به گزارش خبرنگار سرو ابرکوه از مهردشت؛ شهر مهردشت در بخش بهمن ابرکوه در فاصله حدود ۱۶۰ کیلومتری مرکز استان یزد و ۱۲کیلومتری مرکز شهرستان ابرکوه واقع شده است. این شهر جاذبه هایی دارد که از دید گردشگران داخلی و خارجی پنهان مانده است.

امامزادگان سید احمد و سید محمود (ع)
امامزادگان سید احمد و سید محمود (ع) دو برادر از نوادگان امام موسی بن جعفر (ع) و یکی از امکان زیارتی شهر مهردشت است، که بر سر جاده جدید هرات ابرکوه قرار گرفته است.

متأسفانه ساختمان قديمي آن مربوط به دوره صفويه تخريب شده و به سبك جديد در محله مهرآباد بازسازی شده است. این امامزاده هم اكنون مورد توجه و احترام خاص اهالي منطقه است.

مسجد جامع محله اردی
اين مسجد در مجاورت دروازه قديمي به نام اشترگلو واقع شده است و از نظر قدمت قابل توجه است. چند دهه گذشته در اين مسجد لوح گلي به خط كوفي يافت شده كه پس از قرائت، قدمت آن بالغ بر هزار سال نقل شده است.

آسياب آبي ميرزا اسدخان
اين آسياب از مصالح خشت و گل و در فاصله تقريبي 2 كيلومتري محله اردي واقع شده است. آسياب آبی از سه قسمت به نام هاي مردخانه يا نشيمن، پاچال و مال بند تشكيل شده است. آب قنات اردي پس از برخورد با چرخ پره در زير كوره به وسيله معبري به خارج از آسياب هدايت مي شده است كه آثار آن بخوبي قابل مشاهده است.

براي حفظ امنيت آسیاب، اين بنا داراي برج ديده باني است كه در قسمت فوقاني درب ورودي آن واقع شده است. اين آسیاب بيش از 200 سال قدمت دارد و سازنده آن ميرزا اسدخان نام داشته است.

مسجد حاج  جمال
مسجد حاج  جمال مربوط به دوره قاجار، مسجد كوچكي واقع در بخش مياني محله اردي، داراي منبر، يك ستون مركزي و 14 رواق در اطراف حياط است.

این اثر در تاریخ ۲۶ اسفند ۱۳۸۶ با شماره ۲۲۱۲۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

مسجد جامع قديم مهرآباد
قدمت اين مسجد به دوره سلجوقی می رسد، به طوري كه بقاياي سر درها و قوس هاي آن مربوط به دوران ششم و هفتم است.

این بنای ارزشمند که به شماره 14582 در فهرست آثار ملی ثبت شده است، متأسفانه بعلت واقع شدن در خارج از منطقه مسكوني، به وسيله عوامل فرسايش در حال تخريب و متروكه شدن است.

آرامگاه سردار مفخم
اين بنا آرامگاه حاج علي اكبر مفخمي معروف به سردار است و داراي پلان مستطيل شكل و مساحتي بالغ بر 250 متر مربع می باشد. قدمت آرامگاه سردار که از جنس خشت و گل و در بعضي ها قسمت ها از آجر ساخته شده است، به عهد قاجاريه می رسد.

قسمت هاي شاخص و قابل توجه بنا صفه ها و گنبد آجري تركي می باشد كه بر پايه 8 ضلع قرار گرفته است. در زير آن اتاق مربع شكل همراه با گوشه سازي و تزيينات گچ بري است. اين بنا در محله مهرآباد با شماره 6309 به ثبت آثار ملي ايران رسيده است.

قلعه حسن خان مهرآباد
اين قلعه با حصار گلي و چهار برج در چهار گوشه است، قسمت هاي مسكوني داخل قلعه در حال تخريب است. در بخش مركزي و وسط قلعه برج بلندي قرار دارد كه از چهار طبقه تشكيل شده است و توسط پلكاني به هم مرتبط مي شود. در پشت بام اين برج 4 بادگير ديده مي شود كه در خنك كردن قسمت هاي پايين برج نقش داشته اند.

عمارت سردار محله مهرآباد
قدمت اين بنا با توجه به سبك معماري آن مربوط به دوره قاجاريه است و از خشت و گل به صورت دو طبقه ساخته شده است. در حال حاضر بخش دو طبقه مسكوني ضلع جنوبي، محل نگهداري اسب و چهارپايان آن باقي مانده است.

مابقي بنا و گچ بري ها و معماري های جالب آن نیز در حال تخريب است.

حسينيه قديمي مهر آباد
اين بنا مربوط به دوره قاجاريه است. در ايام عاشوراي حسيني با سياه پوش كردن نخل در اين محل به عزاداري مي پردازند و در حال حاضر برخی روزهای هفته بازار فروش نيز در آن تشكيل مي شود.

قلعه دوست علي خان
قلعه متروك و مخروبه كه در حاشيه محله مهرآباد واقع شده است و اين بنا قبلاً داراي 4 برج ديده باني و حصار در اطراف آن بوده، كه در حال حاضر بخشي از ديوار و برج هاي آن باقي مانده است و مابقي تخريب شدند.

عمارت باغ اسماعيل خاني
بنايي از خشت و گل، داراي ايوان آجرفرش و سفه اي با سردر گچ كاري، دو نيم ستون در طرفين سفه و دو اطاق در طرفين آن و همچنين داراي يك بادگير است. تا چند سال پيش در بالاي بادگير نيز بخش بسيار زيبا وجود داشت.

همچنين در منتهي اليه بنا محلي براي نگهداري گندم وجود داشته است. قدمت بنا مربوط به عهد قاجاريه است.

خانه اسماعيل خاني مهرآباد
معماري اين بنا متأثر از فرهنگ اسلامي درون گرا عهد قاجار است. داراي سردر جالب و هشتي ورودي است. در سمت راست هشتي به خلوت نشين منتهي مي شود كه بناي مذكور دو طبقه است و در طبقه دوم يك اطاق نشيمن و ايوان با دو ستون گچ بري وجود دارد.

اين مجموعه از طريق دالاني به بناي اصلي خانه وصل می شود. بناي اصلي اين خانه در سه جبهه احداث شده كه متأسفانه جبهه شرق آن در بارندگي اخير بر اثر سيل گرفتگي تخريب شد. هم اكنون شهرداری مهردشت اين ساختمان را به تملک خود درآورده است و قصد مرمت دارد.

قلعه گبري (گوري) محله نصرت آباد
در مزرعه رشيد آباد واقع در غرب اين منطقه، قلعه متروكه اي مشاهده مي شود، كه اهالي معتقدند تعداد 7 نفر ساكنان اوليه با مالك در آن قلعه زندگي مي كردند. افراد مذكور  بعداً هسته كنوني نصرت آباد را بنا کردند.

مقبره بي بي در نصرت آباد
این مقبره محل دفن یکی از سادات و مالكين اين هسته بوده است. بخاطر مذهبي بودن صاحب مقبره امروز این مکان مورد احترام اهالی منطقه است و مردم  براي آن نذورات دارند.

منزل قديمي مرحوم حيدري
اين بنا از جنس خشت و گل و مربوط به دوره قاجاريه و از دو بخش قديم و جديد تشكيل شده است. بطوري كه بخش قديم آن در قلعه دروني و اوليه روستا و بخش جديد آن در قلعه بيرونی و در دوره بعد به علت گسترش روستا احداث شده است. اين دو بخش توسط يك دالان زير گذر از معبر كناري به هم متصل شده اند.

اين بنا متأثر از فرهنگ اسلامي و موقعیت جغرافيايي حاكم بر محيط ساخته شده است. درون گرايي و حياط مركزي از ويژگي هاي خاص آن است.
از آنجايي كه روستاي نصرت آباد فاقد حسینیه است در بخش قديمي اين بنا سالن نسبتاً خوبي ساخته اند؛ كه به گفته اهالي در ايام محرم با دعوت روحانيون از اطراف، مراسم روضه خواني و سوگواري در اين آن برگزار مي شده است.

انتهای پیام/ح.ح