در جشنواره امسال فیلم فجر، چهره های سرشناس و استعدادهای جوان فیلمسازی در کنار هم حضور داشتند. این همراهی و حضور همزمان را چطور دیدید؟ مهم ترین مساله تنوع سلیقه ها و نگاه های مختلف بود و این که جشنواره با حضور نسل های کهن، میانه و جوان فیلمسازی ما چشم انداز شگفت انگیز سال های گذشته و سال های پیش روی سینمای ایران را نشان داد. آیا این حضور چشمگیر و متنوع می تواند پشتوانه مناسبی برای جذب مخاطب و موفقیت در اکران سال آینده و شکل گیری یک جریان باثبات و پررونق فیلمسازی باشد؟ قطعا همین طور است. امسال فیلم هایی در جشنواره فیلم فجر حضور داشتند که نگاهشان اجتماعی و مبتنی بر اخلاق بود. در این دوره همچنین شاهد تنوع ژانر بودیم و فیلم های مختلفی در زمینه دفاع مقدس، طنز و موارد دیگر به نمایش درآمد و توانست با طیف های گسترده مردم ارتباط برقرار کند. فکر می کنم خود جشنواره با نمایش فیلم ها در شهرستان های مختلف کشور برای مخاطبان فرهنگسازی می کند تا سلیقه و ذائقه آنها را ارتقا دهد. در این شرایط حتی مخاطبان عام سینما می توانند پی به معیارها و مولفه های یک اثر شاخص سینمایی ببرند و پیام های نهفته اخلاقی اجتماعی و آسیب شناسانه در آن را دریافت و درک کنند. این که فیلم شما در کنار بزرگان و نام های شناخته شده عرصه فیلمسازی ایران مورد قضاوت و ارزیابی قرار گرفت، چه حسی دارید؟ باعث افتخار است و خوشحالم که فیلمم چنین سرانجامی پیدا کرد و در کنار آثار بزرگان سینمای ایران حضور داشت و به نمایش درآمد. نمی خواهم از عبارت رقابت استفاده کنم و همین حضور و در کنار آنها بودن برایم موفقیت محسوب می شود. پیش از شروع جشنواره و از لحظه انتخاب فیلمتان در بخش مسابقه سودای سیمرغ به برنده شدن در بخش های مختلف هم فکر می کردید؟ مهم این است که از فیلم و نتیجه نهایی کار راضی هستم و از آنجا که فیلمسازی فرآیند گروهی است و تعداد زیادی سینماگر در ساخت یک اثر دخیل هستند، تک تک کسانی که زحمت کشیدند و فیلم را به اینجا رساندند، مستحق دیده و تجلیل شدن در جشنواره بودند اما همان طور که گفتم، پیش از کسب جایزه مهم ترین دستاورد ما این بود که فیلم «شیار 143» در جشنواره فیلم فجر دیده شود که خدا را شکر این اتفاق افتاد و فیلم موفق به جذب تماشاگران شد. از ابتدا هم دوست داشتم این فیلم بخوبی درک شود و مخاطب ارتباط خیلی خوبی با آن برقرار کند، البته خوشحالی از گرفتن سیمرغ را هم نمی شود انکار کرد. فضای این فیلمتان هم مثل ساخته نخستتان «اشیا از آنچه در آینه می بینید، به شما نزدیک ترند» حال و هوایی زنانه دارد، اما تفاوت عمده آن تمرکز روی مساله جنگ و تاثیرات آن است. اینجا بخصوص روی نقش موثر مادران و زنان در دوران دفاع مقدس و پس از آن تاکید کردید و احوال آنها را به تصویر کشیدید. چطور شد این فضا را برای روایت انتخاب کردید؟ من با فضای جنگ و دفاع مقدس بیگانه و ناآشنا نبودم و خاطرات زیادی از آن دوران دارم، بویژه این که بارها چشم انتظار پدر و برادرم بودم که از جبهه ها برگردند. این خاطرات سال ها بعد به نوشتن ده جلد رمان و داستان در حوزه جنگ انجامید که چاپ هم شده است. فیلم «شیار 143» هم با نگاهی به یکی از این داستان ها به نام «اختر و روزهای تلواسه» شکل گرفت و ساخته شد. در اینجا هم مثل سایر کارهایم از دید یک زن به مقوله جنگ نگاه و سعی کرده ام آن را با یک نگاه اجتماعی ترکیب کنم. از طرف دیگر در این فیلم تاریخ جنگ تحمیلی و دوران هشت سال دفاع مقدس را هم مرور کرده ام.

رمان که اصلا عرق ریزی روح است و باید برای مدت ها خودت را در خلوت خانه حبس کنی و بنویسی. پروژه فیلمسازی هم که اساسا دشوار و طاقت فرساست، بخصوص تولید فیلم «شیار143» که سختی های مخصوص خودش را داشت

یکی دو ماه پیش خبری مبنی بر انصراف شما از حضور در جشنواره فیلم فجر منتشر شد، اما خوشبختانه این اتفاق نیفتاد. علتش چه بود؟ به دلیل یک مشکل فنی پیش آمده می خواستیم بخشی از فیلم را دوباره فیلمبرداری کنیم، اما خوشبختانه آن مشکل برطرف شد و ما هم نامه عدم انصراف خود را به دبیرخانه جشنواره فیلم فجر ارسال کردیم. نوشتن رمان اختر و روزهای تلواسه سخت تر بود یا ساختن شیار 143؟ راستش هردوی آنها خیلی سخت بود. رمان که اصلا عرق ریزی روح است و باید برای مدت ها خودت را در خلوت خانه حبس کنی و بنویسی. پروژه فیلمسازی هم که اساسا دشوار و طاقت فرساست، بخصوص تولید این فیلم که سختی های مخصوص خودش را داشت. شیار143 فیلمی پربازیگر و پرلوکیشن است و همین به دشواری های کار اضافه می کرد. فیلم پر از سکانس های حساس و نفسگیر است و خدا را شکر، حالا که کار ساخت به پایان رسیده و به نمایش درآمده و بازخوردهای مناسبی میان مردم و اهالی رسانه و منتقدان داشته است، از نتیجه آن راضی هستم. همیشه این پرسش برایم مطرح بوده که یک کارگردان زن، چگونه یک گروه فیلمسازی عمدتا مردانه را مدیریت و هدایت می کند؟ دوستان هنگام تولید فیلمِ دشواری مانند شیار 143 از شما حرف شنوی داشتند و سازگار و همراه بودند یا نه؟! اگر گروه به فیلمساز اعتماد نداشته باشد، دیگر این مساله و دشواری کارگردانی، مرد و زن نمی شناسد و تا زمانی که این اعتماد صورت نگیرد، مشکلات وجود خواهد داشت اما وقتی گروه به کارگردان اعتماد کرد، خودش را در اختیار نظرات او قرار می دهد و اجازه می دهد فیلمساز ایده های دلخواه خود را عملی کند. البته همان طور که پیش تر اشاره کردم، فیلمسازی یک فرآیند گروهی است و هم ایده های من به عنوان کارگردان مطرح می شود و هم ایده های اعضای گروه و این کل گروه است که یک فیلم را جلو می برد و آن را به سرانجام می رساند. علی رستگار/ گروه فرهنگ و هنر