در ابتدا آمریكا مخالف بود اما پیروزی آیزنهاور در انتخابات ریاست جمهوری آمریكا باعث تغییرات عمده‌ای در سیاست خارجی آمریكا شد. كرمیت روزولت رییس اداره خاور نزدیك سازمان سیا به فرماندهی عملیات انتخاب شد و آمریكا و انگلیس، ستاد مشتركی را در ایستگاه اطلاعاتی انگلیس در قبرس تشكیل دادند و عملیات كودتا را طرح‌ریزی كردند.

اگرچه اجرای نقشه كودتا در 25 مرداد شكست خورد و شاه از ایران فرار كرد اما سستی مصدق و دلایل مختلف دیگر باعث شد كه در 28 مرداد 1332 كودتا عملی شود و سرلشكر فضل‌الله زاهدی مجری طرح كودتا به جای مصدق نخست وزیر شد و بدین ترتیب با قبضه شدن قدرت در دست استبداد داخلی و استعمار خارجی یكی از ننگین‌ترین دوره‌های استبداد در تاریخ معاصر ایران رقم خورد.

پس از تشكیل ستاد كودتا در سفارت آمریكا، شاه حكم عزل مصدق را صادر می‌كند. نصیری كه در آن زمان رئیس گارد تشریفات بود مأمور تحویل حكم به مصدق می شود. اما محافظین مصدق وی را بازداشت و تحویل فرمانداری نظامی می دهند. شاه با تصور این كه كودتای ۲۵ مرداد با شكست مواجه شده است با همسرش ثریا به رامسر و از آنجا به بغداد و سپس به رم می رود. كه این امر موجب ناراضایتی مردم و تظاهرات علیه شاه در روزهای ۲۶ و ۲۷ مرداد می شود. با فرار شاه و دستگیری نصیری و مخفی شدن زاهدی – كه برای دستگیری وی جایزه گذاشتند – مرحله اول كودتا با شكست مواجه می شود.

فرمانداری نظامی برای دستگیری زاهدی اعلامیه ای به شرح ذیل صادر می كند:

«هركس از محل سكونت سرلشكر زاهدی كه منجربه دستگیری وی گردد به فرمانداری نظامی اطلاع بدهد به اخذ یك صد هزار ریال پاداش نقدی موفق خواهد شد.»

پس از این شكست زاهدی به سفارت آمریكا می‌رود و اجرای كودتا با همكاری سفیر و اعضای ستاد كودتا پی گیری می شود. بر اساس برنامه ی تنظیم شده از طرف سیا عده ای از اراذل و اوباش مانند شعبان جعفری معروف به شعبان بی مخ و دار و دسته اش كه از قبل سازماندهی شده بودند و با آنها ارتباط داشتند، با پرداخت مبلغی پول به خیابان ها ریخته و علیه مصدق و به حمایت از شاه شعار می‌دهند.

رئیس مجلس در تاریخ ۲۸/۵/۱۳۳۲ به محمد مصدق، نخست وزیر نامه ای مبنی بر درخواست صدور دستور و موظف نمودن مامورین انتظامی به جلوگیری از تجمع افراد و دستجات در محوطه مقابل مجلس و میدان بهارستان به جهت ایجاد تشنج و توهین به نمایندگان مجلس نوشت.

سرانجام در ساعت سه و نیم بعد از ظهر رادیو اشغال شد و زاهدی سقوط دولت مصدق و پیروزی كودتا را اعلام و از شاه خواست كه به مملكت برگردد.

بدین ترتیب با هزینه ای كمتر از سه میلیون دلارآمریكا دوران تازه ای را در تاریخ ایران می گشاید. كودتای صورت گرفته چند هدف را داشت:

۱- انتقال سلطه از انگلیس به آمریكا

۲- اسلام زدایی و تضعیف روحانیت گروههای اسلامی مبارز

۳- توسعه و اقتدار ساواك

با پیروزی كودتا، رژیم، این حادثه را رستاخیز ملی ۲۸ مرداد یا قیام ملی ۲۸ مرداد نامگذاری كرد و به همین مناسبت در سالهای مختلف برای چنین روزی مراسم بزرگداشت در شهرهای كشور برگزار كرد.