پیشینه حدود دو قرن تعزیهخوانی در ابرکوه به استناد یک وقف نامه/ رواج روضهخوانی در عهد قاجار
به گزارش یزدبانو، به استناد پژوهشهای انجامشده پیرامون عزاداری مردم شهرستان ابرکوه در ماه محرم، روضهخوانی و تعزیه در این شهرستان قدمتی حدود 2 قرن دارد که یقیناً بزرگترین، مهمترین و مؤثرترین میراث معنوی این دیار بوده و سرشار از آموزههای ادبی، موسیقایی، هنری و زیباییشناسی است.
یکی از نویسندگان کتاب میراث محرم در ابرکوه میگوید: محبت و ارادت به ساحت معصومین (ع) در ابرکوه تاریخی طولانی داشته که نخستین و بزرگترین گواه ما بر این مدعا وجود قدمگاه مبارک امام رضا (ع) در این شهر است.
قدیمیترین سند تعزیه در ابرکوه با تاریخ 16 محرم 1224
علی اکبر قیومی در گفتگو با خبرنگار فارس، اذعان کرد: قدیمیترین نشانه مستقیمی که از رواج تعزیه در ابرکوه وجود دارد، وقف نامه ارزشمند حاج علیاکبری است. این وقف نامه که صورت خطی آن نزد متولیان رسمی و دولتی وجود دارد از نظر گسترده مزارع و میاه (آبها) موقوفه ازجمله موقوفات بسیار بزرگ در سطح کشور بهحساب میآید.
قیومی تصریح کرد: وقف نامه مذکور در تاریخ 16محرمالحرام سال 1224 هجری قمری نگارش یافته و منابعی را به جهت تعزیه ایام عاشورا از اجرت ذاکرین، اطعام مؤمنین و مساکین و همچنین ساختن ظروف طبخ غذا برای ایام محرم معین نموده است.
تقدم مجالس روضهخوانی در ابرکوه بر راهاندازی هیئت
وی همچنین به وجود جامی مسین در میان اشیاء قدیمی تکیه دروازه میدان اشاره کرد که توسط آیتالله سید محمدعلی موسوی رجایی به سال 1250 برای حسینیه دروازه میدان وقف شده است و افزود: رواج مجالس روضهخوانی در عهد قاجار و قبل از راهاندازی هیئت به شکل و شیوه کنونی در ابرکوه قطعی است.
نویسنده ابرکوهی عنوان کرد: پس از راهاندازی هیئت مسیر آن در بین خانههایی نظیر خانه عزیزیها و قیومیها در محله دربقلعه، خانه بصیریها در گلکاران، خانه صولت و آقازاده در دروازه میدان و ... که مجلس روضهخوانی در آن برقرار بوده است تعیین میگردد. همین امر نشانه تقدم تاریخی مجالس روضهخوانی بر هیئت عزاداری است.
قیومی در رابطه با روضههای تاریخی ابرکوه، یادآور شد: روضه معروف به نایب زینلی و بصیریها در گلکاران، حاج میرزا آقا و سالار در دروازه میدان، حاج محمدتقی در نبادان، حاج عبدالعزیز و حاج ابوطالبی در دربقعله، مربوط به قبل از عصر پهلوی است.
برافراشتن پوشن نماد آغاز ایام عزاداری در ابرکوه
وی میزبانی، خوشآمد گویی، پذیرایی از میهمانان با چای و قلیان، مشخص کردن جایگاه صنوف مختلف (رعایا، روحانیون، بزرگان و ...) پامنبری خوانی، آب سَبیل، چاووشی خوانی، ترتیب واعظان و ذاکران و ... را ازجمله آداب روضهخوانی برشمرد.
نویسنده کتاب سیمای محرم در ابرکوه «پوش زنی» را از دیگر آداب روضهخوانی دانست و اضافه کرد: پوش منزل حاج ابوطالبیها در دربقعله یکی از قدیمیترین پوشها بوده که افراشتن آن طی مراسمی پرشور همراه با روضهخوانی و آداب خاص، نمایانگر آغاز ایام عزاداری در شهر بوده است.
تأمین مخارج مجالس عزاداری از طریق وقف
قیومی موقوفات را منبع مالی برای تأمین مخارج اکثر روضهخوانیهای قدیمی دانست و عنوان کرد: بعضاً افراد متمول هم بخشی از داراییهای خود که غالباً در شکل آب یا زمین کشاورزی بوده است را برای روضهخوانی در ایام محرم و یا دیگر اوقات عزا، وقف میکردند.
وی ابراز کرد: در روضهخوانیها چند گروه ازجمله «منبری» که روحانیون و علما بودند و آخرین منبر متعلق به عالمترین روضهخوان بوده، «ذاکر» که در جلو منبر ایستاده و به نوحهخوانی و شعرخوانی میپرداخته، «پامنبری» که برخی از اشعار را بهصورت دستهجمعی و در حالت نشسته در مقابل منبر اجرا میکردند.
این نویسنده ادامه داد: آخرین گروه در روضهخوانی «چاووشی خوانان» هستند که در بین منبرها و بهصورت انفرادی از هر جای مجلس که نشسته بودهاند چند بیت که معمولاً موضوعی عاشورایی دارد را با آوازی مخصوص اجرا میکردهاند.
منبع: فارس
انتهای پیام/3404
مطالب مرتبط:
ویژه زنان
- بیشاز ۵۰۰ زوج یزدی در انتظار وام ازدواج (باز کردن در صفحه جدید)
- «زن دلخواه خدا» یا «زن مدنظر غرب» (باز کردن در صفحه جدید)
- مطب پزشک متخلف زنان و زایمان در یزد پلمب شد (باز کردن در صفحه جدید)
- قیمت پوشاک در یزد تغییری نداشته است (باز کردن در صفحه جدید)
- حضور استاندار در منزل مدیرمسئول یزدبانو (باز کردن در صفحه جدید)
- بهرهبرداری از ۲۹ واحد بهداشتی در یزد (باز کردن در صفحه جدید)
- چرا بیمارستان ولیعصر بافق تکمیل نشده است؟ (باز کردن در صفحه جدید)
- آزادی ۳ مادر زندانی یزدی با کمک جاماندگان اربعین حسینی (باز کردن در صفحه جدید)
- لزوم یکسانسازی سرفصلهای طرح نماد با محوریت مجموعه بهزیستی (باز کردن در صفحه جدید)
- تاثیر آب چغندر بر سلامت قلب زنان (باز کردن در صفحه جدید)
- درمان فیبروم رحم به کمک طب سنتی (باز کردن در صفحه جدید)
- رعایت حجاب در المپیک کار سختی نبود (باز کردن در صفحه جدید)
- نقش زنان در کربلا کمتر از مردان نبود (باز کردن در صفحه جدید)
- نخستین پیروزی تیم ملی زنان در لیگ ملتهای آسیای مرکزی (باز کردن در صفحه جدید)
- نقش پدر در تغذیه کودک با شیر مادر (باز کردن در صفحه جدید)
- قهرمانی دانشجویان دختر بینالملل دانشگاه یزد در المپیاد ورزشی (باز کردن در صفحه جدید)
- تیم زنان استقلال تشکیل میشود (باز کردن در صفحه جدید)
- پیشتازی یزد در زمینه کیفیت و سلامت خون (باز کردن در صفحه جدید)
- فقط ۳ درصد پسماندهای خانگی یزد تفکیک میشوند (باز کردن در صفحه جدید)
- برنامه پیشرفت فرهنگی استان یزد بهزودی رونمایی میشود (باز کردن در صفحه جدید)
نکات خانه داری
- درمان فیبروم رحم به کمک طب سنتی (باز کردن در صفحه جدید)
- افراد غیرمتخصص باعث تخریب طب سنتی هستند (باز کردن در صفحه جدید)
- ۲۰ نکته خانهداری مدرن برای همه خانمها (باز کردن در صفحه جدید)
- طرز تهیه مقلوبه پلو عربی مرغ و بادمجان خوشمزه و مجلسی (باز کردن در صفحه جدید)
- آشپزی مدرن و سنتی روی یک سفره (باز کردن در صفحه جدید)
- ترفندهای ساده ولی کاربردی در خانه داری (باز کردن در صفحه جدید)
- طرز تهیه پلوی نخود فرنگی با مرغ ریش ریش شده (باز کردن در صفحه جدید)
- ترفندهای جالب خانهداری که نمیدانستید!/ تصاویر (باز کردن در صفحه جدید)
- جشنوارههای بومی نشاط اجتماعی جامعه را میافزاید (باز کردن در صفحه جدید)
- نکات خانهداری مدرن برای همه خانمها (باز کردن در صفحه جدید)
- طرز تهیه لقمههای گوشتی (باز کردن در صفحه جدید)
- طرز تهیه کوکو پیازچه با سس مخصوص (باز کردن در صفحه جدید)
- شولی؛ پیش غذای محبوب یزدی ها + تصاویر (باز کردن در صفحه جدید)
- شستن ظرف ها بدون پیش بند این عوارض را به دنبال دارد (باز کردن در صفحه جدید)
- مرغ همچنان در اوج (باز کردن در صفحه جدید)
- دستور رئیس جمهور به دو وزارتخانه برای کنترل قیمت مرغ (باز کردن در صفحه جدید)
- یارانه ۲.۵ میلیارد دلاری برای تولید گوشت مرغ کجا رفت؟ (باز کردن در صفحه جدید)
- راهکارهایی برای تقویت سیستم ایمنی بدن در دوران کرونا (باز کردن در صفحه جدید)
- فعالیت زیرزمینی آرایشگاه های زنانه یزد در اوج کرونا!/آرایشگاههای زنانه متخلف لغو مجوز دائم میشوند (باز کردن در صفحه جدید)
- راههای محافطت از کودکان در برابر کووید۱۹ (باز کردن در صفحه جدید)