به گزارش سرو ابرکوه به نقل از ایسنا، محمد صادق اسحاقی، کارشناس میراث ناملموس دفتر ثبت آثار تاریخی در توضیح این آیین‌ها گفت: با برگزاری این جلسه شش آئین محرمی در فهرست میراث ناملموس به ثبت رسیدند، که براساس برنامه‌ریزی انجام شده، قرار است بعد از عاشورا نیز با برگزاری کمیته‌ی آئین‌های عاشورایی برخی از آئین‌های مربوط به ایام محرم بین عاشورا و اربعین حسینی بررسی و در صورت تائید، در فهرست میراث ناملموس به ثبت برسند.

وی درباره‌ی نحوه‌ی برگزاری این آئین‌ها نخست به توضیح آئین «عم‌ّکبارم» در ابرکوه استان یزد پرداخت و گفت: این آئین فقط در ساعت‌های پایانیِ شبِ عاشورا برگزار می‌شود و عزادارن در قالب دسته‌هایی در محله‌های مختلف به سمت میدان اصلی شهر، تکایا و داخل بافت تاریخی ابرکوه حرکت می‌کنند. در اجرای این آئین عزادارن در دو ردیف موازی یک دست را روی شانه نفر کناری خود گذاشته و با حرکتی منظم یک پا را جلو گذاشته خم شده و با دست دیگر یک ضربه به زانو و درحرکت برگشت یک ضربه به سینه می‌زنند. با حفظ همین ریتم ، نوحه خوان ابیاتی را در مایه بیات اصفهان و آواز شوشتری می‌خواند. در این اجرا هیچ گونه ابزار موسیقیایی استفاده نمی‌شود.

او با بیان این‌که برگزاری این آئین در سال‌های اخیر بسیار کم رنگ شده است، ادامه است: امیدواریم با ثبت ملی آن در فهرست میراث ناملموس بار دیگر به صورت گسترده در ابرکوه و در شب عاشورا این آئین برگزار شود.

وی تاکید کرد: پیش از این، موسیقی محرم در ابرکوه، شده بندی، زنجیر زنی جفتی و جوش دور در فهرست میراث ناملموس به ثبت رسیده‌ بودند.

آئین شده‌بندی در استان کرمان
اسحاقی، در توضیح اجرای آئین «شده‌بندی» در کرمان نیز می‌گوید: مردم منطقه «شدّه» را نماد خیمه‌های امام حسین و پارچه‌های آن را نمادی از بدن قطعه قطعه شده امام حسین (ع) می‌دانند. شدّه بندی از روز اول محرم آغاز و در تاسوعا و عاشورا به اوج می رسد.

آئین‌چاووشی‌خوانی در سوریان بوانات
اسحاقی «چاووشی‌خوانی» را از دیگر آداب محرمی می‌داند که توسط مردم در شهر سوریان بوانات در استان فارس برگزار می‌شود و توضیح می‌دهد: بر خلاف برگزاری این آئین در شهرهای مختلف کشور که در زمان بازگشت مردم از سفرهای مذهبی انجام می شود و پیش از این با این رسم توسط استان بوشهر در فهرست میراث ناملموس به ثبت رسیده است، در روز یکم مهر امسال این آئین با نام «چاووشی‌خوانی اول محرم» در این فهرست به ثبت رسید.

وی اضافه کرد: این ائین در یک حالت خاص برگزار می‌شود و اشعارش متناسب با روز اول محرم است که در دستگاه چهارگاه خوانده می‌شود.

آئین‌ «دوره» در حسن‌اباد جرقویه اصفهان
او آیین عاشورایی «دوره» در حسن‌آباد جرقویه اصفهان را از آئین‌هایی می‌داند که نام آن در شهرهای مختلف کشور متفاوت است و می‌گوید: عزاداران با قرار دادن دست چپ بر شانه نفر سمت چپ خود یک دایره متناسب با تعداد شرکت کنندگان تشکیل می‌دهند. در مرکز دایره طبل و سنج قرار می‌گیرد و نخست میان‌دار یک بیتی می‌خواند و نیمی از دوره گیرها مصراع اول و نیم دیگر مصراع دوم را می‌خوانند. پس از آن عزاداران با زدن دست راست بر سینه و جلو و عقب بردن پای راست و چپ حرکت دایره واری را برخلاف جهت عقربه‌های ساعت شروع می‌کنند.

این کارشناس دفتر میراث ناملموس همچنین از ثبت میراث ناملموس آئین «تکیه‌بندان» در روستای سرخنگ شهرستان درمیان در استان خراسان جنوبی خبر می‌دهد و می‌افزاید: این مراسم در دومین روز محرم انجام می شود که بر این اساس یکسری پارچه‌ها و تصاویر را اویزان علم می‌کنند و در قالب یک تک علم در صحن انجام می‌شود، همچنین با این آئین تکیه‌ها را برای انجام مراسم محرم آماده می‌کنند.

آئین‌سینی گردانی در  بندرماهشهر

اسحاقی آئین «سینی‌گردانی حضرت قاسم (ع)» در شهرستان بندر ماهشهر در استان خوزستان را با قدمتی بیش از ۱۵۰ از دیگر ائین‌های ثبت ملی شده می‌داند و می‌گوید: این ائین که توسط آقایان اجرا می‌شود از ابتدای روز هشتم محرم آغاز و تمام نقاط شهر سینی‌هایی با محتویاتش توسط دوستداران اهل بیت عصمت به طرف خانه‌ای به نام خانه «حاج آقا طاهری» برده می‌شود.

او ادامه می‌دهد: در این مراسم بیش از صد سینی بر دست و سر عزاداران از این خانه همراه با دمام‌زنی و نوحه خوانی و قربانی گوسفند و سینه زنی بیرون آورده می‌شود و به دور میدان شهر گردانده می‌شود و بار دیگر به همان خانه باز می‌گردد.

انتهای پیام/ ک