگر درست از طب سنتی استفاده کنیم و جایگاه آن را درست بین اقشار مختلف جامعه معرفی کنیم، نقش مهمی در درمان، کنترل و تغییر رفتار تغذیه افراد جامعه ایفا می کند.

رفتار غذایی مناسب از عناصر تضمین کننده سلامت

امتيازي خواب و بیداری، هوا، آب و غذا، یبوست، حرکت و سکون و دغدغه های دنیوی را از جمله اصول تأثیرگذار در سلامتی انسان‌ها دانست و بیان کرد: خواب و بیداری، رفتار غذایی مناسب و تحرک جسمی، سه عنصر اصلی و تضمین کننده سلامت جسمی و روحی انسان‌ها در طب سنتی است.

وي با اشاره به این که یزد بالاترین میزان مصرف قند از نوع مختلف را به خود اختصاص داده است، اظهار کرد: چگونگی و شیوه مصرف انواع مواد غذایی و قندی از دیگر موارد حائز اهمیت در مدیریت مصرف موادغذایی بین اقشار مختلف جامعه است.

اين متخصص طب سنتی با اشاره به ظرفیت‌های طب سنتی در درمان بسیاری از بیماری‌های مختلف، خاطرنشان کرد: طب سنتی در تشخیص بيماري از ظرفیت‌های فنی و تشخیصی طب مدرن استفاده می‌کند.

وي در اين رابطه افزود: طب سنتی و طب مدرن به صورت قدم به قدم نسبت به درمان بیماری‌های مختلف در افراد متفاوت اقدام می‌کند.

اصلاح رفتار غذایی از ویژگی‌های درمان در طب سنتی

رئیس دانشکده طب سنتی یزد اصلاح رفتار غذایی بیماران مختلف را از جمله ویژگی‌های درمان طب سنتی در کنار تشخیص بیماری توسط طب مدرن دانست و تصریح کرد: البته مراجعه و تهیه داروهای مصرفی طب سنتی از داروخانه‌های مجاز طب‌سنتی از ضرورت‌های درمان در اين حوزه است.

وي در همين رابطه خاطرنشان كرد: برخی از عطاری‌های موجود در سطح شهر و استان یزد به صورت غیر قانونی و غیر بهداشتی نسبت به تهیه و تجویز داروهای سنتی اقدام می‌کنند و مردم به هیچ عنوان به تجویز اين عطاری‌های سطح شهر اعتماد نکنند.

امتیازی گفت: متقاضیان درمان با روش طب سنتی باید همچنين شروطی نظیر مراجعه به متخصص طب سنتی و عدم مشورت با عطاری‌های فاقد مجوز فعالیت را براي درمان مناسب بيماري‌هايشان رعایت کنند.

وي همچنين در اين باره با بيان اين كه حجامت به نوعي عمل جراحی در طب سنتی محسوب می‌شود، تاكيد كرد: مردم نباید بدون تجویز متخصص طب سنتی خود را در معرض این عمل قرار دهند.

راه‌اندازي سلامتکده دولتي طب سنتی در يزد

امتيازي با تاكيد بر اهميت آشنايي صحيح مردم در مورد طب سنتي در راستاي کنترل و تغییر رفتار تغذیه افراد جامعه، شناخت مواد غذایی و تجويز داروهای سنتی متناسب با شرایط اقلیمی را به عنوان يكي از كاركردهاي طب سنتي يادآور شد و بیان کرد: به طور مثال، مردم باید بدانند مصرف چای سبز برای شرایط اقلیمی استان یزد به هیچ عنوان مناسب نیست.

اين متخصص طب سنتي در پایان نيز نويد راه‌اندازي سلامتکده دولتي طب سنتی در استان یزد تا يكسال آينده را داد و گفت: استان یزد جزو هفت استان معتبر کشور در حوزه تربیت دکتری طب سنتی است كه اولین دوره پزشکان طب سنتی آن تا شش ماه آینده فارغ التحصیل می‌شوند.

انتهای پیام/ص

Your Rating
Average (0 Votes)
The average rating is 0.0 stars out of 5.


ویژه زنان ویژه زنان

نکات خانه داری نکات خانه داری