به گزارش یزدبانو به نقل ازطنین یاس، محمد  محسن حقیقی - در یادداشت قبلی بخشی از آسیب های تشکیل خانواده را مورد بررسی قرار دادیم و در این یادداشت به دیگر آسیب ها اشاره می کنیم.
تشکیل خانواده می‌بایست برای جامعه پیامدهای مثبتی به همراه داشته باشد از جمله تربیت نسل آینده. در احادیث متعددی از حضرات معصومین نقل شده است که وظیفه تربیت و امر به معروف و نهی از منکر خانواده با مرد است. پيامبر خدا صلى الله عليه و آله می‌فرمایند: اين كه مرد ، فرزندش را تربيت كند ، بهتر از آن است كه پيمانه اى صدقه دهد.(طبرسی، 1370، ج1، ص478، ح1650) امام على عليه السلام به كميل به زياد می‌فرمودند: اى كميل! به خانواده ات فرمان بده كه روزها در پى كسب خصلت هاى والاى انسانى بروند ، و شبانگاهان ، در پى رفع نيازهاى خُفتگان . (شریف‌الرضی، 1378، ص403) آیه 6 سوره تحریم نیز به این موضوع اشاره می‌کنند: «اى كسانى كه ايمان آورده ايد، خودتان و خانواده تان را از آتشى كه سوخت آن، مردم و سنگ ها هستند، حفظ كنيد. بر آن آتش، فرشتگانى خشن و سختگير گمارده شده اند. از آنچه خدا به آنان دستور داده، سرپيچى نمی‌كنند و آنچه را كه مأمورند، انجام مى‌دهند»

در این زمینه در الدُّرُّ المنثور به نقل از زيد بن اسلم آمده است که: پيامبر خدا صلى الله عليه و آله اين آيه را تلاوت كردند و فرمودند: «خود و خانواده تان را از آتش، حفظ كنيد». اصحاب گفتند: اى پيامبر خدا! چگونه خانواده مان را از آتش حفظ كنيم؟ فرمود: «آنان را به آنچه خدا دوست مى دارد، بخوانيد، و از آنچه خدا ناخوش مى دارد، نهى شان كنيد.» (السیوطی، 1414ق، ج8، ص225) همچنین احادیث دیگری نیز ذیل این آیه وارد شده است. «به خود و خانواده تان، خوبى‌ها را بياموزيد.»(الهندی، 1397ق، ج2، ص539، ح4676) در منية المريد به نقل از امام على عليه السلام و گروهى از مفسّران گفته‌اند: معنايش اين است كه به ايشان بياموزيد آن چه را كه به سبب آن، از آتش، نجات مى يابند.» (عاملی، 1415ق، ص380)

اما نکته ای در اینجا نهفته است. یکی از پیش نیاز های مربی بودن مرد برای خانواده‌اش، حفظ اقتدار تربیتی در اوست که متاسفانه در خانواده‌های کنونی این اقتدار وجود ندارد و فرزندان از کنترل تربیتی والدین و به خصوص پدر خارج هستند. وقتی موضوع را علت یابی می‌کنیم متوجه وجود اشکالات فراوانی در همان ابتدا؛ یعنی زمان تشکیل خانواده می‌شویم. بسیاری از روندهای موجود در ابتدای تشکیل خانواده، از بین برنده‌ی اقتدار تربیتی در مردان است. مانند مهریه و شروط ضمن عقد و...

یکی از آسیب هایی که در ابتدای تشکیل خانواده وجود دارد، در موضوع مهریه است. در حال حاضر موضوع مهریه بین خانواده های ایرانی به موضوعی چالش آفرین تبدیل شده که مانعی بزرگ جلوی ازدواج بسیاری از جوانان است. از سویی دیگر به نوعی کاسبی برای برخی زنان تبدیل شده است و از دیگر سو بسیاری از مردان را روانه ی زندان کرده است. ارزش و تقدس ازدواج را در حد یک معامله و قیمت گذاری بر دختر پایین آورده و قدرت تصمیم گیری را از پسران گرفته است. از همان ابتدا بر روابط زوجین با والدین شان تاثیر می‌گذارد و مقدمه ای می شود برای اختلافات آتی. مهریه‌هایی نجومی که مردان تا آخر عمر توان پرداخت آن را نخواهند داشت و حتی برخی از مردان نیت پرداخت آن را ندارند و مطابق روایت معصوم کسی که نیت پرداخت مهریه را ندارد، مرتکب زنا می‌شوند.

مدل صحیح مهریه در اسلام به این صورت است که مرد در ابتدای ازدواج و قبل از عقد، در حد توانش چیزی را به عنوان هدیه به زن اهداء می‌کند و در آن هدیه دیگر ملکیتی ندارد و زن هر آنچه بخواهد می‌تواند با آن مال یا هدیه بکند. اسلام زنان را توصیه به مهریه های کم و بخشیدن مهریه می‌کند و مردان را توصیه به پرداخت آن که نتیجه‌ی آن، ایجاد مهر و محبت بین زن و شوهر است. پیامد این موضوع و این مدل اسلامی تثبیت جایگاه مرد و مردانگی در نهاد خانواده و اعتماد و اتکا زن به شوهرش و تربیت صحیح فرزندان می‌شود. اما در مدل کنونی در جامعه‌ی ما، دختر برای ازدواج طلب مهریه‌ زیاد می‌کند، زیرا او مهریه را سرمایه و ضمانت اجرای زندگی می‌داند، هر چند که تجربه ثابت کرده مهریه‌های بالا زندگی را مطمئن‌تر نمی‌کند و چه بسا بدتر اطمینان طرفین را کم می‌کند. مهریه‌ای که آن را ضامن احترام و استقلال خود و دوام زندگی خود می‌دانند و در هر بحث و مجادله‌ای، مرد را تهدید می‌کند که مهریه‌اش را به اجرا می‌گذارد و آن را به ابزاری برای تهدید مرد تبدیل کرده غافل از اینکه این خانواده فقط به صورت فیزیکی دوام دارد و خیلی وقت است که از هم پاشیده و دیگر نیازی نیست که با ابزار مهریه مانع از طلاق دادن احتمالی زن توسط مرد شد.

در نتیجه برای مرد اقتداری باقی نمی‌ماند و مرد بدون اقتدار در خانواده توانایی تربیت فرزندانش را ندارد و ایضا فرزندان نیز دیگر از او حساب نمی‌برند که بسیار خطرناک است و آثار آن در آینده فرزندان آن خانواده خود را نشان می‌دهد.


انتهای پیام/ص