Skip to Content

حماسه ۹ دى؛ نمایشگاه غیرت ملى ایرانیان در دفاع از نظام اسلامى

نگاهی به دستاوردهای داخلی و جهانی یوم الله نهم دی۱۳۸۸


حضور دهها میلیونى مردم در تظاهرات ۹دى سال ۱۳۸۸ که در طول سه دهه تاریخ انقلاب بى ‏نظیر بود، بصیرت، هوشیارى و دشمن‏ شناسى ملت مسلمان ایران را به‏ خوبى نشان داد و براى همیشه به ‏عنوان حماسه‏ اى ماندگار در تاریخ باقى خواهد ماند.

به گزارش یزد بانو، اما بدون تردید، مانایى و پویایى حماسه نهم دى در گرو مطالعه و تبیین زوایاى مختلف این حماسه ملى است که وفق نظر امام خامنه‏اى (مدظله العالى) در دیدار با اعضاى ستاد 9 دى، امروز بزرگ‏ترین رسالت تریبون‏داران و مسؤولان محسوب مى‏شود. یکى از محورهایى که باید در تبیین حماسه ماندگار تجمع بزرگ عاشوراییان در یوم الله 9 دى، مورد توجه جدى قرار گیرد، بررسى آثار، پیامدها و دستاوردهاى این حماسه است. حماسه نهم دى قطعاً آثار و برکات و دستاوردهاى گوناگون و فراوانى براى کشور و نظام اسلامى ایران داشته و خواهد داشت. روز نهم دى‏ماه در تاریخ انقلاب اسلامى با عنوان روز «بصیرت» تبدیل به یوم الله و ماندگار گردید. در این روز ماندگار و تاریخى ملت همیشه در صحنه ایران اسلامى، حماسه‏اى دیگر آفرید و دشمنان خدا و دینش را مأیوس و ناامید ساخت و قلب امام زمان(عج) و نائب بر حقش حضرت آیت الله العظمى خامنه‏اى (دامت برکاته) را شاد ساخت. اما چرا برخى از افراد با سابقه انقلابى در این مسیر افتاده و این‏گونه در برابر امام، نظام و ولایت قرار گرفتند؟ براى پاسخ، باید گفت بر حسب تجربه تاریخى، قدرت‏طلبى، حرام‏خوارى و هواهاى نفسانى از عوامل اصلى انحراف خواص جبهه اهل حق مى‏باشد. خواصى که به همین دلایل، با حضرت امیر(ع)، امام حسن(ع) و امام حسین(ع) جنگیدند. همین دلایل سبب گردید که در انقلاب ما نیز خواصى که با امام(ره) بودند و سال‏ها در مسؤولیت‏هاى گوناگون حضور داشتند، امروز به‏خاطر دنیا و لجاجت‏هاى‏شان در برابر نظام اسلامى و رهبرى آن بایستند و دنیا و آخرت‏شان را تباه سازند. اما آنچه باعث خرسندى و امیدوارى است، بصیرت توده‏هاست که نگذاشت این انحراف خواص دنیاگرا، انقلاب اسلامى را از مسیر اصلى خارج سازد و نظام اسلامى را دچار انحراف نماید. از همان فرداى خلق این حماسه، دشمنان انقلاب و ملت، تلاش کردند تا نگذارند این حادثه بزرگ به‏عنوان یک حماسه ملى در روند انقلاب اسلامى در اذهان عمومى باقى بماند، لذا عملیات روانى را براى تحریف حقیقت 9 دى و کم‏اهمیت جلوه‏دادن آن آغاز کردند. از این‏رو واکاوى این خیزش بزرگ مردمى به‏عنوان نقطه عطفى در حیات طیبه انقلاب اسلامى ضرورتى انکارناپذیر است که سعى کرده‏ایم در این نوشتار به این مهم بپردازیم. تأثیر مجاهدت‏ها بر تمایز ایام‏ ده روز پس از خلق حماسه مردم در 9 دى 1388، مردم قم در سالگرد قیام 19 دى با رهبر فرزانه انقلاب دیدار کردند. ایشان در فلسفه تبیین بزرگداشت‏هایى که براى برخى روزها در طول تاریخ گرفته مى‏شود با بیانى نغز فرمودند: «روزهاى سال، به طور طبیعى و به خودى خود همه مثل همند؛ اما این انسانها هستند و این اراده‏ها و مجاهدتهاست که یک روزى را از میان روزهاى دیگر برمى‏کشد و آن‏را مشخص مى‏کند، متمایز مى‏کند، متفاوت مى‏کند و مثل یک پرچمى نگه مى‏دارد تا راهنماى دیگران باشد، روز عاشورا - دهم محرم - فى نفسه با روزهاى دیگر فرقى ندارد؛ این حسین بن على(ع) است که به این روز جان مى‏دهد، معنا مى‏دهد، او را تا عرش بالا مى‏برد؛ این مجاهدتهاى یاران حسین بن على(ع) است که به این روز، این خطورت و اهمیت را مى‏بخشد. روز نوزدهم دى هم همین جور است، روز نهم دى امسال هم از همین قبیل است.» ایشان در ادامه تأکید کردند: «نهم دى با دهم دى فرقى ندارد؛ این مردمند که ناگهان با یک حرکت - که آن حرکت برخاسته از همان عواملى است که نوزدهم دى قم را تشکیل داد؛ یعنى برخاسته‏ى از بصیرت است، از دشمن‏شناسى است، از وقت‏شناسى است، از حضور در عرصه‏ى مجاهدانه است - روز نهم دى را هم متمایز مى‏کنند.» از آنجا که اعتقاد جازم داریم هیچ مسؤول و مدیر و کارشناسى در جمهورى اسلامى ایران عظمت و روح حماسه 9 دى را همچون مقام معظم رهبرى درک نکرده و به زیور کلام نیاراسته است، بنابراین در واکاوى روح این حماسه آسمانى از نگاه ژرف‏اندیش و آسمانى ایشان نهایت بهره را خواهیم برد. توصیف‏هاى بى‏نظیر از سکاندار نظام اسلامى‏ حماسه تاریخى نهم دى برخاسته از عوامل مختلفى چون بصیرت، دشمن‏شناسى، وقت‏شناسى و حضور مجاهدانه ملت بصیر ایران در برهه‏هاى حساس و تعیین‏کننده بود که باعث شد این روز تاریخ‏ساز به‏عنوان نقطه عطفى در معادلات انقلاب اسلامى در داخل و خارج از کشور ثبت شود. حرمت‏شکنى بى‏محاباى ارزشهاى مقدس مردم در عاشوراى سال 1388 توسط فتنه‏گران علاوه بر نشان دادن ماهیت انحرافى این جریان، باعث شد خشم مقدس مردم به جوش بیاید تا حماسه تاریخى ملت ایران در نهم دى سرمنشا بسیارى از تحولات بعدى قرار بگیرد. توصیف‏هایى که رهبر معظم انقلاب درباره حماسه مردم در 9 دى 1388 داشته‏اند در طول 23 سالى که از زعامت و رهبرى ایشان مى‏گذرد، بى‏نظیر است. بازخوانى بیانات ایشان نشان مى‏دهند که پس از ارتحال امام خمینى(ره) و آن تشییع تاریخى، دیگر حضورى همسنگ 9 دى در تاریخ انقلاب نداشته‏ایم. در این مجال مرورى گذرا بر این توصیف‏ها خواهیم داشت: - هرچه انسان در اطراف 9 دى فکر مى‏کند، دست خداى متعال را، دست قدرت را، روح ولایت را، روح حسین بن على(ع) را مى‏بیند. این کارها کارهائى نیست که با اراده‏ى امثال ما انجام بگیرد؛ این کار خداست، این دست قدرت الهى است؛ همان طور که امام در یک موقعیت حساسى - که من بارها این را نقل کرده‏ام - به بنده فرمودند: «من در تمام این مدت، دست قدرت الهى را در پشت این قضایا دیدم». -حرکت مردم در 9 دى برخاسته از بصیرت، دشمن‏شناسى، وقت‏شناسى و حضور در عرصه مجاهدانه بود. - مطمئن باشید که روز نهم دى در تاریخ ماند. این روز ماندگار، روز تجلى قدرت خدا بود. - 9 دى باطل السحر فتنه بود. -این روز یک حرکت خودجوش، اتمام حجت با همه، قوى‏ترین و آخرین ضربه به دشمن بود. - 9 دى شناخت لحظه بود. لحظه را باید شناخت، نیاز را باید دانست. شناسائى لحظه‏ها و انجام کار در لحظه‏ى نیاز، خیلى چیز مهمى است. - این حرکت مردم در شرایط غبارآلودگى اهمیت مضاعفى داشت و کار بزرگى بود. در 9 دى غیرت دینى جوان‏ها جوشید و همه به صحنه آمدند. این روز حجت را بر همه تمام کرد. 9 دى شناختن موقعیت، فهمیدن نیاز، حضور در لحظه‏ى مناسب و مورد نیاز؛ این اساس کار است که مؤمن باید این را هم با خود همراه داشته باشد تا بتواند وجودش مؤثر بشود؛ آن کارى را که باید انجام بدهد، بتواند انجام بدهد. یکى از این قله‏هاى فراموش نشدنى، همین نهم دى امسال بود. - حرکت مردم در 9 دى نشان داد دستهاى دشمن و تبلیغات دشمن نه فقط نتوانسته مردم را از احساسات دینى عقب بنشاند، بلکه روزبه‏روز این احساسات تندتر و این معرفت عمیق‏تر شده است. -حضور مردم در 9 دى تجلى بارزى از هویت و ماهیت انقلاب یعنى روح دیانت حاکم بر دل‏هاى مردم بود. چگونه حماسه 9 دى را تبیین کنیم؟ رهبر فرزانه انقلاب در دیدار اعضاى ستاد بزرگداشت حماسه 9 دى، چند محور اساسى را براى تبیین این حماسه ماندگارعنوان نمودند که عبارتند از: الف- نقش محرم و عاشور در خلق این حماسه بیان شود. ب- حضور گسترده مردم باید به‏صورت تبیینى و تحلیلى بیان شود. ج- ایمان عمیق دینى حاکم بر دل‏هاى مردم تبیین شود. د- باید به لایه‏هاى عمیق پیدایش و ظهور حماسه‏ى 9 دى توجه کامل شود. در توصیف این روز از جنبه‏هاى شعارى پرهیز شود. ه- از سطحى نگرى در تحلیل نه دى پرهیز شود و به عمق شعارهاى مردم در نهم دى توجه کامل شود. و- بر عنصر «آگاهى»، «بصیرت»، «اعتماد ملى» و «حضور بموقع ملت در عرصه‏هاى‏مختلف» تأکید شود. ز- نهم دى 88، حادثه کوچکى نیست بلکه آن حرکت عظیم و ماندگار مردمى، شبیه حرکت بزرگ ملت در روزهاى‏اول انقلاب است و باید تلاش شود در سالگرد این حماسه، حرف اصلى ملت ایران، یعنى حرکت در سایه دین و تحقق وعده‏هاى الهى تبیین شود. موضوع 9دى باید در همان راستاى حضور حداکثرى مردم تحلیل شود و دسیسه‏هاى دشمن براى مخدوش کردن این حضور همگانى تبیین گردد. ح- نقش توده‏هاى مردم به‏عنوان پایه‏هاى اصلى انقلاب در جلوگیرى از انحراف و سازش با دشمن تشریح شود. تدابیر بى‏نظیر رهبرى در مهار فتنه و خلق حماسه 9 دى‏ فتنه 88 بى‏تردید بزرگ‏ترین فتنه‏اى بود که در طول 32 سال اخیر روى داد.این فتنه از همه جریانات داخلى و خارجى‏مخالف نظام یارگیرى کرد و بهره گرفت.برخى سردمداران فتنه ریشه‏هاى عمیقى در بستر مدیریتى کشور داشتند و بیش از سه دهه در پست‏هاى بسیار حساس کشور حضور و نفوذ قاطع داشتند. در این شرایط گرگ و میش بود که بخش وسیعى از نخبگان نیروهاى هوادار نظام در دام غفلت و قدرت‏طلبى افتادند و ساز مخالفت زدند و حتى به خیابان‏ها آمدند و دعوت به اردوکشى خیابانى کردند. با این وصف کاملاً واضح است که مدیریت کنترل چنین صحنه‏اى تا چه اندازه پیچیده و دشوار است. در کشورهاى دیگر معمولاً در مواجهه با فتنه‏اى به مراتب کوچک‏تر، ستادهاى ویژه شکل مى‏گیرند، افرادى عزل مى‏شوند، افراد جدیدى نصب مى‏شوند و کارهایى به‏صورت تعجیلى و طبعاً پر خطا انجام و شرایط فوق‏العاده اعلام شده و کارها از مجراى عادى به مجراى امنیتى منتقل مى‏گردد. در بعضى از کشورهاى دنیا این وضعیت فوق‏العاده ده‏ها سال به درازا کشیده شده به‏گونه‏اى‏که در جریان انقلاب مصر علیه رژیم مبارک، یکى از مطالبات مردم لغو حالت فوق‏العاده چند دهه‏اى بود. رهبر معظم انقلاب در جریان فتنه اخیر در حالى که بعضى از نهادهاى مسؤول کشور دچار مسمومیت و انفعال و وادادگى و حتى همراهى با فتنه شده بودند، وارد میدان شدند و با درایت فوق‏العاده مسایل را به گونه‏اى معجزه آسا مدیریت کردند.مدیریت داهیانه ایشان بگونه‏اى انجام شد که به‏جاى دستگاه‏هاى امنیتى و قضایى نظام، این مردم بودند که به صحنه آمدند و ریشه فتنه گرى و فتنه‏انگیزى را خشک کردند. اولین اقدام رهبرى فراخواندن میرحسین موسوى بود. امام خامنه‏اى در دیدار روز شنبه 23 خرداد با موسوى به او یادآور شد که جنس او آشوب‏طلبى نیست و باید شکایت‏هاى خود را در چارچوب قانون پیگیرى کند و سپس فرمودند که اگر تقلب به‏گونه‏اى‏که در نتیجه دخالت داشته باشد، اتفاق افتاده، مانعى براى انحلال انتخابات وجود ندارد و رهبر خود آن‏را محقق مى‏گرداند. پس از آن ماجرا استمرار پیدا کرد. رهبرى یک هفته به رایزنى‏هاى خصوصى‏با افراد پرداختند. ایشان در دومین تدبیر در روز جمعه 27 خرداد- یک هفته پس از انتخابات- ابعاد توطئه‏اى که علیه کشور طراحى شده است را با صراحت براى مردم توضیح دادند و با قطعیت فرمودند که عدم پذیرش قانون و تأکید غیرمنطقى بر ابطال آراء مردم اتخاذ دیکتاتورى است و رهبرى زیر بار چنین چیزى نمى‏رود. تدبیر سوم رهبرى دستور تمدید یک هفته‏اى دوره رسیدگى به شکایات بود و درعین حال هیأتى مرکب از آقایان محمدحسن رحیمیان، غلامعلى حدادعادل و على‏اکبر ولایتى مأمور بازشمارى تصادفى 10 درصد از صندوق‏ها کردند. تدبیر چهارم رهبرى برگزارى جلسه با اعضاى ستادهاى انتخاباتى 4 کاندیدا بود که در یک زمان نیم‏روزه توأم با شنیدن نظرات مخالفین بود. اقدام پنجم رهبرى روشنگرى بود. حضرت امام خامنه‏اى دامت برکاته به مناسبت‏هاى مختلف ابعاد توطئه را افشا کرده و در هر سخنرانى سران فتنه را مورد ملامت قرار دادند. اما در طول این دوران، رهبرى به نهادهاى نظام اتکا و اعتماد داشتند و از این رو نه هیأتى تغییر کردند، نه دستور ویژه‏اى دادند، نه کسى را عزل کردند و نه نصب جدیدى داشتند. این موضوع به چند دلیل صورت گرفت، تأسیس هیأت جدید براى مهار فتنه در واقع ثابت‏کننده عدم کفایت نهادهاى مسؤول بود و این همان خطى بود که فتنه‏گران با محوریت تاج‏زاده آن‏را از آذر 87 تا یک سال پس از آغاز فتنه دنبال مى‏کردند. عزل ونصب‏ها هم مى‏توانست از بى‏ثباتى و خارج‏شدن کنترل کشور از دست رهبرى حکایت کند و دشمنان خارجى را در اعمال فشار جرأت داده و امیدوار کند. رهبرى حتى عضویت عناصر فتنه در نهادهاى حساس نظام نظیر مجمع تشخیص مصلحت، شوراى عالى انقلاب فرهنگى و... را لغو نکردند در حالى که اخراج این افراد از این نهادها مى‏توانست به داعیه نبود آزادى انتقاد در ایران را که پروژه مشترک غرب و فتنه‏گران بوده کمک کند. نظام در مواجهه با فتنه تحت هیچ شرایطى از نیروى انتظامى، ارتش و یا سپاه استفاده نکرد و حتى نیروهاى بسیج را هم به میدان نیاورد. کنترل فتنه‏گران به‏عهده نیروى انتظامى بود. پیام این براى خارج و داخل این بود که شرایط در ایران بحرانى نیست و خود این مسأله نشان داد که نظام حتى مى‏تواند فتنه‏هایى با ابعاد بزرگتر را مهار نماید. رهبرى و نظام در طول مدت فتنه کمترین امتیازى به فتنه‏گران نداد. فشارها براى آزادى فتنه‏گران به جایى نرسید و رهبران فتنه روز به روز منزوى‏تر شدند. رهبرى به‏صورت وحله‏اى در توصیف جریان فتنه عباراتى را به کار مى‏بردند که امید آنان را براى تأثیرگذارى بر نظام دائماً کاهش مى‏داد. نظام، رهبران اصلى فتنه را بازداشت نکرد و براى جرایم آنان محکمه‏اى برپا نکرد و محاکمه آنان را وجدانى و به افکار عمومى سپرد. این مسأله سران فتنه را خوار کرد و سبب به فراموشى سپرده‏شدن آنان در اذهان اجتماعى گردید و این درحالى بودکه بیش از دو میلیون نفر از شهروندان تهرانى به یکى از سران فتنه رأى داده بودند. دستگیرى برخی عاملین فتنه مى‏توانست چهره ایران را به‏عنوان نظامى که قدرت تحمل مخالفان را ندارد و از سوى آنان احساس تهدید مى‏کند، مخدوش گرداند. این در حالى صورت گرفت که نظام با دستگیرى عناصر میانى- که واسطه بین سران و بدنه اجتماعى بودند- ارتباط سران فتنه با بدنه اجتماعى را از هم‏گسیخته بود و لذا مثال موسوى و کروبى على‏رغم آزادبودن نتوانستند با بدنه اجتماعى تماس برقرار کنند. رهبرى در این فتنه با عدم تشکیل کمیته ویژه و عدم عزل و نصب مسؤولین کشور، اعتماد خود را به مسؤولان و کارآمدى آنان و دستگاه‏هاى تحت امرشان نشان دادند و خوشبختانه آنان نیز نوعاً به حسن اعتماد رهبرى پاسخ مناسبى دادند. این موضوع از آنجا اهمیت داشت که یکى راهبردهاى فتنه ناکارآمد نشان‏دادن نظام و مسؤولان آن بود. رهبرى در حالى که در فتنه در نوک حمله فتنه‏گران قرار داشته و بسیار مظلوم بودند اما جز در یک مورد- انتهاى خطبه‏هاى نماز جمعه 29 خردادماه- این مظلومیت را بروز ندادند و با اعتماد به خداى متعال همه بار نجات انقلاب و مردم از فتنه را بر دوش کشیدند که این توانمندى بالاى رهبرى در مدیریت جامعه را به اثبات رساند. رهبر در طول دوره فتنه و به طور کلى در طول 23 سال رهبرى کشور، هیچگاه از خود حرف نزدند و نقش برجسته خود در مدیریت کشور را به رخ نکشیدند در حالى که ده‏ها و صدها بار از نقش مردم در 9 دى تجلیل کردند و آن‏را باطل‏السحر فتنه نامیدند و حال آن‏که خود پیش از امت، موسى‏وار فتنه ساحران فرعونى را باطل کرده بودند. در طول دوران فتنه، رهبرى مراقب بودند که کارهاى جارى کشور تعطیل نشود یا با تأخیر مواجه نگردد از این رو تحلیف و تنفیذ حکم ریاست جمهورى و تشکیل کابینه جدید در وقت خود و با صلابت تمام انجام شد و این به‏خوبى نشان داد که فتنه بزرگ 88 هیچ خللى در نظام پدید نیاورده است. نکته‏ى دیگرى که در رفتار رهبرى کاملاً آشکار بود، این بود که ایشان در اوج اقتدار و در اوج محبوبیت و با توجه به رفتار نابخردانه و غیر محبت‏آمیز کسانى‏که در جریان فتنه بودند، همچنان سیاست جذب حداکثرى را دنبال مى‏کردند. رهبرى نسبت به کسانى‏که برخورد منطقى و عاقلانه کردند، موضع تشویقى و موضع تقویتى داشتند. از طرف دیگر نیز سوزنبانى کردند تا کسانى‏که در سکوت و تردید به‏سر مى‏بردند، در دامن جریان اصلى فتنه نیفتند و جذب نشوند. رهبرى با عناوین مختلف و به طرق مختلف و از طریق افراد مختلف، ارتباط برقرار کردند تا این‏ها جذب انقلاب باشند و بمانند و از الگوهاى انقلاب خارج نشوند. یعنى سیاست جذب حداکثرى و دفع حداقلى باور رهبرى بود و خود ایشان هم در عمل به آن پیشتاز بودند. در هیچ کجاى دنیا با کسانى‏که این‏قدر کم‏مهرى کردند با نظام خودشان، این‏قدر همراهى کردند با دشمنان و در مقابل جمهوریت و اسلامیت نظام ایستادند و ارزش‏هاى مردم را زیر سؤال بردند و جایگاه و منزلت جمهورى اسلامى را در عرصه بین‏المللى خدشه‏دار کردند، این‏گونه برخورد نمى‏کنند، ولى چون آن‏ها فریب خورده بودند، رهبرى مدارا کردند و پدرانه کوشیدند که آن‏ها را به آغوش انقلاب و اسلام برگردانند و در اردوگاه نظام اسلامى حفظ کنند. با این تدابیر دوراندیشانه بود که مردم روزبه‏روز آگاه‏تر، با بصیرت‏تر و به عمق حقانیت و مظلومیت رهبر معظم انقلاب اسلامى پى بردند.حضور عظیم و خروشان مردم در 9 دى 88، که یک بار دیگر خاطره روزهاى انقلاب و روحیه همبستگى و همدلى براى حفظ اصول و تثبیت اهداف انقلاب را زنده کرد، به فراخوان شخص، حزب و نهادى وابسته نبود، حرکتى خودجوش برگرفته از همان معرفت دینى و بصیرت انقلابى ملت هوشمند ایران بود. همانگونه که امام خامنه‏اى در توصیف آن مى‏فرمایند: «مردم ما در مقابله با فتنه، خودشان به پا خاستند. نهم دى در سرتاسر کشور مشت محکمى به دهان فتنه‏گران زد. این کار را خود مردم کردند. این یک حرکت خودجوش بود؛ این خیلى معنا دارد؛ این نشانه این است که این مردم بیدارند.» عاشورا و مردم نقش‏آفرین اصلى حماسه 9 دى‏ تظاهرات عظیم و کم سابقه 9 دى و نقشى که مردم در این حضور ایفا کردند، به‏خوبى نشان داد که کلید حل همه مسائل نظام و انقلاب و ایران در دست «مردم» است و از این‏رو توطئه‏هایى که با نادیده‏گرفتن این عنصر توأم است هرچند از پیچیدگى و پشتوانه‏هاى زیاد برخوردار باشد به جایى نمى‏رسد. همین عنصر بود که توطئه کودتاى آمریکا در سال 57 که با حضور دو عنصر کلیدى الکساندر هیگ فرمانده ناتو و ژنرال رابرت هایزر فرمانده نیروى هوایى آمریکا با هدف ممانعت از پیروزى انقلاب اسلامى بود را باطل کرد و پس از پیروزى مانع به نتیجه رسیدن توطئه‏هاى سنگین پیاپى- در فاصله،، بهمن 57 تا 30 خرداد 60 گردید و تا امروز آن‏را باطل السحر گردانیده است. درس دیگر، نقش حادثه عاشورا در به‏وجود آمدن یوم الله 9 دى بود. تا پیش از ماجراى عاشوراى 88، مقابله‏ى فتنه‏گران با دین و مبانى آن و مقدسات چندان باورپذیر نبود چراکه تعداد قابل توجهى از سران فتنه را روحانیونى تشکیل مى دادند که سابقه‏اى هم در انقلاب داشتند و بعضى هم به بیت حضرت امام خمینى(ره) انتساب و یا رفت و آمد داشتند. طبعاً تمیز قائل شدن میان سابقه و وضع فعلى این‏ها براى متدینین تا حدى دشوار بود. در این میان یک حادثه ویژه نیاز بود تا فضا شفاف شود و غبار تردید کنار رود البته پیش از این وقتى در تظاهرات روز قدس 88 عده‏اى از هواداران فتنه شعار «نه غزه، نه لبنان» سر دادند و یا در یک تجمع مرتبط با فتنه‏گران در روز 16 آذر 88 تصویر حضرت امام پاره و به آن بزرگوار جسارت شده بود، متدینین نگران شده بودند ولى نوعاً آن‏را بى‏ارتباط با سران فتنه ارزیابى مى‏کردند. تا این‏که روز عاشورا فرا رسید و جریان فتنه تصمیم گرفت از غیبت مردم در خیابان انقلاب تهران به‏دلیل حضور متمرکز مؤمنین در حسینیه‏ها، مساجد، تکایا و هیئات استفاده نماید و تصویرى بحرانى از انقلاب و نظام به خارج ارائه نماید در این میان سران فتنه هواداران خود را به تجمع در خیابان انقلاب دعوت کردند و رسانه‏هاى غربى به‏خصوص بى.بى.سى انگلیس تلاش گسترده‏اى براى شکل‏دهى به این تجمع دنبال کردند مثلاً بى.بى.سى در خبرهاى صبح روز عاشورا عباراتى را تکرار مى‏کرد: مردم از مراکز مختلف شهر راهى خیابان انقلابند، نیروى انتظامى اعلام کرده که مداخله نمى‏کند. نیروهاى بسیج نیز مخالفتى با تظاهرات خیابان انقلاب ندارند و رهبران معترضین هم هواداران خود را از هرگونه درگیرى برحذر داشته‏اند و هرچه به ساعت 10 صبح نزدیک‏تر مى‏شد این شبکه که محورى‏ترین نقش در آشوب داشت گزارش مى‏داد که از حضور پلیس و یا نیروهاى بسیجى در خیابان انقلاب خبرى نیست. در واقع هدف این بود که از یک سو با بى‏خطر خواندن تظاهرات روز عاشورا جمعیت زیادى را به میدان بیاورند و از سوى دیگر میدان را براى آشوب‏طلبى ضد انقلاب آماده نشان دهند. به هر ترتیب در روز عاشورا جمعیتى کمتر از 5000 نفر به خیابان انقلاب آمدند و در این بین آنچه از آن خبرى نبود تجمع و تظاهرات مسالمت‏آمیز بود. حوالى ساعت 11 صبح که آتش‏سوزى‏ها، تخریب بانکها، حمله به مغازه‏ها و اموال عمومى به اوج خود رسید تلویزیون بى.بى.سى و... با پخش مستقیم این صحنه‏ها، تصویرى از یک شهر جنگ‏زده را از پایتخت ایران به نمایش گذاشتند. ظهر عاشورا که زمان شهادت حضرت اباعبدالله الحسین(ع) است تبدیل شد به صحنه آتش‏زدن علم‏ها و علامت‏هاى بزرگداشت عاشورا و فتنه عمق ماهیت خود را نشان داد و تردیدها را برطرف کرد. و در این میان هیچکدام از سران داخلى فتنه نه تنها واکنش منفى به موضوع نشان ندادند و از بى‏حرمتى به امام حسین(ع) برائت نجستند بلکه یکى از آنان- میرحسین موسوى- اهانت‏کنندگان به ساحت سیدشهیدان(ع) را «مردمى خداجو» لقب داد. سه روز پس از حوادث روز عاشوراى 88 حداقل چهار میلیون نفر از مردم تهران در عصر یک روز غیرتعطیل - 9 دى- به خیابان آمدند و مشابه این تجمع در این روز یا یکى دو روز پس از آن در اکثر شهرهاى ایران برگزار شد و طومار فتنه‏گران را درهم پیچید. بدون تردید بدون بروز این خبط بزرگ سران داخلى و خارجى فتنه، پرده‏بردارى از ماهیت فتنه‏اى که حدود 8 ماه کشور را به‏شدت درگیر کرده بود، به‏راحتى امکان‏پذیر نبود اما خط خون حسین بن على(ع) بار دیگر اردوگاه یزیدیان و امویان آنان را برملاء کرد. تظاهرات 9 دى یک رخداد ویژه به حساب مى‏آید.از سوى دیگرتظاهرات 22 بهمن، روز قدس و... شرکت در تظاهرات حالتى عادى و توأم با حضور اطفال و خانواده‏ها مى‏باشد. حضور مردم هم نوعاً فاقد علامت‏هاى خاص مى‏باشد و در این تظاهرات حضور اصالت دارد نه شعار. از سوى دیگر شرکت مردم در تظاهرات نوعاً با زمینه‏سازى رسانه‏اى و با دعوت شخصیت‏ها و نهادها صورت مى‏گیرد. تظاهرات خودجوش 9 دى از همه این جنبه‏ها داراى وجه تمایز بود چراکه از یک سو در ساعتى برگزار شد که کارمندان، کارگران و... به کار اشتغال داشتند و کسبه و... ساعت استراحت خود را سپرى مى‏کردند با این وصف شرکت در این راهپیمایى باید توأم با انگیزه‏هاى بسیار قوى مى‏بود. مردم شرکت گسترده کردند و- تقریباً- همه کسانى‏که آمدند همان واجدین شرایط رأى بودند که حدود 7 ماه پیش در انتخابات شرکت کرده بودند. در واقع مى‏توان گفت همه کسانى‏که رأى داده بودند- اعم از این‏که به کاندیداى پیروز رأى دادند یا به کاندیداهاى شکست‏خورده- به صحنه آمدند و به‏هیچ‏وجه از سر تفنن هم نیامده بودند بلکه صفوف کاملاً متراکم بود و همه بدون استثنا با خود علامتى حمل مى‏کردند و به گرمى شعارهاى جمعى را تکرار مى‏کردند. تقریباً هیچکس و هیچ نهاد رسمى دعوتى براى نظاهرات نکرده بود و تنها شوراى هماهنگى تبلیغات اعلام کرده بود که مردم با تظاهرات 9 دى پاسخ هتاکى به حریم ولایت و ابى عبدالله‏الحسین در روز عاشورا را خواهند داد. شعارهاى‏مردم کاملاً سیاسى و مستقیم و معنادار بود آنان سران فتنه را با استفاده از ادبیات زیارت عاشورا لعن مى‏کردند و از آنان ابراز نفرت مى‏کردند. تظاهرات نزدیک به سه ساعت به درازا کشید و موج جمعیت خیابان بزرگ انقلاب را از میدان امام حسین(ع) تا میدان آزادى را دربرگرفت و مى‏توان گفت این تظاهرات تنها با انبوه جمعیتى که در روز عاشوراى 57 به میدان آمدند و یا جمعیت انبوهى که امام را تا بارگاه ملکوتى‏اش بدرقه کردند، قابل قیاس مى‏باشد. تظاهرات 9 دى بازتاب گسترده‏اى در دو سطح داخلى و خارجى داشت. میرحسین موسوى که آشوب‏گران روز عاشوراى تهران را «مردمى خداجو» خوانده بود، ناچار به عقب‏نشینى شد و در اطلاعیه‏اى دولت برآمده از انتخابات 88 را به رسمیت شناخت. در مجلس، فراکسیون اصلاح‏طلب از آنچه در روز عاشورا رخ داده بود ابراز برائت کرد و با تظاهرات‏کنندگان 9 دى ابراز همبستگى نمود. در سطح بین‏المللى هم مقاله‏هاى فراوانى به رسانه‏هاى غرب راه یافت که همه در این موضوع اشتراک داشتند «رهبرى انقلاب از حمایت قاطع مردم برخوردار است و مخالفان نظام جایگاهى در میان مردم ندارند. آثار و دستاوردهاى داخلى و خارجى 9 دى‏ یکى از محورهایى که باید در تبیین حماسه ماندگار تجمع بزرگ عاشوراییان در یوم الله 9 دى، مورد توجه جدى قرار گیرد، بررسى آثار، پیامدها و دستاوردهاى این حماسه است. حماسه نهم دى قطعاً آثار و برکات و دستاوردهاى‏گوناگون و فراوانى براى کشور و نظام اسلامى ایران داشته و خواهد داشت. این آثار و دستاوردها را از زوایاى مختلف مى‏توان دسته بندى و احصا کرد. ما در این نوشته آن‏ها را در دو سطح داخلى و خارجى (منطقه‏اى و بین‏المللى) بررسى مى‏نماییم. الف- آثار و دستاوردهاى داخلى 9 دى‏ آثار و دستاوردهاى داخلى حماسه 9دى، هم از حیث کمیت و هم از لحاظ کیفیت، از چنان فراوانى برخوردار است که تنها احصاى رئوس آن‏ها خود فهرست بلند بالایى را تشکیل مى‏دهد. برخى از مهم‏ترین آثار و دستاوردهاى داخلى‏9دى عبارتند از: 1- افزایش اقتدار و استحکام نظام؛ انقلاب، نظام مقدس جمهورى اسلامى و ملت ایران در نهم دى نفسى تازه کرد و به جهانیان ثابت نمود که مردم و حکومت در ایران اسلامى در پرتو ولایت فقیه یک حقیقت واحد هستند و از چنان ریشه، ظرفیت و اقتدارى برخوردارند که به راحتى هر توطئه را در نطفه خفه مى‏کنند. 2- تقویت باور به‏وجود جنگ نرم و فتنه‏هاى پیچیده؛ قضایاى فتنه هزینه‏هاى بسیارى بر نظام تحمیل کرد؛ اما دستاوردهاى فراوان‏ترى داشت. حرکت فتنه گران در عاشوراى 88 و شکل‏گیرى 9دى به همه دیرباوران داخلى ثابت کرد که پروژه‏هاى زیادى در این حوزه براى انقلاب از سوى غرب طراحى شده است. 3- کنار رفتن نقاب‏ها؛ ملت فهیم و آگاه ایران با حضور تاریخى خود در نهم دى، انقلابیون واقعى را از مدعیان دروغین، عافیت‏طلبان و مصلحت اندیشان بازشناخت و نقاب تزویر از چهره سران فتنه و حامیان پشت صحنه آن پایین کشید و به بیان حکیم فرزانه انقلاب، فتنه 88 نظام را واکسینه کرد. 4- رفراندوم ملى در دفاع از نظام و رهبرى؛ حضور میلیونى مردم در حماسه تاریخى 9 دى 88 فقط یک راه پیمایى‏نبود؛ بلکه در قالب یک رفراندوم ملى تمام معنا نشان داد مردم مدافع نظام و جایگاه رهبرى هستند و هر جریان و شخصیتى را نیز تنها با همین دو ملاک مى‏سنجند. افزایش مشروعیت و مقبولیت مردمى نظام، منفعل شدن جریان فتنه و تبدیل فتنه گران به مرده سیاسى، عمق بخشى‏به بینش و بصیرت سیاسى مردم در شناخت جریان‏هاى سیاسى و الگوهاى جدید دوستى و دشمنى با انقلاب، پیوند مردم و رهبرى، تعمیق ارتباط مردم و جوانان با عاشورا و کارکردهاى فرهنگ عاشورایى، ایجاد اتحاد ملى و انسجام اسلامى در بین مردم و... از دیگر پیامدها و دستاوردهاى حماسه 9دى است. مسلماً این فهرست قابلیت افزایش را دارد. دستاوردهاى خارجى حماسه 9 دى‏ شاید گزاف نباشد اگر بگوییم اساسى‏ترین دلیل خصومت غرب به محوریت آمریکا با انقلاب و نظام اسلامى، نگرانى‏و هراس از قدرت الهام بخشى و الگوسازى انقلاب اسلامى بوده است. البته وقوع بیدارى اسلامى در منطقه به تأسى از انقلاب هم در همین راستا ارزیابى مى‏شود. این هراس ایران را همواره در کانون دشمنى‏هاى غرب قرار داده که فتنه و حرکت آن‏ها در عاشورا براى مبارزه با این الگو بود؛ اما حماسه تاریخى نهم دى که نمایشگاه غیرت ملى ایرانیان در دفاع از نظام اسلامى بود، در واکنش به شیطنت دشمنان انقلاب به‏وجود آمد. بر همین اساس، این حماسه ملى- اسلامى آثار و دستاوردهاى بیرونى در بعد منطقه‏اى و بین‏المللى هم دارد که مهم‏ترین آن‏ها عبارتند از: 1- آشکار شدن دشمنى گسترده غرب با نظام و پیوند فتنه با خارج؛ اعترافات دستگیرشدگان نشان داد که دفاتر جاسوسى و سفارت خانه‏ها و مراکز آکادمیک غربى سناریوهاى زیادى را براى ضربه زدن به ایران طراحى کرده بودند. فتنه گران عاشوراى‏88 با دستور مستقیم غرب و حمایت‏هاى آن‏ها هتک حرمت مقدسات کردند و کسانى‏که دستگیر شدند، با اسناد و مدارک متقن به وابستگى به دشمن اعتراف نمودند. 2- اذعان غرب به اقتدار و قدرت بازدارندگى نظام اسلامى؛ غربى‏ها با برآوردهاى غلط دشمنان و خائنان ملت ایران چون منافقین، به اذعان خودشان چالشى‏ترین بحران را براى ایران اسلامى طراحى و عملیاتى کردند؛ اما با مشت محکم مردم مواجه شده، به پیوند نظام اسلامى با مردم و اقتدار حاصل از آن پى بردند. 3- تحرک بخشى به بیدارى اسلامى منطقه؛ خیزش اسلامى که در شمال آفریقا و خاورمیانه شاهد آن هستیم، ریشه اسلامى دارد و به اذعان تحلیلگران غربى و عربى از انقلاب اسلامى تأثیر پذیرفته است. درست است که حماسه نهم دى پیش از این خیزش‏ها به وقوع پیوست، اما مردم منطقه، مقاومت و ایستادگى بر سر اصول اسلامى را تا کنون از حماسه‏هاى بى‏نظیر مردم ایران همچون حماسه 9دى آموخته‏اند. 4- حفظ استقلال سیاسى؛ مهم‏ترین وجه اقتدار، حفظ استقلال سیاسى است. غرب تردیدى در اقتدار سیاسى‏جمهورى اسلامى و تحول ساختارى که در روابط بین‏الملل ایجاد کرده ندارد. بر این اساس، دشمن در قضیه فتنه 88 و در ادامه آن در 9 دى که در راستاى آزمایش مردم براى تداوم فتنه گرى‏ها بود در واقع استقلال ملت ایران را نشانه گرفته بود که با قاطعیت و حضور آگاهانه مردم در صحنه دفع شد.بنابراین حماسه نهم دى ماه‏88، نمایش بلوغ اجتماعى و سیاسى، شاخص مرزبندى بین جبهه حق و باطل و تجلى اقتدار ملى و سیاسى تمامى مردم ایران بود که با حضور گسترده خود در راه پیمایى عظیم 9دى توطئه دشمنان را خنثى کرد و مدال قبولى و رضایت را چنین از نایب امام زمان (عج) به‏دست آورد که: «اگر صدها بار براى نعمت هوشیارى این ملت، سجده شکر بجا آورده شود، باز هم کم است.» تأملى بر مواجهه رسانه‏اى غرب با حماسه 9 دى‏ حضور پرشور و حماسى مردم ایران در راه پیمایى عظیم 9 دى 1388 از یک سو پایانى بر هشت ماه فتنه‏انگیزى‏دشمنان انقلاب اسلامى و صحنه گردانى فریب خوردگان در داخل کشور است و از سوى دیگر مهر تأییدى بر پایگاه مردمى نظام جمهورى اسلامى ایران به شمار مى‏رود، چراکه این حضور آگاهانه از احساس مسؤولیت در قبال اسلام و انقلاب و ارزش‏هاى آن‏ها حکایت دارد. ملت ایران که در طول ماه‏هاى پس از انتخابات دهم ریاست جمهورى، حرکت‏هاى هنجارشکنانه متعددى از سوى‏سران و عوامل فتنه با حمایت و پشتیبانى همه‏جانبه دشمنان در آن سوى مرزها را شاهد بودند، خشم خود را فرو خورده و امید داشتند با گذر زمان و روشن شدن ابعاد مختلف توطئه دشمنان براى براندازى نرم جمهورى اسلامى‏ایران، کسانى‏که آتش بیار معرکه شده‏اند، متوجه اشتباه بزرگ خود شده و بیش از این آب در آسیاب دشمن نریزند؛ اما هتک حرمت ساحت اباعبدالله الحسین(ع)، مقام شامخ ولایت فقیه و عزاداران حسینى در ظهر عاشوراى سال‏88، دل هر ایرانى مسلمان و آزاده‏اى را به درد آورد و بدتر این که حرمت شکنى صورت گرفته نه تنها از سوى سران فتنه محکوم نشد، بلکه توهین کنندگان، مردم خداجو نامیده شدند!اینجا بود که مردم مومن، انقلابى و محب اهل بیت(ع) به خروش آمدند و علیرغم این که قرار بود تنها یک تجمع اعتراض‏آمیز برگزار شود، حضور عظیم و پرشور ملت تبدیل به یک راه پیمایى میلیونى شد که به گواه ناظران در طول تاریخ پس از پیروزى انقلاب بى‏سابقه بود. بنگاه‏هاى رسانه‏اى وابسته به استکبار جهانى و صهیونیزم بین‏الملل که در جریان حوادث پیش و پس از انتخابات سال 88 تلاش کردند تا با به کارگیرى عوامل خود در بطن حوادث حضور داشته باشند و در وهله اول با دامن زدن به موضوع تقلب و سپس با انعکاس و انتشار هدفمند صحنه‏هاى آشوب و اغتشاش از فضاى ایجاد شده در جهت منافع رسانه‏اى استکبارى خود بهره بردارى کنند در برابر حرمت شکنى عاشورا و اهانت به عزاداران سکوت اختیار کرده یا نیروهاى انتظامى و امنیتى را عامل برخورد با عزاداران معرفى کردند!! همین رسانه‏ها وقتى با حمایت گسترده مردم از نظام مواجه شدند، به تاکتیک‏هاى گوناگون خبرى (شگردهاى همیشگى خود) متوسل شدند که در طول بیش از سه دهه‏اى که از پیروزى انقلاب اسلامى ایران مى‏گذرد، بارها و بارها آن‏ها را آزموده بودند. آن‏ها در برخورد با حماسه 9 دى ترفندهاى زیر را به کار گرفتند: 1- سکوت: رسانه‏هاى بیگانه وقتى با حضور یکپارچه مردم در 9 دى مواجه شدند، ابتدا دچار نوعى بهت و حیرت شدند که آن‏ها را براى برخورد با این موضوع سردرگم کرد و این سردرگمى سکوت آن‏ها را در پى داشت. چراکه آن‏ها اعتقاد دارند در برابر اخبار و رویدادهایى که در چارچوب منافع مان نیست، بهترین شگرد سکوت خبرى و پرداختن به موضوعاتى غیر از موضوع اصلى است؛ اما این تاکتیک چندان دوام نیاورد و این رسانه‏ها احساس کردند در مقابل افکار عمومى و مخاطبان خود باید پاسخگو باشند که در نهایت مجبور به شکستن سکوت شدند. 2- سانسور: در این شیوه رسانه‏ها به نگاه کلى و در کنار آن، حذف عمدى مواردى از جریان عبور آگاهى براى شکل دهى به افکار و اندیشه‏هاى مخاطبان دست مى‏زنند. در مورد 9 دى هم با آشکار شدن حضور میلیونى مردم و انتشار تصاویر آن، کار رسانه‏هایى که نمى‏خواستند این اتفاق بزرگ به اطلاع افکار عمومى جهانى برسد، سخت‏تر شد و آن‏ها دست به سانسور اخبار و اطلاعات و کنترل آن‏ها زدند. 3- پاره‏گویى حقیقت: رسانه‏هاى بیگانه در مرحله بعد درصدد هرچه کم رنگ‏تر کردن حماسه 9 دى برآمدند، فلذا به‏جاى انعکاس واقعیت‏ها، به انعکاس بخشى از این رویداد بزرگ بسنده کردند. آن‏ها که چشمان خود را بر تصاویر ثبت شده توسط دوربین‏ها بسته و از ذکر واقعیات این حماسه بزرگ طفره مى‏رفتند، مى‏کوشیدند تا تعداد شرکت کنندگان را با عباراتى چون؛ هزاران، ده‏ها هزار و در بهترین وضعیت صد هزار نفر جلوه دهند و على رغم وجود فیلم‏ها و تصاویر فراوان از این رویداد مهم، از عکس‏ها و فیلم‏هایى با نماى بسته استفاده کردند. 4- فریب افکار: توسعه روزافزون رسانه‏ها به‏ویژه در فضاى مجازى، امکان سانسور و اختفاى خبر را کاهش داده است و رسانه‏هاى بزرگ چه بخواهند و چه نخواهند رویدادها و وقایع از طریق رسانه‏هاى فردى و شبکه‏هاى اجتماعى‏منتشر مى‏شوند. این‏گونه بود که رسانه‏ها وقتى با انتشار خبرها و تصاویر حماسه 9 دى در سطح گسترده مواجه شدند، با استفاده از عوامل جریان فتنه در خارج از کشور دست به اقدامات تمسخرآمیزى براى فریب افکار عمومى زدند. در این فاز از عملیات رسانه‏اى با تعیین مقیاس‏هاى خود ساخته و تشریح از روى تصاویر براى تخمین جمعیت حاضر به مقایسه آن با حوادثى از قبیل 25 خرداد 88 و... پرداختند و سعى کردند این طور القا کنند که نظام جمهورى اسلامى در صدد بزرگنمایى این رویداد است. حال آن‏که خود فتنه گران و حامیان شان نیک مى‏دانستند که این قبیل اقدامات دیگر نتیجه‏اى ندارد و مردم به ماهیت اصلى این جریان پى برده و به مخالفت با آن برخاسته‏اند. 5- انحراف خبرى: تغییر جهت دادن به افکار عمومى با هدف پایین آوردن اهمیت اصلى رویداد از شگردهاى رسانه‏اى بود که در پى شکست همه شیوه‏هاى قبلى به کار برده شد. لذا غربى‏ها و شبکه‏هاى دنباله رو آن‏ها با تأکید بر این نکته تکرارى تلاش کردند به مخاطبان بگویند، راه پیمایان کارمندان دولت بودند که با وعده یک روز مرخصى، به‏وسیله اتوبوس به راه پیمایى آمده بودند و در ادعایى عجیب و مضحک و البته توهین‏آمیز نسبت به ملت ایران، مدعى‏شدند جمهورى اسلامى مردم را با دادن ساندیس و ساندویچ به خیابان‏ها کشانده بود! در حقیقت این رسانه‏ها کوشیدند تا با طرح مسائلى از این دست و بزرگ جلوه دادن آن‏ها، اذهان عمومى را به حاشیه‏هاى نامربوط مشغول کنند و از توجه به خود رویداد بازدارند. این‏ها فقط بخشى از تاکتیک‏هاى خبرى به کار گرفته شده توسط رسانه‏هایى بود که در جریان فتنه پس از انتخابات نقش آتش تهیه را براى توپخانه تبلیغاتى دشمن بر عهده داشتند. با همه این‏ها ملت بزرگ و ولایتمدار ایران با بصیرت انقلابى‏خود آنجا که باید، وارد صحنه شد و آنچنان حماسه حضورى آفرید که دشمنان و معاندان و سران و عوامل فتنه را مبهوت ساخت و به تعبیر مقام معظم رهبرى «ضدانقلاب را به کلى مأیوس کرد.» پایان سخن‏ در جمع بندى کلى از حماسه عاشورایى 9 دى مى‏توان گفت که ملت ایران با حرکت عظیم و میلیونى خود و با به نمایش گذاشتن بصیرت و آگاهى و وحدت و یکدلى، فتنه‏هاى دشمنان انقلاب و ایران را با شکست مواجه ساخت و به جهانیان نشان داد که هرگز حاضر به عقب نشینى از ارزش‏هاى دینى و انقلابى خود نیست و در برابر هر آنچه که مغایر با این ارزش‏ها باشد، ایستادگى خواهد کرد. بر این اساس، حماسه عظیم 9 دى را مى‏توان تجدید پیمان دوباره ملت بزرگ و انقلابى ایران با آرمان‏ها و ارزش هاى‏انقلابى دانست که به اعتراف بسیارى از محافل رسانه‏اى و سیاسى غرب تا سال‏ها انقلاب اسلامى و نظام بر آمده از آن‏را بیمه ساخت. بصیرت و آگاهى ملت فهیم ایران اسلامى در حمایت از ارزش‏هاى انقلابى و دینى که پیش از این نیز بارها آن‏را به رخ جهانیان کشیده بود، این بار در 9 دى صحنه‏اى عاشورایى را به نمایش گذاشت؛ صحنه‏اى که جهانیان را به تعظیم در برابر اراده و وحدت ملى خود وادار ساخت. منبع: تسنیم



رای شما
میانگین (0 آرا)
The average rating is 0.0 stars out of 5.


ویژه زنان ویژه زنان

نکات خانه داری نکات خانه داری