به گزارش  یزد بانو  به  نقل از خبرگزاری ایرنا، دکتر 'سعید کرباسی'  که در برنامه  گروه  سلامت  جسم  و پیشگیری شبکه رادیویی سلامت ، سخن می گفت  با  اشاره  به  عوامل موثر در بلوغ و افزایش قد افزود: هر چه زمان بلوغ دیرتر اتفاق بیافتد، غضروف رشد ، دیرتر بسته می شود، در بدن ما انسان ها و در استخوان های بلند، ناحیه ای غضروفی وجود دارد که به مرور تبدیل به استخوان می شوند.

وی اضافه کرد: در زمان بلوغ، به علت بالا رفتن مقدار هورمون های جنسی؛ بخصوص هورمون استرادیول (حتی در مردها هورمون تستوسترون در محیط تبدیل به استرادیول می شود) غضروف رشد بسته می شود، یعنی اینکه بلوغ یک مرحله فیزیولوژیک است که فرد جهشی در رشد قد پیدا می کند و بعد از کامل شدن بلوغ، سرعت این جهش کم می شود.

این فوق تخصص بیماری های غدد و متابولیسم اضافه کرد: معمولا در دخترها، دو سال بعد از اولین عادت ماهیانه و در پسرها، 2 تا 3 سال بعد از اولین انزال، غضروف رشد بسته می شود و رشد قدی متوقف می شود.

وی ادامه داد: اگر بلوغ زودتر از موقع اتفاق بیافتد (دخترها زیر 7 سال و پسرها زیر 9 سال)، به آن بلوغ زودرس می گویند، همچنین اگر علائم بلوغ در پسرها، بعد از سن 14 سالگی ظاهر شود به آن بلوغ دیررس می گویند که هر کدام تبعاتی حتی به لحاظ اجتماعی دارد.

کرباسی گفت: بلوغ زودرس باعث کوتاهی قد می شود، بنابراین اگر فرد در سن کودکی ناگهان قد کشید، خانواده ها باید به سایر علائم بلوغ توجه کنند و اگر کودک علائم را داشت، فورا به پزشک مراجعه کنند تا درمان شود.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اضافه کرد: در ایران، معمولا در مناطق کویری بلوغ زودتر و در مناطق کوهپایه ای، بلوغ دیرتر اتفاق می افتد. به همین علت، متوسط قد بچه ها در مناطق کویری کوتاه تر است.

کرباسی ادامه داد: اگر دختر زیر 10 سال و پسر زیر 12 سال علائم بلوغ را پیدا کرد، درست است که این موضوع غیرطبیعی نیست، ولی چون روی قد بچه تاثیر می گذارد، باید این موضوع توسط پزشک بررسی شود.

وی با بیان اینکه بلوغ زودرس دو نوع محیطی و مرکزی دارد، گفت: نوع محیطی آن خطرناک است، معمولا در انواع بلوغ زودرس محیطی، یک بیماری خطرناک مانند تومور در تخمدان وجود دارد.

کرباسی با اشاره به اینکه قد نهایی کودک براساس میانگین قد پدر و مادر در نظر گرفته می شود، افزود: برای پسرها 5/6 سانتی متر به عدد میانگین به دست آمده اضافه و برای دخترها 5/6 سانتی متر از عدد میانگین به دست آمده ، کم می کنند. سپس برای تعیین قد نهایی، عدد به دست آمده را برای پسرها، در محدوده منفی 7 تا مثبت 7 و برای دخترها در محدوده منفی 5 تا مثبت 5 تعیین می کنند. این محدوده اطمینان، به علت ژنتیک در نظر گرفته شده است که تغذیه، محیط زندگی و زمان بلوغ در آن تاثیرگذار است.

کرباسی اضافه کرد: همیشه در تعریف عوامل موثر بر رشد قدی و بلوغ، فاکتورهای ژنتیکی و محیطی مورد توجه است، ژنتیک قابل دستکاری نیست، اما با تغییر در عوامل محیطی می توان قد کودک را تغییر داد. حتی از زمانی که کودک در رحم مادر است و بیماری هایی که مادر می گیرد، نرسیدن اکسیژن کافی در زمان تولد، مکمل های دوران نوزادی و شیرخوارگی، بیماری هایی که کودک در دوران رشد به آنها دچار می شود و عوامل دیگر در قد نهایی کودک تعیین کننده است.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه برای اطمینان از بلوغ زودرس کودکان، آزمایش خون و عسکبرداری از استخوان می تواند کمک کننده باشد، گفت: پس از اطمینان از بلوغ زودرس، به کودک داروهایی تجویز می شود که بدون هیچ عارضه ای بلوغ را در هیپوتالاموس مغز نگه می دارد و زمانی که کودک به سن مناسب بلوغ رسید، مصرف دارو قطع می شود تا بلوغ اتفاق بیفتد.

کرباسی افزود: در مواردی که فرد دچار عقب ماندگی ذهنی است ، بلوغ برای او و خانواده اش تبعاتی دارد و در صورت تائید روانپزشک و همچنین در افراد مسن که خونریزی های شدید دارند و افرادی که سرطان های مختلف غدد جنسی دارند، این داروها تجویز می شود.

وی اظهار داشت: اینطور نیست که فقط ورزش هایی مانند والیبال و بسکتبال بر رشد قد کودک موثر باشند، ورزش های هوازی در هنگام بلوغ، روی غضروف رشد فرد تاثیر می گذارند و می تواند موثر باشد، ورزش هایی مانند وزنه برداری و کشتی که همراه با وزنه زدن و فشار روی غضروف رشد است، مقداری جلوی رشد قدی کودک را می گیرد.

کرباسی تاکید کرد: یک مساله مهم، توجه به سرعت رشد در پرونده رشد کودک است که در زمان تولد و در بیمارستان به خانواده کودک داده می شود، خانواده ها باید کودکان خود را به مراکز رشد ببرند تا قد آنها طبق جدول مورد بررسی قرار گیرد.

به گفته وی، سرعت رشد در قد نهایی خیلی مهم است و باید در منحنی رشد مورد بررسی قرار گیرد تا از منحنی افت نکند چرا که در صورت افت از منحنی، ممکن است کودک به بیماری هایی مانند کم کاری تیروئید مبتلا شده باشد.

کرباسی ادامه داد: بعد از بلوغ کامل، رشد قدی متوقف نمی شود، بلکه سرعت آن کم می شود و تا 2 سال شاهد رشد قدی هستیم که این در دخترها معمولا 6 تا 8 سانتی متر است ، اگر قد پدری 160 سانتی متر و قد مادر 154 سانتی متر باشد، قد فزرند آن ها هیچ گاه 195 سانتی متر نخواهد شد، مگر اینکه فرد دچار بیماری هایی مانند هیپوگوناد شده باشد.